Кобальт

Шинж чанар
[Ar] 3d7 4s2 Үелэх систем
Электролизээр гарган авсан кобальт
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар	Кобальт, Co, 27
Цуваа	Шилжилтийн металл
Бүлэг, үе, блок	9, 4, d
Гадаад байдал	гялгардуу металлын саарал
CAS дугаар	7440-48-4
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ	37 ppm
Атомын шинж чанар
Атом масс	58,933194(4) u
Атомын радиус (тооцоолсон)	135 (152) пм
Ковалент радиус	low-spin: 126 pm, high-spin: 150 пм
Электрон бүтэц	[Ar] 3d7 4s2
Гаралтын ажил	5,0 эВ
1. Ионжилтын энерги	7,88101(12) эВ ≈ 760.4 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги	17,0844(12) эВ ≈ 1648,39 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги	33,50(6) эВ ≈ 3232,3 кЖ/моль
4. Ионжилтын энерги	51,27(10) эВ ≈ 4947 кЖ/моль
5. Ионжилтын энерги	79,50(20) эВ ≈ 7671 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар
Бодисын төлөв	хатуу
Талстын полиморфизм	2
Талст бүтэц	гексагональ
Нягт	8,90 г/см3 (20 °C)
Моосын хатуулаг	5,0
Соронзон чанар	ферросоронзон
Хайлах цэг	1768 K (1495 °C)
Буцлах цэг	3173 K (2900 °C)
Молийн эзлэхүүн	6,67 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан	390 кЖ/моль
Хайлах дулаан	17,2 кЖ/моль
Дууны хурд	4720 м/сек
Хувийн дулаан шингээлт	421 Ж/(кг · К)
Цахилгаан дамжуулалт	16,7 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт	100 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар
Исэлдэлтийн төлөв байдал	2, 3
Хэвийн потенциал	−0,28 В (Co2+ + 2 e− → Co)
Цахилгаан сөрөг чанар	1,88 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭ (МэВ) ЗБ 55Co {син.} 17,53 h ε 3,451 55Fe 56Co {син.} 77,27 d ε 4,566 56Fe 57Co {син.} 271,79 d ε 0,836 57Fe 58Co {син.} 70,86 d ε 2,307 58Fe 59Co 100 % тогтвортой 60Co {син.} 5,2714 a β−, γ, γ 0,31+1,17+1,33 60Ni 61Co {син.} 1,850 h β− 1,322 61Ni
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
I квантын тоо γ рад·Тл−1·сек−1 Er (1H) fL B = 4,7 Тл МГц-ээр 59Co 7/2 0+6,332 · 107 0,278 047,36
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг:  Химийн бодисыг зэрэглэx, ангилах, баглах европын холбооны журам, өргөтгөсөн байх боломжтой Аюултай АТ-фразын жагсаалт H: 350i​‐​334​‐​317​‐​413 P: 273​‐​280​‐​304+341​‐​342+311​‐​302+352
Хорт байдлын мэдээлэл	6171 mg⋅kg−1 (LD50, харх, амаар)
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно. Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Кобальт (Co) нь газрын гадаргад 0,003% хүнцэл /мышъяк/, хүхэрт хүнцэл хэлбэрээр /CoAsS, CoAs₂ / оршино. Ургамал амьтдын эд эрхтэнд тогтмол оролцдог витамин В12–ын найрлагын нэг хэсэг болж гурван валенттай кобальт 4,5% агуулагддаг байна. Шошлог ургамлын иш навч зэрэг эрхтэнд кобальтын хуримтлал тогтворжихын хирээр азотын молекулуудыг бэхжүүлдэг байна. Металлт энзим болох трансфераза, изомераза, дипептидаза ферментүүдийн найрлаганд оролцохоос гадна, пируваткарбоксилаза, рибофлавинкиназа, шүлтлэг фосфотаза, аргиназа зэргийг идэвхжүүлнэ. Загасны гурил, улаан буудайн хивэг, цагаан лууван кобальтаар баялаг байна. Мөн сүү, хүнсний ногоо, гурилан бүтээгдэхүүн кобальтын эх үүсвэр болно. Бие махбодид бага хэмжээгээр, биеийн жингийн 1 кг тутам 30-60 мкг ноогдож байвал зохино. Кобальт нуклейн хүчил нийлэгжих, цус төлжих, нүүрс ус, эрдэсийн солилцоо, ферментийн үйл ажиллагаанд оролцдог. Кобальт цус, дэлүү, яс, өндгөвч, өнчин тархи, элгэнд хуримтлагдана. Амьтдын 1 кг шинэ эд эрхтэнд (мкг-аар): элгэнд 30-100, дэлүүнд 20-40, нойр булчирхайнд 10-30, бөөр, ясанд тус бүр 30, зүрхэнд 12-35 байна. Бие махбодид кобальт дутагдвал өсөлт саатах, цус багадах, турж эцэх шинж ажиглагддаг байна. Далбагын төрлийн мөөгөнд хийгдсэн судалгаанаас үзвэл, түүний 1 кг хуурай жинд нь 0,13-1,00 мг кобальт илэрчээ. /Mlodecki et.al 1965/