Շոլոմ Ալեյխեմ (Շոլոմ Նոխումովիչ Ռաբինովիչ, փետրվարի 18 (մարտի 2), 1859 կամ մարտի 5, 1859(1859-03-05), Պերեյասլավ, Պոլտավայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 13, 1916(1916-05-13) կամ 1916, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), հրեա գրող։
Շոլոմ Ալեյխեմ իդիշ՝ שלום עליכם | |
---|---|
Ծննդյան անուն | ռուս.՝ Шолом Нохумович Рабинович |
Ծնվել է | փետրվարի 18 (մարտի 2), 1859 կամ մարտի 5, 1859 |
Ծննդավայր | Պերեյասլավ, Պոլտավայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն |
Վախճանվել է | մայիսի 13, 1916[…] (57 տարեկան) կամ 1916 |
Վախճանի վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
Գերեզման | Mount Carmel Cemetery |
Մասնագիտություն | դրամատուրգ և գրող |
Լեզու | իդիշ և եբրայերեն |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԱՄՆ |
Զավակներ | Sarah Solomonovna Rabinovich? և Marie Waife? |
Ազգականներ | Բել Կաուֆման և Ben Zion Goldberg? |
Կայք | sholemaleichem.org |
Շոլոմ Ալեյխեմ Վիքիքաղվածքում | |
Շոլոմ Ալեյխեմ Վիքիդարանում | |
Sholem Aleichem Վիքիպահեստում |
Գրել է իվրիտով, իդիշով, ռուսերենով։ Հետևել է հրեական և ռուս գրականությունների դեմոկրատական ու լուսավորական ավանդույթներին։ «Շոմերի դատը․․․» (1888) պամֆլետում, «Աղքատության թեման հրեական գրականության մեջ» հոդվածաշարում Շոլոմ-Ալեյխեմը պայքարել է ընդդեմ բուլվարային գրականության ու հովվերգական ռոմանտիկայի, հանուն ռեալիստական ժողովրդական գրականության։ «Մենդեր Բլանկը և նրա փոքրիկ ընտանիքը» (1887) վեպում Շոլոմ-Ալեյխեմը ծաղրի է ենթարկել բուրժուային, իսկ «Ստեմպենյու» (1888) և «Իոսելե-Սոխակ» (1889) վեպերում ստեղծել ժողովրդի ծոցից դուրս եկած տաղանդավոր մարդկանց ռոմանտիկական կերպարներ։ 1892 թվականից հրատարակել է «Մենախեմ-Մենդըլ», 1894 թվականից՝ «Տեվյեն կաթնավաճառ» վիպակների առանձին գլուխներ, որոնցում նրա հումորը հասել է կատարելության։ Շոլոմ-Ալեյխեմի ստեղծագործության մի զգալի շրջանն անցել է 1905-1907 թվականների հեղափոխության նշանաբանով։ 1900-ական թվականների սկզբներին գրողը կապեր է հաստատել Լ․ Տոլստոյի, Ա․ Չեխովի, Մ․ Գորկու, Վ․ Կորոլենկոյի հետ, իր ստեղծագործություններն ընթերցել մտավորականների և աշխատավոր երիտասարդության անլեգալ ու կիսալեգալ ժողովներում՝ Լեհաստանում, Լիտվայում, Լատվիայում, ստեղծել երգիծական պամֆլետներ ընդդեմ ինքնակալության։ «Ջրհեղեղ» (1906) վեպում Շոլոմ-Ալեյխեմը փորձել է տալ դարաշրջանի ընդարձակ պատկերը, ստեղծել հեղափոխականների կերպարներ։ Ռեակցիայի սկսվելուց հետո մեկնել է Ամերիկա, այնուհետև՝ Շվեյցարիա։ Հեղինակի հակակապիտալիստական միտումներն են արտացոլված «Թափառող աստղեր» (1909-1911) վեպում, պատմվածքներում և հատկապես «Մանուկ Մոտլը» (մսա-1, 1907, հայ․ հրտ․ 1937) վիպակում։ 1908 թվականին Շոլոմ-Ալեյխեմը վերադարձել է Ռուսաստան։ 1914 թվականին Գերմանիայից, որտեղ բուժվում էր, անցել է ԱՄՆ։ Կյանքի վերջին տարիներին Շոլոմ-Ալեյխեմը հրատարակել է «Արյունոտ կատակ» (1912) վեպը, աշխատել դրամատիկ ստեղծագործությունների («Խոշոր շահում», 1915) և ինքնակենսագրական «Տոնավաճառից» (անավարտ) վեպի վրա։ Առաջին համաշխարհային պատերազմն իր ցասումնալից արձագանքն է գտել նրա «Հազար ու մեկ գիշերվա հեքիաթներ» (1914) պատմվածաշարում։ Շոլոմ-Ալեյխեմի ստեղծագործությունը թարգմանվել է աշխարհի շատ լեզուներով։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 539)։ |
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոլոմ Ալեյխեմ» հոդվածին։ |
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոլոմ Ալեյխեմ» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոլոմ Ալեյխեմ» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Շոլոմ Ալեյխեմ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.