بئڪٽيريا
بيڪٽيريا(انگريزي: Bacteria) اسم عام، عدد واحد :بيڪٽيريم(انگريزي: bacterium) حياتياتي گھرڙيجو ھڪ نمونو آهي.
ان مان جاندارن جو ھڪ وڏو دائرو ٺھي ٿو جنھن ۾ پروڪيريوٽڪ جيوڙا شامل آهن.ھي جيوڙا ڪجهه مائڪرو ميٽرن جي ماپ جا ٿين ٿا ۽ اھي بيڪٽيريائي گھرڙي جي بناوٽ وارا ھوندا آھن جن جون شڪليون مختلف ھونديون آھن. ھڪڙا ڪاڪس(انگريزي: coccus) يعني گول بال جي شڪل جھڙا، ٻيا بسيلس(انگريزي: bacillus) يعني راڊ جي شڪل جھڙا ۽ ٽيان وري اسپائرل(انگريزي: spiral) يعني پيچدار شڪل وارا. بيڪٽيريا انھن جاندارن ۾ اچن ٿا جيڪي سڀ کان اول ڌرتيء تي پيدا ٿيا ۽ ھن وقت ڌرتيءَ تي سڀ کان وڌيڪ تعداد انھن جو آهي.اھي مٽي ، پاڻي، تيزابي چشمن، تابڪاري واري ڪچري، زمين جي اونھي تھن ۾ جانورن ۽ ٻوٽن ۾ بطور مفت خور جاندارن جي رھندا آھن. انھن مان اڪثر جي باري ۾ بيان نہ ٿو ڪري سگھجي.بيڪٽريا جي حياتياتي بڻياد اھڙين جنسن وارا آهن جيڪي ليبارٽرين ۾ وڌن ٿيون. بيڪٽيريائي اڀياس کي بيڪٽيريالاجي چون ٿا جيڪا مائڪرو بائيولاجي جي ھڪ شاخ آھي.جيڪڏھن ان جي وزن ۾ ڀيٽ مٽيء جي ھڪ گرام سان ڪبي تہ اھو چار ڪروڙ بيڪٽريا جي برابر ٿيندو. جي ان جي ڀيٽ تازي پاڻيءَ جي ھڪ ملي لٽر سان ڪبي تہ ڏھ لک بيڪٽيريائي جيوڙن جي برابر ٿيندو. ڌرتي تي اندازي مطابق بيڪٽيريائي جيوڙن جو تعداد 5×1030 آھي. بئڪٽيريا- عام ٻوٽن کان بلڪل مختلف هڪ گهرڙي وارا جاندار ٿين ٿا. هن جي ماپ تقريباً هڪ مائڪران ٿئي ٿي. هن ۾ عام طور تي سائو مادو، ڪلوروفل، نٿو ٿئي. هي پنهنجو کاڌو پاڻ تيار نه ڪندا آهن، تنهنڪري هنن کي Hetero trophic چئبو آهي. -بئڪٽيريا- تمام ننڍا هوندا آهن. انهن کي گول -بال-، سيخ ۽ لڙهين وانگر شڪل ڏنل هوندي آهي. -بئڪٽيريا- جي گهرڙن جي بناوت تمام سادي ٿئي ٿي. هن کي نيوڪليئس ۽ ٻيون بناوتون نه هونديون آهن. زندگيءَ لاءِ هي فائديمند به هوندا آهن ته نقصانڪار به. نقصانڪار -بئڪٽيريا- ساهوارن ۾ مختلف بيمارين جو باعث بڻجندا آهن. سڀ کان اول ليون ھوڪ 1875 بيڪٽريا دريافت ڪيو.
| بيڪٽيريا Temporal range: سانچو:پنڊپھڻ جو ھڪ ڊگھو دور | |
|---|---|
.jpg) | |
| اليڪٽرانڪ خوردبيني ذريعي ڪيل اشريڪيا ڪولي(Escherichia coli) جي بسيلس بيڪٽيريا جي جاچ | |
سائنسي درجا بندي  | |
| Unrecognized taxon (fix): | بئڪٽيريا |
| بڻ بڻياد | |
| ايسڊوبئڪٽيريا | |
| هم معنيٰ | |
| يوبئڪٽيريا | |
بيڪٽريا جي دائري جون تقسيمون
زندگيءَ جي ھن دائري کي ٻن تقسيمن يا ڪنگڊمز ۾ ورھايو ويو آهي:
حوالا
This article uses material from the Wikipedia سنڌي، سندھی ، सिन्ध article بئڪٽيريا, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). مواد CC BY-SA 4.0 ھيٺ موجود آھي جيسيتائين ٻي صورت واضع نہ ڪئي وڃي. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سنڌي، سندھی ، सिन्ध (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.