Kreta

Izy no nosy lehibe indrindra amin'ireo nosy grika ary laharana fahadimy amin'ny nosy ao amin'ny Ranomasina Mediteranea raha ny velarany no heverina. Tamin'ny taona 1913 izy dia nakambana tamin'i Grisia ka lasa iray amin'ireo fari-pitondrana (grika: περιφέρεια / periphéreia; raha maro: περιφέρειες / periphéreies) miisa 13 sady diosezy itsinjaram-pahefana fahafito natsangana tamin'ny fandaharan'asa Kallikratis (grika vaovao: Πρόγραμμα Καλλικράτης) tamin'ny volana Janoary 2011 tany Grisia. I Kreta no toerana nahaterahan'ny sivilizasiona minoiana izay manana an'i Knososy (grika: Κνωσός / Knôsós) ho ivony manan-danja indrindra.

Amin'ny fiteny grika dia atao hoe Κρήτη, izay vakina hoe Krḗtē amin'ny fanononana grika taloha na Kríti amin'ny fanononana grika vaovao.

Teo anelanelan'ny taona 1200 sy 67 tal. J.K. dia nanaraka ny fandaminana ara-piarahamonina doriana i Kreta ka nandray ny kolontsaina grika. Nanomboka tamin'ny taona 67 tal. J.K. ka hatramin'ny taona 395 taor. J.K. dia lasa ao amin'ny tanin'ny Empira romana i Kreta ka i Gortina (grika: ) no lasa renivohiny sy an'ny faritany mahafaoka an'i Kirenaia na Kirenaika (grika: Κυρηναία / Kurênaía) koa. Teo anelanelan'ny taona 395 sy 824 taor. J.K. dia niaraka tamin'ny Empira romana any Atsinanana (atao hoe Empira bizantina) i Kreta.