ଜାଭାସ୍କ୍ରିପ୍ଟ

JavaScript

ପାରାଡ଼ିଜିମ୍‌	Multi-paradigm: event-driven, functional, imperative, object-oriented programming
ପ୍ରଥମେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା	ଡିସେମ୍ବର 4, 1995; 28 years ago (1995-୧୨-04)
ଡିଜାଇନ କରିଥିଲେ	Brendan Eich of Netscape initially; others have also contributed to the ECMAScript standard
ସ୍ଥାୟୀ ରିଲିଜ	ECMAScript 2023  (ଜୁନ 2023; Error: first parameter cannot be parsed as a date or time. (ଜୁନ 2023))
ପୂର୍ବାଲୋକନ ରିଲିଜ	ECMAScript 2025  (27 ମାର୍ଚ୍ଚ 2024; Error: first parameter cannot be parsed as a date or time. (27 ମାର୍ଚ୍ଚ 2024))
ଟାଇପିଂ ପଦ୍ଧତି	Dynamic, weak, duck
ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟବହାର	V8, JavaScriptCore, SpiderMonkey, Chakra
ଏହାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛନ୍ତି	Java, Scheme, Self, AWK, HyperTalk
ଏହା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛନ୍ତି	ActionScript, AssemblyScript, CoffeeScript, Dart, Haxe, JS++, Objective-J, Opa, TypeScript
ୱେବସାଇଟ	www.ecma-international.org/publications-and-standards/standards/ecma-262/
JavaScript at Wikibooks

ଜାଭାସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ECMAscript ମାନକକୁ ଅନୁକରଣ କରିଥାଏ । ଜାଭାସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ସଫ୍ଟୱେର୍ ଇଞ୍ଜିନ୍ ଆଗୁଆ କେବଳ ୱେବ ପୃଷ୍ଠାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା, ଏବେ କିନ୍ତୁ ଏହା ସର୍ଭର ଓ ଆପ୍ଲିକେସନ୍ ପ୍ରୋଗ୍ରାମରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ହେଲାଣି । ଜାଭା (Java) ଓ ଜାଭାସ୍କ୍ରିପ୍ଟ (JavaScript) ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା ଅଟନ୍ତି ।

ନେଟସ୍କେପ୍ କଂପାନୀରେ ଉତ୍ପତ୍ତି

୧୯୯୩ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମେ Mosaic ବ୍ରାଉଜର୍କୁ ତିଆରି କରାଯାଇଥିଲ। ଯେଉଁଥିରେ GUI ( graphical user interface ) ରହିଥିଲା । ଏହା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କଦ୍ୱାରା ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ସହଜ ହୋଇଥିବାରୁ ୱେବ ଆହୁରି ଆଦୃତ ହେଲା । Mosaic ବ୍ରାଉଜର୍ ମୁୁଖ୍ୟ ଇଞ୍ଜିନିୟର‌ମାନେ ମଶି Netscape Corporation ତିଆରି କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି କଂପାନୀ Netscape navigator ନାମକ ଆଉ ଏକ ବ୍ରାଉଜର୍ ତିଆରି କରିଥିଲେ ।

ମାଇକ୍ରୋସଫ୍ଟର ବ୍ରାଉଜରରେ ବ୍ୟବହାର

୧୯୯୫ ମସିହାରେ ମାଇକ୍ରୋସଫ୍ଟ ଇନ୍ଟରନେଟ୍ ଏକ୍ସପ୍ଲୋରର୍ ( Internet Explorer ) ବ୍ରାଉଜର୍ ଯେତେବେଳେ ବଜାରକୁ ଛାଡିଲା ତାହା ସିଧାସଳଖ Netscape navigator ସହ ପ୍ରତିଯୋଗିତା କଲା | Netscape navigatorରେ ଥିବା ଜାଭାସ୍କ୍ରିପ୍ଟ

ଇଞ୍ଜିନ୍କୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି ନିଜର ଏକ ନୂଆ ଜେସ୍କ୍ରିପ୍ଟ (Jscript) ବାହାର କରିଥିଲା | ଜେସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ୧୯୯୬ ମସିହାରେ ଆସିଲା, ଏବଂ CSS ଓ HTMLକୁ ଏହା ଚଲେଇବା ପାଇଁ ଏଥିରେ ବିଶେଷ ସୁବିଧା ଦିଆଯାଇଥିଲା | ଯେହେତୁ Netscape navigatorରେ ଥିବା ଜାଭାସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ଏହା ଅଲଗା ଥିଲା ତେଣୁ ୱେବସାଇଟ ତିଆରି କଲାବେଳେ ବହୁତ ଅସୁବିଧା ହେଉଥିଲା| ତେଣୁ ୱେବସାଇଟଗୁଡ଼ିକ ଏହିପରି "best viewed in Netscape" and "best viewed in Internet Explorer" ଲୋଗୋ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ |

ଜେସ୍କ୍ରିପ୍ଟର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ

ନେଟସ୍କେପ୍ ୧୯୯୬ ମସିହାରେ ଜାଭାସ୍କ୍ରିପ୍ଟକୁ ECMA International ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା , ଯାହାଦ୍ୱାରା ଏକ ମାନକ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇପାରିବ ଏବଂ ଏହାକୁ ସବୁ ବ୍ରାଉଜର୍ ତିଆରି କରୁଥିବା କଂପାନୀମାନେ ଅନୁସରଣ କରିପାରିବେ | ଏହା ପରେ ୧୯୯୭ ମସିହାରେ ECMA ସ୍କ୍ରିପ୍ଟ ଭାଷାର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା | ଏହି କାମ କିଛି ବର୍ଷ ଚାଲିଲା ପରେ ୧୯୯୮ରେ ECMAScript2 ଓ ୧୯୯୯ରେ ECMAScript3 ମାନକ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା | ୨୦୦୦ ମସିହାରେ ECMAScript4ର କାମ ମଧ୍ୟ ଚାଲିଥିଲା |

୨୦୦୦ ମସିହା ବେଳକୁ ମାଇକ୍ରୋସଫ୍ଟ ବ୍ରାଉଜର୍ ବଜାରରେ ୯୫% ଭାଗ କବ୍ଜା କରିଥିଲା | ଏହାର ଅର୍ଥ ଏଥିରେ ବ୍ୟବହୃତ ଜେସ୍କ୍ରିପ୍ଟ କ୍ଲାଏଣ୍ଟ ଭାଗରେ ବ୍ୟବହାର ହେବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକାର ମାନକ ହୋଇସାରିଥିଲା| ପ୍ରାରମ୍ଭରୁ ମାଇକ୍ରୋସଫ୍ଟ ECMA ମାନକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଂଶ ଗ୍ରହଣ କରି କିଛିଟା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ନିଜ ବ୍ରାଉଜର୍ରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଥିଲା କିନ୍ତୁ ପରେ ସେ ଏଥିରୁ ଓହରିଯାଇଥିଲା ଯାହାଫଳରେ ECMAScript4ର ଏହା ଅଟକିଯାଇଥିଲା |