బడ్జటు లేదా బడ్జెట్ అను పదం ప్రస్తుతం ఆదాయ, వ్యయాల ప్లానింగునకు చిన్న కుటుంబం నుండి పెద్ద దేశం వరకూ ఉపయోగిస్తున్నారు.అసలు బడ్జెట్ అనగా నిర్వచించిన కాలానికి జమలు,ఖర్చులు అంచనా ఆర్థిక ప్రణాళికగా అనుకోవచ్చు.తరచుగా ఇది రాబోయే ఆర్థిక సంవత్సరానికి ముందుగా గత సంవత్సరంలలో వచ్చిన ఆదాయ,వ్యయాల ఆధారంగా తయారవుకుంది.ఇది ప్రణాళికాబద్ధమైన అమ్మకపు ఖాతాల, ఆదాయాలు, వనరుల పరిమాణాలు, ఖర్చులు, ఆస్తులు, భాధ్యతలు, నగదు కేటాయింపులు ఇలాంటి అన్నిటినీ పరిగణించాల్సి ఉంటుంది.బడ్జెట్ అనేది ఏ ఒక్కరికో సంభదించింది కాదు.కంపెనీలు, ప్రభుత్వాలు, కుటుంబాలు, ఇతర అన్ని రకాలు సంస్థలు కార్యకలాపాలు లేదా సంఘటనల వ్యూహాత్మక ముందస్తు ప్రణాళికలను వ్యక్తీకరించడానికి దీనిని ఉపయోగిస్తాయి.ఇంకా వివరంగా చెప్పుకావలంటే ఒక నిర్దిష్ట ప్రయోజనం కోసం కేటాయించిన డబ్బు, వాటిని ఎలా తీర్చాలనే ప్రతిపాదనలతో పాటు ఉద్దేశించిన వ్యయాల సారాంశం.బడ్జెట్ మిగులు,తరుగు భవిష్యత్ సమయంలో ఉపయోగం కోసం డబ్బును అందించడం, లేదా ఖర్చులుకు ఆదాయాన్ని మించిన లోటును కలిగి ఉండవచ్చు.
అసలు ఈ బడ్జటు అను పదం bhelgh- అను ఇండో యూరోపు మూల పదంనుండి వచ్చింది, దీని అర్థం లావుగా, ఉబ్బెత్తుగా ఉండటం. bulge అను పదం కూడా ఇదే మూల పదం నుండి వచ్చింది. అంటే బడ్జటు అనునది లావుగా ఉబ్బెత్తుగా ఉండేటువంటి ఓ సంచీ లేదా బ్యాగు అన్నమాట!వెనకటికి బ్రిటనులో ప్రతిసంవత్సరం ప్రభుత్వ ఆదాయ వ్యయాలు పార్లమెంటులో వారి ఆర్థిక మంత్రి ప్రవేశపెట్టేటప్పుడు, ఇటువంటి సంచీలోనే చాలా జాగ్రత్తగా ఆ కాగితాలు తీసుకొని వచ్చేవారు.అప్పటినుండి ఇటువంటి ఆదాయ వ్యయాలకు సంభందించిన పత్రాలు లేదా పుస్తకం బడ్జటు లేదా బడ్జెట్ అని పిలవడం మొదలుపెట్టారు. ఇప్పటి నవీన కాలంలో బ్రీఫ్కేస్ లో తీసుకురాబడుతుంది.
భారత బడ్జెట్ అనేది భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 112 ప్రకారం, ఆ నిర్దిష్ట సంవత్సరానికి ప్రభుత్వం అంచనా వేసిన ఆదాయం, వ్యయాల ఆర్థిక ప్రకటన. ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్ 1 నుండి మార్చి 31 మధ్య కాలానికి కేంద్ర బడ్జెట్ తయారుచేయబడుతుంది.దీనిని (ఎ) రెవెన్యూ బడ్జెట్, (బి) మూలధన బడ్జెట్గా వర్గీకరించారు.
This article uses material from the Wikipedia తెలుగు article బడ్జెటు, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). అదనంగా సూచించని పక్షంలో పాఠ్యం CC BY-SA 4.0 క్రింద లభ్యం Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki తెలుగు (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.