ਓਡੀਸ਼ਾ: ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ
ਓਡੀਸ਼ਾ (ਉੜੀਆ: ଓଡିଶା) ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਉੜੀਸਾ (ਉੜੀਆ: ଓଡିଶା) ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ ਉੱਤੇ ਪੈਂਦਾ ਇੱਕ ਰਾਜ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ 29 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਝਾਰਖੰਡ, ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਸੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੁਲਕ ਕਲਿੰਗਾ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕ ਨਾਂਅ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ 261 ਈਃ ਪੂਃ ਵਿੱਚ ਮੌਰੀਆ ਸਮਰਾਟ ਅਸ਼ੋਕ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਭਿਆਨਕ ਖ਼ੂਨ-ਖ਼ਰਾਬੇ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕੇ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਜੋਕੇ ਓਡੀਸ਼ਾ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1936 ਨੂੰ ਕਟਕ ਦੇ ਕਨਿਕਾ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਰਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕ ਉੜੀਆ ਭਾਸ਼ੀ ਸਨ। ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਉਤਕਲ ਦਿਹਾੜਾ (ਉੜੀਸਾ ਦਿਨ) ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਉੜੀਸਾ ଓଡ଼ିଶା oṛiśā | ||
|---|---|---|
| ||
 ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉੜੀਸਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ | ||
 ਉੜੀਸਾ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ | ||
| ਦੇਸ਼ | ਭਾਰਤ | |
| ਖਿੱਤਾ | ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ | |
| ਸਥਾਪਤੀ | 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 1936 | |
| ਰਾਜਧਾਨੀ | ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ | |
| ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ | ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ | |
| ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ | 30 | |
| ਸਰਕਾਰ | ||
| • ਬਾਡੀ | ਉੜੀਸਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ | |
| • ਗਵਰਨਰ | ਐਸ.ਸੀ.ਜਾਮਿਰ | |
| • ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ | ਨਵੀਨ ਪਟਨਾਇਕ (ਬੀਜਦ) | |
| • ਵਿਧਾਇਕ | Unicameral (147 ਸੀਟਾਂ) | |
| • Parliamentary constituency | 21ਲੋਕ ਸਭਾ 10ਰਾਜ ਸਭਾ | |
| • ਉੱਚ-ਅਦਾਲਤ | ਉੜੀਸਾ ਉੱਚ-ਅਦਾਲਤ, Cuttack | |
| ਖੇਤਰ | ||
| • ਕੁੱਲ | 1,55,820 km2 (60,160 sq mi) | |
| • ਰੈਂਕ | 9ਵਾਂ | |
| ਆਬਾਦੀ (2011) | ||
| • ਕੁੱਲ | 4,19,47,358 | |
| • ਰੈਂਕ | 11ਵਾਂ | |
| • ਘਣਤਾ | 270/km2 (700/sq mi) | |
| ਵਸਨੀਕੀ ਨਾਂ | ਉੜੀਆ | |
| ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | ਯੂਟੀਸੀ+05:30 (IST) | |
| ISO 3166 ਕੋਡ | IN-OR | |
| HDI |  0.362 (LOW) | |
| HDI ਦਰਜਾ | 22ਵਾਂ (2007-2008) | |
| ਸਾਖਰਤਾ | 73.45% | |
| ਅਧਿਕਾਰਕ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | ਉੜੀਆ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ | |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | odisha.gov.in | |
| ਉੜੀਸਾ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ | ||
| ਗੀਤ | ਬੰਦੇ ਉਤਕਲਾ ਜਨਨੀ | |
| ਭਾਸ਼ਾ | ਓਡੀਆ | |
| ਪੰਛੀ | Indian Roller | |
| ਫੁੱਲ | ਅਸ਼ੋਕਾ | |
| ਰੁੱਖ | Ashwatha | |
| Costume | ਸਾੜ੍ਹੀ (ਔਰਤ) | |
| ਨਾਚ | ਉੜੀਸੀ | |
.svg)
ਹਵਾਲੇ
 | ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |
This article uses material from the Wikipedia ਪੰਜਾਬੀ article ਓਡੀਸ਼ਾ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ CC BY-SA 4.0 ਹੇਠ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ਪੰਜਾਬੀ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.