Jom Kippúr-Stríðið

Stríðið var háð dagana 6.–26. október árið 1973. Stríðið hófst með sameiginlegri árás Egyptalands og Sýrlands á Ísrael á jom kippúr, hátíðisdegi gyðinga. Egyptar og Sýrlendingar héldu inn á Sínaískaga og Gólanhæðir tilsvarslega en þeim landsvæðum höfðu Egyptaland og Sýrland tapað í Sex daga stríðinu árið 1967.

Jom kippúr-stríðið
Hluti af átökum Araba og Ísraela og kalda stríðinu
Réttsælis frá efra horni til vinstri: Ísraelskir skriðdrekar fara yfir Súesskurðinn Ísraelsk orrustuþota flýgur yfir Gólanhæðir Ísraelskur hermaður við bænir á Sínaískaga Ísraelskir hermenn forða burt særðum félögum sínum Egypskir hermenn draga egypska fánann að húni á hertekinni ísraelskri herstöð á Sínaískaga Egypskir hermenn með andlitsmynd af Anwar Sadat
Dagsetning 6.–25. október 1973 (2 vikur og 5 dagar) Staðsetning Gólanhæðir, Sínaískagi, Súesskurðurinn (á báðum bökkum) og svæðin í kring Niðurstaða Ísraelskur sigur Breyting á yfirráðasvæði Egypskar hersveitir hertaka austurbakka Súesskurðarins, að undanskildum yfirferðarstað Ísraela nálægt Deversoir-flugherstöðinni. Ísraelskar hersveitir hertaka 1.600 km² landsvæði á norðvesturströnd Súesskurðarins innan 100 km frá egypsku höfuðborginni Kaíró og umkringja egypsku hólmlenduna á austurbakkanum. Ísraelskar hersveitir hertaka 500 km² svæði af Bashan-svæðinu efst á Gólanhæðum og komast þannig í innan við 32 km færi við sýrlensku höfuðborgina Damaskus.
Stríðsaðilar
Ísrael	Egyptaland Sýrland Leiðangurssveitir:  Sádi-Arabía  Algeria  Jórdanía  Írak  Líbía  Kúveit  Túnis  Marokkó  Kúba  Norður-Kórea
Leiðtogar
Golda Meir Ephraim Katzir Moshe Dayan David Elazar Israel Tal Shmuel Gonen Yitzhak Hofi Binyamin Peled Haim Bar-Lev Albert Mandler † Ariel Sharon	Anwar Sadat Hafez al-Assad Ahmad Ismail Ali Mustafa Tlass Saad El Shazly Abdel Ghani el-Gamasy
Fjöldi hermanna
375.000–415.000 hermenn 1.700 skriðdrekar 3.000 brynvarðir herbílar 945 stórskotaliðstæki 440 herflugvélar	Egyptaland: 650.000–800,000 hermenn (200.000 fóru yfir skurðinn) 1.700 skriðdrekar (1.020 fóru yfir) 2.400 brynvarðir herbílar 1.120 stórskotaliðstæki 400 herflugvélar 140 þyrlur 104 herskip 150 loftskeyti (62 á fremstu víglínu) Sýrland: 150.000 hermenn 1.200 skriðdrekar 800–900 brynvarðir herbílar 600 stórskotaliðstæki Leiðangurssveitir: 120.000 hermenn 500–670 skriðdrekar 700 brynvarðir herbílar Sádi-Arabía: 23.000 hermenn (3.000 fóru yfir skurðinn) Marokkó: 5.500 hermenn 30 skriðdrekar frá Sýrlandi 52 herflugvélar Kúba: 500–1,000 hermenn Alls: 914.000–1.067.500 hermenn 3.430–3.600 skriðdrekar 3.900–4.000 brynvarðir herbílar 1.720 stórskotaliðstæki 452 herflugvélar 140 þyrlur 104 herskip 150 loftskeyti
Mannfall og tjón
2.521–2,800 látnir 7.250–8.800 særðir 293 teknir höndum 400 skriðdrekar eyðilagðir, 663 laskaðir eða teknir 407 brynbílar eyðilagðir eða teknir 102–387 herflugvélar eyðilagðar	Egyptaland: 5.000–15.000 látnir 8.372 teknir höndum Sýrland: 3.000–3.500 látnir 392 teknir höndum Marokkó: 6 teknir höndum Írak: 278 látnir 898 særðir 13 teknir höndum Kúba: 180 látnir 250 særðir Jórdanía: 23 látnir 77 særðir Mannfall alls: 8.000–18,500 látnir 18.000–35,000 særðir 8.783 teknir höndum 2.250–2.300 skriðdrekar eyðilagðir 341–514 flugvélar eyðilagðar 19 herskipum sökkt

Fyrstu tvo sólarhringana varð Egyptum og Sýrlendingum þó nokkuð ágengt en eftir það snerist stríðsreksturinn Ísraelsmönnum í vil. Tveimur vikum seinna höfðu Sýrlendingar verið hraktir burt frá Gólanhæðum. Í suðri ráku Ísraelsmenn fleyg milli tveggja innrásarherja Egypta við Súesskurðinn og höfðu einangrað þriðja her Egypta þegar vopnahlé tók gildi.

Talið er að milli 8500 og 15 þúsund Egyptar og Sýrlendingar hafi látið lífið í átökunum og milli 20 og 35 þúsund hafi særst. Í liði Ísraela létust 2656 manns og 7250 særðust.

Stríðið hafði mikil áhrif á stjórnmál Miðausturlanda.

• el Badri, Hassan (1979). The Ramadan War, 1973 (Fairfax, Va: T. N. Dupuy Associates Books).
• Herzog, Chaim (2003). The War of Atonement: The Inside Story of the Yom Kippur War (London: Greenhill Books).
• Israelyan, Victor. Inside the Kremlin During the Yom Kippur War (University Park, PA: Pennsylvania State University Press).
• Ma'Oz, Moshe. Syria and Israel: From War to Peacemaking (Oxford: Clarendon Press).
• Rabinovich, Abraham. The Yom Kippur War: The Epic Encounter That Transformed the Middle East (New York, NY: Schocken Books).

 

Wiki Commons er með margmiðlunarefni sem tengist jom kippúr-stríðinu.