Purtugàl

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

Al Purtugàl (a s diś Portugal in Purtughéś) l'è na nasiòṅ dl'Europa dal sud-òvest ch'la s cata in dla penìśula ibèrica (ch'l è sua p'r al 20%). 'L è 'l paéś più a òvest dl'Europa, davànti al gh'à 'l Ucéan Atlàntic in du i càtan i sò arcipèlag di Aśòri e ad Madèira. Al sò còsti i èṅ lunghi 830 chilómetar.

La sò lìngua uficiàla 'l è 'l Purtughéś (ma a s dascór anc al Mirandéś), na lingua ch'la daśvèṅ da 'l Latìṅ. Al sò teritòri al s cata difàti in dl'antìga pruìnsa rumàna dla Lusitania. Da 'l XVI sècul in avànti 'l à dâ vita a 'n impēr culuniàł in gir p'r al mónd in Àfrica, Àśia e in dl'Amèrica dal Sud, cunquistànd di paéś cuma 'l Braśìl, al Muśambîg e l'Angòla.

L'è na repùblica parlamentàra da 'l 1975 dòp la fiṅ dla ditatùra 'd António de Oliveira Salazar. Al prim minìstar 'l è 'l sucialìsta Pedro Passos Coelho mént'r al presidènt 'l è invéci ad dèstra, Aníbal Cavaco Silva.

Al cunfìna sōl cun la Spaggna, a nòrd cun la regiòṅ dla Galìsia e a èst c'n al regiòṅ dla Castìglia e Lèòṅ, dl'Estremadùra e dl'Andaluśìa. La sò capitàla l'è Liśbóna ch'la fà da piò ad sincsènt-mila abitànt. Atri sità impurtànti i èṅ Pòrt, Vila Nóva ad Gaja e Braga.

Al Purtugàl al fà part dl'Ugnòṅ Europea a far data dal prim ad Śnar dal 1986.