Xhamia E Iljaz Mirahorit: Monument kulturor në Shqipëri

Mirahor Camii) është një monument i trashëgimisë kulturore në rrethin e qarkun e Korçës, Shqipëri. Si faltorja e dytë më e vjetër islame në viset shqiptare, çmohet ndër monumentet më të rëndësishme të arkitekturës osmane në Shqipëri duke u bërë gurthemeli i qendrës të kasabasë së Korçës duke qenë edhe monumenti më antik i këtij vendbanimi.

Xhamia e Mirahorit
Pamje nga largë e xhamisë pas rikonstruktimit më 2015.
Lloji	Arkitekture
Vendndodhja	Korçë, Shqipëri
Koordinatat	40°36′57″N 20°46′32″E / 40.615968°N 20.775512°E / 40.615968; 20.775512
Sipërfaqja	11.75 x 11.75 m
Ndërtuar	Periudha osmane, 1495/96
Stili arkitekturor	Osmane
Organi drejtues	DRKK Korçë
Monument Kulture në Shqipëri
Emri zyrtar: Monument i trashëgimisë kulturore
Lloji	Nën mbrojtje
Kriteret	I
Përcaktuar	586 e 487417.03.1948, 23.09.1971
Nr. i referencës	KO104
Tipologjia	Xhami
Xhamia e Iljaz Mirahorit (Earth)

Xhamia u ndërtua më 901 H (1495/86; sipas Vlorës që më 1465) nga Iljaz bej Mirahori në vakëfin e tij, tregues ky i të parit vakëf në trojet shqiptare, dhe xhamia e parë me kube e ndërtuar në viset shqiptare. Veprat e ndërtuara në Piskopiye qenë një xhami, një imaret dhe një muallimhane. Për mirëmbajtjen e këtyre themelimeve, Iljaz Beu lëvroi të ardhurat e katër fshatrave në krahinën e Görice-s, një fshat në Përmet, një hamam dhe shtatë dyqane në Stamboll, një hamam dhe një mulli në Janinë.

 

Mbishkrimi mbi të cilin bazohet datëthemelimi është i vitit 1872/73, duke qenë se i vjetri nuk është ruajtur. Mbishkrimi i gdhendur në një pllakë të madhe guri me pesë rreshta është në vargje osmane, mendohet se ka disa gabime dhe mund të jetë shkruar prej dikujt - me shumë gjasë shqiptar - me njohuri të përgjithshme, por jo të plota të turqishtes osmane.

Zotëria i Punëve të Mira dhe të Bukura, i ndjeri Mjeshtër i Kuajve, Iljaz Bej, e ngriti veprën më 901

Mehmed Beu me kënaqësi e mbuloi atë me plumb më 980
Më 1249 Dervish Islam Beu e riparoi për të parën herë
Më 1285 Salih Beu shkëlqyeshëm e riparoi për të dytën herë
Shpirtrat e tyre u kujtofshin me bekime në dua.
1289 (1872/73)

Përbëhet nga salla e lutjeve me përmasa të mëdha, e mbuluar me kupolë mbi tambur, e cila paraprihet nga hajati I hapur nga një arkadë me harqe të mprehta mbi mbështetje masive, i mbuluar me tri kupola të vogla. Në skajin veriperëndimor të sallës ngrihej minareja, e cila u shemb prej tërmetit të 1961. Mori statusin monument kulture në vitin 1948. Ky monument është i llojit "Arkitekture", i miratuar me numër "586 e 4874" më "17.03.1948, 23.09.1971".

•  
  Gjatë rikonstruksionit në 2013
•  
  Në 2014
•  
  Në 2002

• Instituti i Monumenteve të Kulturës