স্কিজ'ফ্ৰেনিয়া

স্কিজ'ফ্ৰেনিয়া (ইংৰাজী: Schizophrenia) এক মানসিক ৰোগ যাৰ বৈশিষ্ট্য হৈছে সঘনাই বা একেৰাহে চাইক'চিছ হোৱা । প্ৰধান লক্ষণসমূহ হ’ল ভ্ৰম (সাধাৰণতে এনে মাত শুনা যি প্ৰকৃততে নাই), অস্বাভাৱিক বিশ্বাস আৰু অসংগঠিত চিন্তাধাৰা। আন লক্ষণসমূহ হ’ল সামাজিকভাৱে আঁতৰি যোৱা, আৰু আবেগহীন হোৱা। সাধাৰণতে লক্ষণসমূহ ক্ৰমান্বয়ে দেখা দিয়ে, ডেকা প্ৰাপ্তবয়স্ক কালৰ পৰা আৰম্ভ হয় আৰু বহু ক্ষেত্ৰত কেতিয়াও সমাধান নহয়। স্কিজ'ফ্ৰেনিয়া থকা বহুলোকৰ অন্যান্য বিকাৰ থকাও দেখা যায়, যেনে, নিচা যুক্ত দ্ৰব্য সেৱন, হতাশাজনক বিকাৰ, উদ্বেগজনক বিকাৰ, আৰু অ'চিডি (অব্ছেছিভ–কম্পলচিভ ডিছঅৰ্ডাৰ)। স্কিজ'ফ্ৰেনিয়াত আক্ৰান্ত হোৱা লোকসকলৰ প্ৰায় আধাৰ দীৰ্ঘম্যাদী সময়ত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উন্নতি হ'ব পাৰে আৰু পুনৰাবৃত্তি নহ'বও পাৰে, আৰু ইয়াৰ এক সৰু অংশ সম্পূৰ্ণৰূপে আৰোগ্য হ'ব। বাকী অৰ্ধাংশৰ জীৱনজোৰা বিকাৰ থাকি যাব পাৰে। গুৰুতৰ ক্ষেত্ৰত, ৰোগীক চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি কৰোৱা হ'ব পাৰে।

এই বিকাৰ প্ৰায় ০.৫–১.০% জনসংখ্যাৰ জীৱনকালত ধৰা পৰে। আন এটা সূত্ৰৰ মতে, প্ৰায় ০.৩%ৰ পৰা ০.৭% লোকৰ জীৱনকালত স্কিজ'ফ্ৰেনিয়া ধৰা পৰে। ২০১৭ চনত আনুমানিকভাৱে ১১ লাখ নতুন ৰোগী আৰু ২০২২ চনত বিশ্বজুৰি মুঠ ২৪ নিযুত আক্ৰান্ত হৈছে। পুৰুষসকল বেছিকৈ আক্ৰান্ত হয় আৰু গড়ে ইয়াৰ আৰম্ভণি আগতেই হয়। স্কিজ'ফ্ৰেনিয়াৰ কাৰণসমূহৰ ভিতৰত জিন আৰু পৰিৱেশগত কাৰকসমূহো থাকিব পাৰে। জিনীয় কাৰকসমূহৰ ভিতৰত বিভিন্ন সাধাৰণ আৰু বিৰল জিনৰ ভিন্নতা অন্তৰ্ভুক্ত। সম্ভাৱ্য পৰিৱেশৰ কাৰকসমূহৰ ভিতৰত ডাঙৰ-দীঘল হোৱা, শৈশৱৰ প্ৰতিকূলতা, কৈশোৰ কালত ভাং সেৱন, সংক্ৰমণ, গৰ্ভাৱস্থাত ব্যক্তিৰমাতৃৰ বয়স, আৰু গৰ্ভাৱস্থাত মাতৃৰ দুৰ্বল পুষ্টি আদি।

 

ইয়াৰ লক্ষণবোৰৰ ভিতৰত আছে ভ্ৰম (সাধাৰণতে মাত শুনা), উদ্ভট চিন্তা, অলিক কিবা দেখা, অসঙ্গতিপূৰ্ণ কথাবাৰ্তা, আৰু আনে শুনিব নোৱাৰা কথাবোৰ শুনা। এই ৰোগত আক্ৰান্ত ব্যক্তি এজনে সামাজিক বা কৰ্মস্থানৰ অক্ষমতাজনিত অসুবিধাৰ সম্মুখীন হয়।

