ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର: ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ

ବାଲ୍ୟଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା

୧୯୨୬ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ମାସ ୨୫ ତାରିଖରେ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାର ବାଣପୁରଠାରେ, ପିତା ପଣ୍ଡିତ ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ରଙ୍କର ପରିବାରରେ ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ବାଣପୁର ହାଇସ୍କୁଲରୁ ମାଟ୍ରିକ ପାସ କଲା ପରେ, ସେ କଟକର ରେଭେନ୍ସା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ଆହ୍ଲାବାଦ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିଲେ ।

କର୍ମଜୀବନ

ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର,୧୯୫୦ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୮ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ଆଇନଜୀବୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୬୯ ମସିହା ଜୁଲାଇ ମାସ ୪ ତାରିଖରେ ହାଇକୋର୍ଟରେ ସେ ସ୍ଥାୟୀ ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ । ୧୯୮୦ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୬ ତାରିଖରେ ହାଇକୋର୍ଟର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଓ ୧୯୮୧ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ମାସ ୧୬ ତାରିଖରେ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ । ୧୯୮୩ ମସିହା ମାର୍ଚ ମାସ ୧୫ ତାରିଖରେ ସେ ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୯୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୫ ତାରିଖରେ ସେ ଭାରତର ୨୧ତମ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟଭାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଓ ୧୯୯୧ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ମାସ ୨୪ ତାରିଖରେ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ୧୯୯୨ଠାରୁ, ସେ ଅଲ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ବୟଜ ସ୍କାଉଟସ୍ ଆସୋସିଏଶନର ମୁଖ୍ୟ ସ୍କାଉଟସ୍ ଥିଲେ । ଏଥି ସହିତ ସେ ପ୍ରଥମ ଜାତୀୟ ମାନବିକ ଅଧିକାର କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ଏହି ପଦରେ ସେ ୧୯୯୩ ମସିହାରୁ ୧୯୯୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ୧୯୯୮ ମସିହାରେ, ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର କଂଗ୍ରେସ ଟିକଟରୁ ରାଜ୍ୟସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ଓ ୨୦୦୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରାଜ୍ୟସଭାର ସଦସ୍ୟ ରହିଥିଲେ । ୨୦୦୪ ମସିହାରେ ସେ ଜାତୀୟ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ କମିଶନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି କମିଶନ ଭାଷାଗତ ଓ ଜାତିଗତ ଅଳ୍ପସଂଖ୍ୟକ ମାନଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟା ଉପରେ ଦୃଷ୍ଟିଦେବା ପାଇଁ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା । ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର କମିଶନ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ସୁପରିଚିତ ଏହି କମିଶନ ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ତାଙ୍କର ରିପୋର୍ଟ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ନିକଟରେ ଦାଖଲ କରିଥିଲା । ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବହୁ ବାଦବିବାଦର ସୂତ୍ରପାତ କରାଇଛି ।

ପାରିବାରିକ ଜୀବନ

ରଙ୍ଗନାଥ ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀ ସୁମିତ୍ରା ମିଶ୍ରଙ୍କର ଦୁଇଟି ପୁତ୍ର ଥିଲେ, ଦେବାନନ୍ଦ ମିଶ୍ର ଓ ଶିବାନନ୍ଦ ମିଶ୍ର । ଉଭୟ ପୁତ୍ରଙ୍କର ଆଗରୁ ତିରୋଧାନ ହୋଇଛି । ତାଙ୍କ ନାତି ଆନନ୍ଦ ମିଶ୍ର, ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟରେ ଜଣେ ଆଇନଜୀବୀ ଭାବରେ କାମ କରନ୍ତି । ୨୦୧୨ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ୧୩ ତାରିଖରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରଠାରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।