O Danubio (en alemán Donau, en eslovaco Dunaj, en hongaro Duna, en croata Dunav, en serbio Дунав/Dunav, en bulgaro Дунав, en rumano Dunăre, en ucrainés Дунай) ye un río d'Europa Central, o segundo río d'Europa por a suya longaria dezaga d'o río Volga.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Danubio Donau - Duna - Дунав - Dunăre | |
---|---|
Administración | |
Cheografía | |
Hidrolochía | |
Mapa | |
Naixe en a Selva Negra (Alemanya) y recorre 2.850 km antis de plegar a las costas rumanesas d'a mar Negra, en o dito delta d'o Danubio (que ye declarato Patrimonio d'a Humanidat por a UNESCO). O Danubio ye navegable por grans barcos dica la ciudat de Brãila (Rumanía) y ta barcos mas chicoz dica Ulm (Alemanya) a una distancia de 2.600 km d'a mar. Alto u baixo 60 d'os suyos afluents son tamién navegables. Os prencipals afluents son o Lech, l'Isar, l'Inn, o Morava, o Váh, o Rába, o Drava, o Tisza, o Sava, o Siret y o Prut.
A cuenca d'o Danubio tien una superficie de bels 777.000 km², distribuyitos entre os estaus d'Alemanya, Austria, Eslovaquia, Hongría, Serbia, Croacia, Bosnia y Herzegovina, Eslovenia, Bulgaria, Rumanía, y Ucraína. Belunas d'as ciudaz mas importants que banya son: Ulm, Ratisbona y Passau en Alemanya; Linz y Viena en Austria; Bratislava en Eslovaquia; Gyõr y Budapest en Hongría; Belgrado en Serbia; y Galatzi y Brãila en Rumanía. Antiparte, d'a suya cuenca en fan parte atros países, como Italia, Polonia, Suiza, a Republica Checa, Eslovenia, Bosnia-Herzegovina, Montenegro, Macedonya d'o Norte y Albania.
Ye un curso fluvial con a-saber-la importancia en a Historia d'Europa; asinas, estió cuantas anyadas a muga de l'Imperio Romano, o dito limes, chunto con o río Rin.
O nombre d'o río Danubio ye en alemán Donau, en eslovaco Dunaj, en hongaro Duna, en croata Dunav, en serbio Дунав/Dunav, en bulgaro Дунав, en rumano Dunăre, en ucrainés Дунай, y en turco Tuna, estando toz istos nombres derivatos d'o nombre d'o río en latín, Danubius, que pareix estió o nombre d'un dios fluvial en a mitolochía romana. Cal parar cuenta que en farsi (una atra luenga indoeuropea), a palabra ta decir "río" ye dānu, a on se puet reconoixer a mesma radiz.
Nomás o nombre en griego tien una radiz diferent, en decir-se en ixa luenga Ἴστρος (Istros).
En os textos medievals aragoneses mos podemos trobar denominacions derivatas d'estas dos radices coexistindo en un mesmo libro, dependendo de l'idioma orichinal d'a traducción. En o "Libro d'o Trasoro" leyemos un fragmento intresant cuan parlan de Tracia:
En a mitolochía griega, Danubio (Ἴστρος, Istros), yera uno d'os 25 fillos de Tetis y Ocián, y asinas amanix en as obras d'Hesiodo.
Antiparte, o mito d'os argonautas diz que puyoron por o curso d'o río Istros dende a mar Negra dica o suyo naixedero, ta dimpués tornar a la mar Hadriana por una atra branca d'o mesmo río. Diodoro de Sicilia, ya en o sieglo I aC, diz que ixo ye platero que no ye posible, y diz que ye fácil una confusión con a homonimia entre o río Istros y a peninsula d'Istria, a o norte d'a mar Hadriana.
Os prencipals afluents d'o río Danubio (por orden d'a suya confluyencia en o curso prencipal) son:
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Río Danubio, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.