လူသားတို့၏ ပထမဦးဆုံးရွှေ့ပြောင်းမှု

လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၂၀၀,၀၀၀က အာဖရိကတွင် ခေတ်သစ်လူသားများနှင့် ရှေးဦးလူသားများသည်ဖြစ်ထွန်းလာခဲ့ပြီးနောက် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၁၂၅,၀၀၀ခန့်အရောက်တွင် ထိုလူသားများသည် ကမ္ဘာ့အရှေ့ခြမ်းအနီးသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ လူသားများသည် အရှေ့ဘက်သို့ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၅၀,၀၀၀ ခန့်က ရွှေ့ပြောင်းလာကြရာမှ တောင်အာရှအထိ ပြန့်နှံ့လာခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၄၀,၀၀၀ခန့်အရောက်တွင် ရှေးဦးလူသားများသည် မရောက်ဖူးသေးသည့် ဩစတေးလျကုန်းမြေသို့ ပထမဆုံးရောက်ရှိကြသည်။ ရှေးဦးလူသားများသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၄၃,၀၀၀ က ဥရောပသို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၃၀,၀၀၀က အရှေ့အာရှ သို့ရောက်ရှိခဲ့သည်။

မြောက်အမေရိကသို့ လူသားနေထိုင်မှုသမိုင်းကြောင်းနှင့် ပတ် သက်၍ အငြင်းပွားမှုများ ရှိနေသည်။ လူနေထိုင်မှုသည် လွန်ခဲ့သော နှစ် ၁၄,၀၀၀ သို့မဟုတ် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၃,၀၀၀နောက်ပိုင်းတွင်မှ ဖြစ်နိုင်သည်။ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာအတွင်းရှိ ပိုလီနီးရှားကျွန်းများကို ကိုလိုနီပြုခြင်းသည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ် ၁,၃၀၀ဝန်းကျင်တွင် စတင်ခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သည့် နှစ် ၉၀၀တွင် ပြီးဆုံးခဲ့သည်။ ပိုလီနီးရှား၏ ဘိုးဘေးများသည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း ၅,၂၀၀ခန့်တွင် ထိုင်ဝမ်မှ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သည့် ရာစုနှစ် ရှစ်ဆယ်မှ စတင်ကာ ရှေးဟောင်း သုတေသန မျိုးရိုးဗီဇပညာရပ် တိုးတက်လာမှုကြောင့် ပထမဆုံး ရွှေ့ပြောင်းအခြေချမှုကို လေ့လာမှုသည် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ တိုးတက်ခဲ့သည်။

လူသားများ၏ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုသည် တိုက်ကြီးများအနှံ့အပြားတွင် ပထမဦးဆုံး ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခြင်းဖြစ်ရာ အာဖရိကမှ Homo erectus လူသားများ၏ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုနှင့် တိုက်ဆိုင်ပြီး လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း နှစ်သန်းခန့်က စတင်ခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ ဤကနဦးရွှေ့ပြောင်းမှုသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၅၀,၀၀၀ခန့်ကနေထိုင်ခဲ့သော Homo heidelbergensis လူသားများ အပါအဝင် အခြားသော ရှေးဦးလူများနောက်တွင် လိုက်ပါ လာခဲ့ပြီး Denisovans နှင့် Neanderthals လူသားတို့၏ ဘိုးဘေးဖြစ်ဖွယ်ရှိသည်။ Neanderthals သည် နောက်ဆုံးတွင် ရေမြုပ်သွားသော ကုန်းတံတားများကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့သည်ဟု ဆိုကြသည်။

ရှေးဦးလူသားများသည် နှစ်သန်း ၃၀မှ တဆင့်တဆင့် တိုးတက်ပြောင်းလဲလာကြရာ လွန်ခဲ့သည့် နှစ် ၃သန်းခန့်က ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာသော ကျောက်လက်နက်များကို အာဖရိက အရှေ့ပိုင်း၊ ကင်ညာနိုင်ငံ ရစ်ဖ် Valley ဒေသတွင် တွေ့ရှိခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံရှိ ရှန်ချိန်နယ်မြေ၌ မကြာသေးမီက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည့် ကျောက်လက်နက်ကိရိယာများသည် အာဖရိကပြင်ပရှိ Hominins များ၏ ပထမဆုံးသော အထောက်အထားများဖြစ်ပြီး ဂျော်ဂျီယာရှိ Dmanisi ကို ကျော်လွန်ကာ နှစ်ပေါင်း ၃၀၀,၀၀ကို ကျော်လွန်သွားခဲ့သည်။

Homo erectus

Homo erectus ကိုကျော်လွန်

အာဖရိကအနှံ့ ပျံ့နှံ့သွားသည်။

ဥရောပတိုက်အနောက်ပိုင်းနှင့် အလယ်ပိုင်း၊ အနောက်နှင့် အာဖရိကတောင်ပိုင်းတို့တွင် ပထမဆုံးသော ခေတ်သစ်လူသားများ ပျံ့နှံ့ရောက်ရှိခဲ့ရာ အစောပိုင်းခေတ်သစ်လူသားများ အာဖရိကဆာဟာရအောက်ပိုင်းသို့ တဖြည်းဖြည်းနေထိုင်လာကြသည်။