Plutino

Dit beteken vir elke twee omwentelings van ’n plutino voltooi Neptunus drie omwentelings. Die dwergplaneet Pluto is die grootste lid van die groep en die een na wie dit genoem is. Individuele plutino's word genoem na mitologiese wesens wat met die onderwêreld verbind word.

Plutino's maak die binneste deel van die Kuipergordel uit en bevat sowat ’n kwart van die bekende Kuipergordelvoorwerpe (KGV's). Hulle is die grootste groep TNV's. Die eerste plutino naas Pluto self, (385185) 1993 RO, is op 16 September 1993 ontdek.

Oorsprong

Voorwerpe wat tans in ’n middelbarebeweging-resonansie met Neptunus is, het vermoedelik aanvanklik onafhanklik om die Son gewentel. Terwyl Neptunus vroeg in die Sonnestelsel se geskiedenis na buite migreer het, is die liggame wat hy teengekom het, verstrooi. Tydens dié proses is van hulle in resonansies vasgevang. Die 3:2-resonansie is die sterkste en stabielste van al die resonansies en bevat die meeste KGV's.

Wenteleienskappe

Terwyl die meeste plutino's klein baanhellings het, het ’n aansienlike aantal van hulle wentelbane soortgelyk aan dié van Pluto, met ’n helling van tussen 10° en 25°, en ’n eksentrisiteit van omtrent 0,2–0,25. Dit veroorsaak ’n perihelium binne of naby die wentelbaan van Neptunus en ’n afelium naby die buitekant van die klassieke Kuipergordel (waar voorwerpe in ’n 1:2-resonansie met Neptunus is).

Die wentelperiode van plutino's is gemiddeld sowat 247,3 jaar (1,5 keer Neptunus s’n), met verskille van hoogstens ’n paar jaar.

Ongewone plutino's sluit in:

• 2005 TV₁₈₉, wat die grootste baanhelling het (34,5°);
• (15875) 1996 TP₆₆, wat die mees elliptiese wentelbaan het (sy eksentrisiteit is 0,33) en sy perihelium halfpad tussen Uranus en Neptunus;
• (470308) 2007 JH₄₃, met ’n kwasisirkulêre wentelbaan; en
• 2002 VX₁₃₀, waarvan die wentelbaan feitlik heeltemal op die sonnebaan lê (met ’n hellingshoek van kleinder as 1,5°).

Langtermynstabiliteit

Pluto se swaartekraginvloed word gewoonlik buite rekening gelaat omdat die dwergplaneet so ’n klein massa het. Die breedte van die resonansie (die omvang van die semi-asse wat versoenbaar is met die resonansie) is egter baie smal en net ’n paar keer groter as Pluto se Hill-sfeer (swaartekraginvloed). Sommige plutino's sal dus uit die resonansie gedryf word deur wisselwerkings met Pluto.

Simulasies wys die wentelbaan van plutino's met ’n eksentrisiteit van 10% tot 30% kleiner of groter as dié van Pluto is nie stabiel oor tydskale van miljarde jare nie.

• D. Jewitt, A. Delsanti The Solar System Beyond The Planets in Solar System Update : Topical and Timely Reviews in Solar System Sciences , Springer-Praxis Ed., ISBN 3-540-26056-0 (2006). pdf
• Bernstein G.M., Trilling D.E., Allen R.L., Brown K.E, Holman M., Malhotra R. The size Distribution of transneptunian bodies. The Astronomical Journal, 128, 1364–1390. preprint on arXiv
• Minor Planet Center Orbit database (MPCORB) as of 2008-10-05.
• Minor Planet Circular 2008-S05 (October 2008) Distant Minor planets was used for orbit classification.

• David Jewitt oor plutino's
• Kleinplaneetsentrum, lys TNV's
• KPS-lys van afgeleë kleinplanete