ইতিবাচক লক্ষণ

ইতিবাচক লক্ষণ হ’ল সেইবোৰ লক্ষণ যিবোৰ সাধাৰণতে অনুভৱ কৰা নহয়, কিন্তু স্কিজ’ফ্ৰেনিয়াৰ মানসিক ৰোগৰ সময়ত মানুহৰ ক্ষেত্ৰত দেখা যায়। ইয়াৰ ভিতৰত মোহ, ভ্ৰম আৰু অসংগঠিত চিন্তা আৰু বাক্য আদি অন্তৰ্ভুক্ত, যিবোৰ সাধাৰণতে মনোৰোগৰ প্ৰকাশ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। স্কিজোফ্ৰেনিয়া থকা লোকৰ 80% লোকৰ জীৱনকালৰ কোনো সময়ত ভ্ৰম হয় আৰু সচৰাচৰ শ্ৰৱণশক্তি (প্ৰায়ে কণ্ঠস্বৰ শুনা) অন্তৰ্ভুক্ত থাকে কিন্তু কেতিয়াবা সোৱাদ, দৃষ্টিশক্তি, গোন্ধ আৰু স্পৰ্শৰ আন যিকোনো অনুভূতি অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে। একাধিক ইন্দ্ৰিয়ৰ সৈতে জড়িত ভ্ৰমৰ সঘনতা কেৱল এটা ইন্দ্ৰিয়ৰ সৈতে জড়িত ভ্ৰমৰ হাৰৰ দুগুণ। ভ্ৰম বা ভ্ৰান্তিবোৰ উদ্ভট বা অত্যাচাৰ প্ৰকৃতিৰ হয়। কেতিয়াবা আত্ম-অভিজ্ঞতাৰ বিকৃত ৰুপ হʼব পাৰে। এনে অনুভৱ যেনে নিজৰ চিন্তা বা অনুভূতিবোৰ প্ৰকৃততে নিজৰ নহয়,যেন চিন্তাবোৰ নিজৰ মনত সোমাই দিয়া হৈছে।

নেতিবাচক লক্ষণ

নেতিবাচক লক্ষণবোৰ হৈছে মূলতঃ স্বাভাৱিক আৱেগিক সঁহাৰিৰ অনুপস্থিতি, বা অন্যান্য চিন্তা প্ৰক্ৰিয়াৰ অনুপস্থিতি। নেতিবাচক লক্ষণবোৰৰ পাঁচটা স্বীকৃত ডমেইন হৈছে: সামান্য আৱেগ দেখুওৱা; এলোজিয়া – বাক-দৰিদ্ৰতা; আনহেডোনিয়া – আনন্দ অনুভৱ কৰিবলৈ অক্ষম; অসামাজিকতা – সম্পৰ্ক গঠন কৰাৰ ইচ্ছাৰ অভাৱ, আৰু পৰিহাৰ – প্ৰেৰণা অভাৱ আৰু উদাসীনতা।

জ্ঞানশক্তিৰ লক্ষণসমূহ

 

আনুমানিকভাৱে স্কিজ’ফ্ৰেনিয়া ৰোগীৰ ৭০% লোকৰ জ্ঞানশক্তিৰ মন্থৰতা দেখা যায়, আৰু এইবোৰ আগতীয়া আৰু পলমকৈ আৰম্ভ হোৱা ৰোগত বেছিকৈ দেখা যায়। এইবোৰ প্ৰায়ে প্ৰড্ৰোমেল পৰ্যায়ত ৰোগ আৰম্ভ হোৱাৰ বহু আগতে স্পষ্ট হয়, আৰু কৈশোৰৰ আৰম্ভণিতে, বা শৈশৱত দেখা দিব পাৰে। প্ৰথম এপিচ’ড চাইক’ছিছত বেছি বেয়া হৈ পৰে কিন্তু তাৰ পিছত ভিত্তি স্তৰলৈ ঘূৰি আহে, আৰু ৰোগৰ সময়ছোৱাত মোটামুটি সুস্থিৰ হৈ থাকে।