4 Сарын 20

Мөн он дуустал 255 өдөр үлдэж байна.

• 1303 - Ромын пап VIII Бонифачийн зарлигаар Сапиенза их сургуулийг байгуулжээ.
• 1534 - Францын нэрт аялагч Жак Картье анхны аялалаараа Канадын зүүн эрэгт хүрэв.
• 1653 - Их Британийн улстөрийн зүтгэлтэн Оливер Кромуэль тухайн үеийн парламентаа татан буулгажээ.
• 1657 - Тенериф орчимд болсон тулаанд Роберт Блейкын доор тулалдсан Английн усан цэрэг Испанийн усан цэргүүдийг бут ниргэв.
  • Хойд Америкийн Нью Амстердам буюу одоогийн Нью-Йорк хот шашны эрх чөлөөг соёрхон баталжээ.
• 1689 - Суудлаасаа буусан Английн хаан II Жеймс Дерри хотод бүслүүлэв.
• 1770 - Гүрж, Оросын хамтарсан цэргийн хүч Оттоманы цэргийн хүчийг Аспиндзагийн тулаанд буулган авчээ.
• 1775 - Америкийн хувьсгал: Бостоны бүслэлт эхэлжээ.
• 1789 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жорж Вашингтон Филаделфи хотын Грейс Ферри хотод тангараг өргөв.
• 1792 - Францы улс Унгар болон Бохемын хаант улсад дайн зарлав. Төд удалгүй Францын хувьсгалын дайн дэгдсэн билээ.
• 1800 - Йонын аралд орших орос болон осман үндэстнүүдтэй Септинсуларын бүгд найрамдах улс байгуулагдав.
• 1809 - Абенсбергийн тулаанд оролцсон Австрийн хоёр арми Францын армид ялагдав.
• 1810 - Каракасын амбан захирагч Испаниас тусгаар тогтнож байгаагаа зарлажээ.
• 1826 - Британийн аялагч хошууч Гордон Лейнг одоогийн Нигерийн нутагт нэвтэрсэн анхны европ хүн болжээ.
• 1836 - АНУ-ын конгресс Уисконсин мужийн нутаг дэвсгэрийг соёрхон батлав.
• 1861 - Америкийн иргэний дайн: Холбооны армийн командлагч Роберт И.Лий албан тушаалаасаа өөрийн хүсэлтээр татгалзжээ.
• 1876 - Болгар улсад "Дөрөвдүгээр сарын хувьсгал" дэгджээ.
• 1884 - Ромын пап XIII Лео "Хүний гарал үүсэл" номыг хэвлэн гаргав. Энэ номонд шинжлэх ухаан болон шашны талаас хүний гарал үүслийн талаар тайлбарласан бүтээл байсан юм.
• 1898 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Уиллиам МакКинли Испани улсад дайн зарлах Конгрессын тогтоолд гарын үсэг зурснаар Испани-Америкийн дайн дэгджээ.
• 1902 - Нэрт физикч Пьерр болон Мари Кюри нар радын хлоридыг боловсруулав.
• 1914 - АНУ-ын Колорадо мужийн Лудлоу хотод байрлах нүүрсний уурхайн ажилчид ажил хаях үеэр цагдаагийнхан хүч хэрэглэж 19 хүн амиа алджээ.
• 1918 - "Улаан Барон" нэрээрээ алдаршсан Германы офицер Манфред фон Рихтофен 79 болон 80 дахь хохирогчоо буудан хороов. Тэрээр дараа өдөр нь холбоотон гүрнүүдийн агаарын довтолгоонд өртөн амиа алсан юм.
• 1922 - Зөвлөлт Гүржийн нутагт орших Өмнөд Осетын нутгийг ЗХУ-ын Засгийн газар автономи эрхтэй болгожээ.
• 1939 - Герман даяар удирдагч Адольф Гитлерийн 50 насны ойг тэмдэглэв.
• 1945 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Нацистын Германы Лайпциг хотыг АНУ-ын цэргүүд эзлэн авчээ.
  • Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Нацистын Германы удирдагч Адольф Хитлер өөрийн нуувчиндаа Гитлерийн залуусын хөдөлгөөний удирдагчдад "Төмөр загалмай" одонг гардуулав. Түүний эсэн мэнд харагдсан сүүлийн тохиолдол энэ байсан гэдэг.
• 1946 - "Үндэстнүүдийн Лиг"-ийг татан буулгаж, Нэгдсэн үндэстний байгууллагыг байгуулжээ.
• 1972 - Аполло сансрын хөтөлбөрийн хүрээнд сар руу ниссэн "Аполло 16" хөлөг саран дээр амжилттай газарджээ.
• 1999 - Колумбин ахлах сургуулийн халдлага: АНУ-ын Колорадо мужийн Колумбин ахлах сургуульд Эрик Харрис, Дилан Клеболд нар зэвсэглэн халдаж 13 хүнийг хороож, 24 хүнийг шархдуулжээ. Тэд халдлагынхаа дараа өөрсдийнхөө амийг хорлосон юм.
• 2007 - Жонсоны сансрын төвийн халдлага: АНУ-ын Техас мужийн Хьюстон хотод байрлах "Жонсоны нэрэмжит сансар судлалын төв"-д Уиллиам Филипс гэгч халдаж, хүн барьцаалав. Тэрээр барьцаалсан хүнээ хороож, улмаар өөрийнхөө амийг бүрэлгэжээ.
• 2008 - Автомашины "Инди кар" уралдаанд оролцсон эмэгтэй жолооч Даника Патрик Японы гараанд түрүүлсэн анхны эмэгтэй тамирчин болов.
• 2010 - Мексикийн буланд орших газрын тос олборлолтын "Дийпуотер Хорайзон" өрөмдлөгийн станцад гал гарч дэлбэрэн 11 ажилтан амиа алджээ. Үүнээс хойш бүтэн 6 сарын турш газрын тос далайд алдагдсан юм.
• 2012 - Пакистан улсын Исламабад хотоос холгүй орших "Беназир Бхуттогийн нэрэмжит олон улсын нисэх буудал"-аас хөөрөөд удаагүй байсан нисэх онгоц иргэд суурьшсан бүсэд осолдож 127 хүн амиа алджээ.
• 2013 - БНХАУ-ын Сычуань мужийн Лүшан аймагт 6.6 магнитудын хүчтэй газар хөдөлж 150 гаруй хүн амиа алдан, 1,500 хүн бэртэж гэмтэв.
• 2015 - Сомали улсын Пунтлэнд аймгийн Гароу тосгонд НҮБ-ын ажилчид хүнсний тусламж үзүүлж байхад тэсрэх бөмбөг дэлбэрч 10 хүн амиа алджээ.

