Çemê Dunayê

Ew weke rêava navneteweyî ye. Duna ji başûrê Almanyayê, herêma Daristana Reş (Schwarzwald), bi yekbûna çemên Breg û Brigach ên li navçeya Donaueschingenê destpê dike. Piştî vê navçeyê weke Duna tê binavkirin. Bi dirêjbûna 2860 kîlometre, di nava Ewropayê re (Almanya (7,5%), Awistirya (10,3%), Slovakya (5,8%), Mecaristan (11,7%), Kroatya (4,5%), Serbistan (10,3%), Bulgaristan (5,2%), Moldova (1,6%), Ûkrayna (3,8%) û Romanya (28,9%)) ber bi Deryaya Reş ve diherike. Deltaya Dunayê berî ku Duna tevlî Deryaya Reş bibe, di navbera Romanya û Ûkraynayê de pêk tê.

Duna Danûb, Dunaî, Dunav, Donau
Duna di navbera tixûbên Mecaristan û Slovakyayê de
Cih
Herêm	Ewropa
Dewlet	Almanya,  Awistriya,  Slovakya,  Kroatya,  Serbistan,  Bulgaristan,  Romanya,  Moldova,  Ûkrayna
Taybetî
Dirêjayî	2.860 km km
Tejane	817.000 km2
Debî	6.500 m3/s
Robar
Milên wê	Morava, Drava, Tisa, Sava, Olt, Siret, Prut
Cihderk	Almanya (ji Brege û Brigach)
- Cih	Donaueschingen
- Bilindayî	678 m
- Koordînat	47°57′03″Bk 8°31′13″Rh / 47.950833°Bk 8.520278°Rh / 47.950833; 8.520278 (Cihderk - Duna)
Dev	Deryaya Reş
- Cih	Deltaya Duna (Romanya û Ûkrayna)
- Koordînat	45°13′03″Bk 29°45′41″Rh / 45.2175°Bk 29.761389°Rh / 45.2175; 29.761389 (Dev - Duna)
Nexşe
Hewzeya Çemê Duna
biguhêre

Hewzeya çemê Dunayê 817.000 çargoşe kîlometre ye û heta ku ji jêderka xwe ber bi Deryaya Reş ve diherike 120 robarên bi dirêjbûnên cuda tevlî Dunayê dibin. Ji van çeman yên dirêj ev in: Drava (707 km), Tisa (965 km), Sava (947 km), Morava (354 km), Olt (615 km), Siret (706 km) û Prut (953 km).

Navê Dunayê di çavkaniyên latînî de weke Danubius, Danuvius, Ister û di dema Yewnanistana kevnare de weke Ἴστρος (Istros) tê zanîn. Bi trakî peyva Donaris ji bo Dunaya jor û Istros ji bo Dunaya jêr dihate bikaranîn.

Tê gotin ku peyva Dānuvius ji zimanên keltî yan jî ji îranî tê. Di zimanên proto Hind û Ewropî de peyva dānu ji dêla robarê dihate bikaranîn. Mîna vê peyvê gelek peyvên ji hevdu (Don, Donets, Dnieper û Dniestr) ji bo robarê tên bikaranîn. Di zimanê gelê îranî, îskîtan, de *Dānu apara "rûbara paş" û *Dānu nazdya- "rûbara pêş" dihate bikaranîn.

Navên vê robarê bi hinek zimanan li jêr in.

 

 

 

 

 

 

 

• Almanya
  • Donaueschingen li Baden-Württemberg – Brigach û Breg li wir dibine yek
  • Tuttlingen li Baden-Württembergê
  • Möhringen an der Donau in Baden-Württembergê
  • Sigmaringen li Baden-Württembergê
  • Riedlingen li Baden-Württembergê
  • Munderkingen li Baden-Württembergê
  • Ehingen li Baden-Württembergê
  • Ulm li Baden-Württembergê
  • Neu-Ulm li Bavyerayê
  • Günzburg li Bavyerayê
  • Donauwörth li Bavyerayê
  • Neuburg an der Donau li Bavyerayê
  • Ingolstadt li Bavyerayê
  • Kelheim li Bavyerayê
  • Regensburg li Bavyerayê
  • Straubing li Bavyerayê
  • Deggendorf li Bayernê
  • Passau li Bavyerayê
• Awistirya
  • Linz
  • Krems
  • Viyana – paytexta Awistiryayê
• Slovakya
  • Bratislava – paytexta Slovakyayê
  • Komárno
  • Štúrovo
• Mecaristan
  • Győr
  • Komárom
  • Esztergom
  • Visegrád
  • Vác
  • Szentendre
  • Budapeşt – paytexta Mecaristanê
  • Százhalombatta
  • Ráckeve
  • Dunaújváros
  • Paks
  • Kalocsa
  • Baja
  • Mohaç
• Kroatya
  • Vukovar
  • Ilok
• Serbistan
  • Apatin
  • Bačka Palanka
  • Futog
  • Veternik
  • Novi Sad
  • Sremski Karlovci
  • Zemun
  • Belgrad paytexta Serbistanê
  • Pančevo
  • Smederevo
  • Veliko Gradište
  • Golubac
  • Donji Milanovac
  • Kladovo
• Bulgaristan
  • Vidin
  • Lom
  • Kozloduy
  • Oryahovo
  • Nikopol
  • Belene
  • Svishtov
  • RuseRuse
  • Tutrakan
  • Silistra
• Moldova
  • Giurgiuleşti
• Ûkrayna
  • Reni
  • Izmail
  • Kiliya
  • Vylkove
• Romanya
  • Moldova Nouă
  • Orşova
  • Drobeta-Turnu Severin
  • Calafat
  • Bechet
  • Dăbuleni
  • Corabia
  • Turnu Măgurele
  • Zimnicea
  • Giurgiu
  • Olteniţa
  • Călăraşi
  • Feteşti
  • Cernavodă
  • Hârşova
  • Brăila
  • Galaţi – Bendera herî mezin a li ser Dunayê
  • Isaccea
  • Tulcea
  • Sulina – bajarê dawî yê tê re diherike