Африка

Африкаян гьединго абула дунялалъул бутІаялъул цоялде, жинде гъорлъе Африка метерикги ва гьелда аскІор ругел чІинкІиллъабиги унеб. ЧІинкІиллъаби рикІкІинчІого, Африкаялъул гІатІилъи буго 29,2 млн км², чІинкІиллъабигун цадахъ — 30,3 млн км²-ялде гІагарун; гьелдалъун, Африкаялъ ккола дунялалъул гІаммаб тІадрахъалъул 6 %-ги ва ракъдаллъиялъул тІадрахъалъул 20,4 %-ги. Африкаялда буго 55 пачалихъ.

Африка
Бащдабдунялалъул картаялда Африка
Ракь	30 221 532 км²
Халкъалъул къадар	1 032 532 974 (2011) чи
Гъунки	30,51 чи/км²
Гъорлъе бачуна	55 пачалихъал
Цогиязда рарал пачалихъал	List Майотта Реюньон Канаралъул чІинкІиллъаби Сеута Мадейра Мелилья Святая Еленал чІинкІиллъи
МацІал	бал. Африкаялъул мацІал
СагІтил рачел	UTC-1-даса UTC+4-де щвезегІан

Африкаялъул халкъалъул къадар буго миллиард чиясде гІагарун. Африка рикІкІуна тІоцеве гІадан вижарав бакІлъун.

Африкалъул континент къотІула экваторалъ ва гІемерал гьава-бакъалъул зонабаз; гьеб ккола цІохІо бугеб континент, жибги шималияб субтропикияб зонаялдаса бахъараб жанубияб субтропикияб зонаялде щвезегІан бугеб. Гьоркьоса къотІулареб гІазу-цІадалги лъалъалъулги — гьединго цІоромугІрулги ва мугІрузул системаялъул лъел горизонталъулги — гІунгутІи букІиналъ, гьава-бакъалъул тІабигІияб рекъезаби ралъадазул ва океаналъул рагІаллъиязда хутІизегІан гьечІо кибиниги.

Маданияталъулал, экономикаялъулал, сиясаталъулал ва жамгІиял суалал лъазаби тІубазабула африканистика гІелму.

• Шималияб — Бланко квачІ (Бен-Секка, Рас-Энгела, Эль-Абъяд) 37°20′28″ с. ш. 9°44′48″ в. д.
• Жанубияб — РукІкІадулаб квачІ (Агульяс) 34°49′43″ ю. ш. 20°00′09″ в. д.
• БакътІерхьул — Альмади квачІ 14°44′27″ с. ш. 17°31′48″ з. д.
• Бакъбаккул — Рас-Хафун квачІ 10°27′00″ с. ш. 51°24′00″ в. д.