• 1633 - Японы эзэн хаан Комио-Го (1654 онд нас барсан)
• 1808 - Францын анхны Ерөнхийлөгч III Наполеон (1873 онд нас барсан)
• 1850 - Линкольны хөшөөг урласан алдарт уран барималч Даниель Честер Френч (1931 онд нас барсан)
• 1889 - Германы канцлер, Нацистын Германы удирдагч Адольф Хитлер (1945 онд нас барсан)
• 1890 - Австрийн зургаа дахь Ерөнхийлөгч Адольф Шарф (1965 онд нас барсан)
• 1918 - Нобелийн шагналт Шведийн физикч Кай Сигбан (2007 онд нас барсан)
• 1927 - Нобелийн шагналт Швейцарын физикч К.Алекс Мюллер
• 1936 - Фараогийн арлууд улсын зургаа дахь Ерөнхий сайд Паули Эллефсен (2012 онд нас барсан)
• 1938 - Олимпын дөрвөн удаагийн алтан медальт Австралийн гүйгч Бетти Кутберт (2017 онд нас барсан)
  • Олимпын мөнгө, хүрэл медальт, Европын аварга Германы гүйгч Манфред Киндер
• 1939 - Норвегийн 22 дахь Ерөнхий сайд Гро Харлем Брундтленд
• 1945 - Бирмийн найм дахь Ерөнхийлөгч Тейн Сиен
  • Олимпын аварга, хүрэл медальт Кенийн гүйгч Нафтали Темү (2003 онд нас барсан)
• 1949 - Олимп, дэлхийн хүрэл медальт Канадын уран гулгагч Толлер Кренстон (2015 онд нас барсан)
  • Италийн 76 дахь Ерөнхий сайд Массимо Д'Алема
  • Академийн наадмын хоёр, "Алтан Бөмбөрцөг" наадмын таван удаагийн шагналт нэрт жүжигчин Жессика Лейнж
• 1960 - Олимпын аварга, Дэлхийн мөнгөн медальт Австралийн гүйгч Дебби Флинтофф-Кинг
• 1962- Монголын Ардчилсан хувьсгалын удирдагч, улс төрийн зүтгэлтэн Санжаасүрэнгийн Зориг
• 1964 - "Ирээдүй рүү буцсан нь", "Чарлигийн сахиусан тэнгэр" киноны од Криспин Глоуер
  • Олимпын мөнгөн медальт, Дэлхийн аварга АНУ-ын уран гулгагч Росалин Самнерс
• 1966 - Хайлтын системийн "Yahoo!" компанийг үндэслэн байгуулалцсан Девид Фило
• 1968 - Олимпын гурван удаагийн аварга, дөрвөн удаагийн хүрэл медальт, Дэлхийн 14 удаагийн аварга Оросын цаначин Елена Вяльбе
• 1970 - Монгол Улсын Зууны манлай эстрадын дуучин, Гавьяат жүжигчин Батмөнхийн Сарантуяа
• 1972 - Америкийн загвар өмсөгч, жүжигчин Кармен Электра
• 1976 - Ирландын хөлбөмбөгч, хаалгач Шей Гивен
• 1983 - Америкийн загвар өмсөгч Миранда Керр
• 1984 - Олимп, дэлхийн аварга, Европын хошой аварга Португалийн гурвын харайгч Нелсон Эвора
• 1989 - "Флаш" телевизийн цувралын од, жүжигчин Карлос Валдес

• 888 - Хятадын эзэн хаан Ши Зонг (862 онд төрсөн)
• 1248 - Монголын эзэнт гүрний их хаан Гүюг (1206 онд төрсөн)
• 1314 - Ромын пап V Клемент (1264 онд төрсөн)
• 1521 - Хятадын хаан Женгде (1491 онд төрсөн)
• 1887 - Египетийн хоёр дахь Ерөнхий сайд Мухаммад Шариф Паша (1826 онд төрсөн)
• 1918 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Карл Фердинанд Браун (1850 онд төрсөн)
• 1947 - Данийн эзэн хаан X Кристиан (1870 онд төрсөн)
• 1951 - Италийн 25 дахь Ерөнхий сайд Иваное Бономи (1873 онд төрсөн)
• 2003 - Нобелийн шагналт Английн биофизикч Бернард Катц (1911 онд төрсөн)
• 2014 - Олимпын хошой аварга Туркийн бөх Митат Байрак (1929 онд төрсөн)
• БНМАУ ын удирдагч маршал Ю.Цэдэнбал

• Хар тамхины эсрэг олон улсын өдөр
• НҮБ-ын Хятад хэлний өдөр

  Commons: 4 сарын 20 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан