Մ.թ.ա. 6-Րդ Դար: Դար
Մ.թ.ա.
Դարեր 7-րդ դար">Մ.թ.ա. 7-րդ դար | Մ.թ.ա. 6-րդ դար | Մ.թ.ա. 5-րդ դար |
Մ.թ.ա. 6-րդ դար, հարյուրամյակ, որ սկսվել է մ.թ.ա. 600 թվականից և ավարտվել մ.թ.ա. 501 թվականին։
Այս դարը հայտնի է որպես մարդկության պատմության դարաշրջաններից մեկի՝ առանցքային ժամանակի զարգացման գագաթնակետ։ Այս դարում են իրենց գործունեությամբ հանդես եկել 5 աշխարհահռչակ մտածողներ, որոնք էապես նպաստել են մարդկության զարգացմանը։ Նրանք էին՝ Բուդդան և Մահավիրան Հնդկաստանում, Զրադաշտը Պարսկաստանում, Պյութագորասը Հին Հունաստանում, Կոնֆուցիոսը Չինաստանում և Պանինին Հնդկաստանում։
Եվրոպայի արևմուտքում այդ ժամանակ ավարտվում է երկաթի դարը, մեծ զարգացման է հասնում կելտերի մշակույթը։ Եվրոպայի հյուսիսում դեռ շարունակվում է բրոնզի դարը, իսկ Միջերկրական ծովի շրջանում սկիզբ է առնում հունական փիլիսոփայությունը։
Մերձավոր Արևելքում դարի առաջին կեսին գերիշխող էր Նոր Բաբելոնական կամ Խալդեական կայսրությունը, որը առաջացել էր 7-րդ դար">նախորդ դարում Ասորեստանի աշխարհակալ տերության կործանումից հետո։ Մ.թ.ա. 586 թվականին այն նվաճել էր Երուսաղեմը և վերջ տվել Հուդայի թագավորությանը։ Բաբելոնցիների իշխանությունը տևում է մինչև մ.թ.ա. 540-ական թվականները, երբ առաջանում է Աքեմենյան պետությունը։ Վերջինս դարի ընթացքում նվաճում է հարևան և հեռավոր բազմաթիվ երկրներ՝ այն ժամանակվա հայտնի աշխարհի մեծագույն մասը։ Նրա պաշտոնական կրոնն է դառնում նոր հիմնադրված զրադաշտականությունը։
Հեռավոր Արևելքում՝ Չինաստանում, սկսվում է «Գարնան և աշնան ժամանակաշրջանը»։ Չինաստանում հայտնվում են բազմաթիվ պետություններ, որոնք որոշ ժամանակ անց միավորվում են միասնական պետության կազմում։ Չին ժողովրդի հոգևոր զարգացմանը մեծապես նպաստում են գաղափարաբանական երկու կրոնները՝ կոնֆուցիականությունը (հիմնադիր՝ Կոնֆուցիոս) և դաոսականությունը (հիմնադիր՝ Լաո Ցզի)։ Միևնույն ժամանակ Հնդկաստանում բրահմայականության ծոցից դուրս է գալիս նոր կրոն՝ բուդդայականությունը (հիմնադիրներ՝ Բուդդա և Մահավիրա)։ Առաջին գրավոր հնդեվրոպական լեզուն՝ սանսկիտը, ունենում է իր քերականության ձեռնարկը (հեղինակ՝ Պանինի)։
Ամերիկա աշխարհամասում ավարտվում է նախնադարյան հերթական մշակութային փուլը՝ Օլմեկների քաղաքակրթությունը։
Դեպքեր և իրադարձություններ
Մ.թ.ա. 590-ականներ
- Զևսի տաճարի կառուցման ավարտ
- Մ.թ.ա. 598 - Հեքոնիայի հաղթանակը Հովակիմի դեմ՝ որպես Հուդայի թագավոր
- Մ.թ.ա. 597, մարտի 16 - բաբելոնցիները գրավում են Երուսաղեմը, գահընկեց անում Հեքոնիային ու գահին բարձրացնում Զեդեկիային։
- Մ.թ.ա. 595 - Հին Եգիպտոսում Փսամետիխ II-ը հաղթում է Նեխո II փարավոնին
- Մ.թ.ա. 594 - Հին Հունաստանի Աթենք քաղաքում Սոլոնը դառնում է արքոնտ. Աթենքում սկսվում է դեմոկրատական պետություն կառուցելու գործընթացը։
- Մ.թ.ա. 590 - եգիպտական բանակը պաշարում է Նապատա քաղաքը, և Քուշի թագավորությանը ստիպում տեղաշարժվել Նեղոսն ի վար՝ Մերոե
Մ.թ.ա. 580-ականներ
Մ.թ.ա. 570-ականներ
Մ.թ.ա. 560-ականներ
Մ.թ.ա. 550-ականներ
Մ.թ.ա. 540-ականներ
Մ.թ.ա. 530-ականներ
Մ.թ.ա. 520-ականներ
Մ.թ.ա. 510-ականներ
Մ.թ.ա. 500-ականներ
Ծանոթագրություններ
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Մ.թ.ա. 6-րդ դար, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.