Sumarólympíuleikarnir 1960

ágúst">25. ágúst til 11. september. Mikið var lagt í umgjörð leikanna, þar sem heimamenn kappkostuðu að rifja upp forna sögu Rómar. Íslendingar bundu vonir við að Vilhjálmur Einarsson kæmist á verðlaunapall eins og fjórum árum fyrr, en hann hafnaði í fimmta sæti í þrístökkskeppninni.

Rómaborg átti á sínum tíma að halda Ólympíuleikana 1908 en fallið var frá því, ekki hvað síst vegna eldgoss í Vesúvíusi árið 1906.

Ákvörðunin um staðarvalið var tekin sumarið 1955. Sex aðrar borgir sóttust eftir upphefðinni: Brussel, Búdapest, Detroit, Lausanne, Mexíkóborg og Tókýó. Fór Róm með sigur af hólmi eftir harða baráttu við Lausanne.

Íþróttamenn frá 83 löndum tóku þátt á leikunum, en líkt og á leikunum 1956 og 1964 kepptu Austur- og Vestur-Þjóðverjar saman undir merkjum Þýskalands. Suður-Afríka var meðal þátttökulanda í síðasta sinn uns aðskilnaðarstefnan var afnumin í landinu.

Keppt var í 150 greinum. Fjöldi keppna í einstökum íþróttaflokkum er gefinn upp í sviga.

 

 

Bandaríski spretthlauparinn Wilma Rudolph vann gullverðlaun í 100 metrum, 200 metrum og 4*100 metra boðhlaupi. Hún öðlaðist miklar vinsældir heimafyrir og var mikið gert úr þeirri staðreynd að hún átti við lömunarveiki og fleiri alvarlega sjúkdóma að etja fram á unglingsár.

Abebe Bikila frá Eþíópíu varð fyrstur þeldökkra Afríkubúa til að vinna gullverðlaun á Ólympíuleikum þegar hann kom fyrstur í mark í Maraþonhlaupi. Undrun vakti að hann hljóp berfættur alla leiðina.

Rafer Johnson frá Bandaríkjunum hlaut gullverðlaunin í tugþraut. Meðan á æfingum fyrir leikana stóð bauðst honum hlutverk í stórmyndinni Spartacus, sem hann neyddist að lokum til að afþakka þar sem talið var að slíkur kvikmyndaleikur myndi stangast á við áhugamannareglur Ólympíuleikanna.

Tyrkir höfnuðu í sjötta sæti yfir fjölda gullverðlauna á leikunum, með sjö slík verðlaun. Þau unnust öll í fangbragðakeppninni.

Sovétmennirnir Júríj Vlasov sigraði í þungavigt kraftlyftinga. Vlasov þótti óvenjulegur lyftingakappi, skartaði þykkum gleraugum og lá í bókum. Hann sneri sér síðar að ritstörfum og stjórnmálum og átti um tíma sæti á rússneska þinginu.

 

Danskur hjólreiðakappi, Knud Enemark Jensen, hneig niður í miðri hjólreiðakeppninni og var úrskurðaður látinn á sjúkrahúsi skömmu síðar. Hann varð þar með annar íþróttamaðurinn í sögu nútímaólympíuleikanna til að deyja í keppni. Síðar kom í ljós að lyfjanotkun Jensens hefði átt hlut að máli og varð það til þess að farið var að taka lyfjamisnotkun íþróttamanna fastari tökum en verið hafði.

Aladár Gerevich var í gullverðlaunasveit Ungverja í skylmingakeppninni, fimmtugur að aldri. Hann vann þar með til verðlauna á sínum sjöttu leikum, en hann keppti fyrst í Los Angeles árið 1932.

Kóngafólk var fyrirferðarmikið í siglingakeppninni. Gríski krónprinsinn (síðar Konstantín II Grikkjakonungur) vann til gullverðlauna fyrir þjóð sína, en Soffía systir hans (síðar drottning Spánar) keppti í kvennaflokki.

Pakistan rauf óslitna sigurgöngu Indverja í hokkíkeppninni frá leikunum 1928.

Sovésku stúlkurnar unnu fimmtán af sextán mögulegum verðlaunum í fimleikakeppninni.

Cassius Clay, sem síðar tók upp nafnið Muhammad Ali, sigraði í -81 kílógramma flokki hnefaleikakeppninnar.

Íslendingar sendu níu íþróttamenn til keppni á leikunum, sjö frjálsíþróttamenn og tvo keppendur í sundi. Ágústa Þorsteinsdóttir keppti í sundi og varð fyrsta konan til að keppa fyrir Íslands hönd á sumarólympíuleikum frá því á leikunum í Lundúnum tólf árum fyrr.

Svavar Markússon varð tuttugasti í 1.500 metra hlaupi á nýju Íslandsmeti, 3:47,1 mínútum. Var það eina Íslandsmetið á leikunum.

Mestar vonir voru bundnar við Vilhjálm Einarsson. Til að gefa honum kost á að prófa aðstæður, var Vilhjálmur einnig skráður til keppni í langstökki, þrátt fyrir að leggja ekki sérstaklega stund á þá grein. Í úrslitum þrístökkskeppninnar stökk Vilhjálmur 16,37 metra. Það var lengra en sigurstökkið á leikunum fjórum árum fyrr, en gaf að þessu sinni fimmta sætið.

Íslenska knattspyrnulandslíðið tók þátt í forkeppni Ólympíuleikanna og var í riðli með Danmörku og Noregi. Liðið komst ekki áfram en gerði jafntefli á útivelli gegn Dönum, þar sem litlu mátti muna að Íslendingar ynnu sinn fyrsta sigur á gömlu herraþjóðinni.