Maryam Mirzakhani: Matemática iraniana
Maryam Mirzakhani (en persa: مریم میرزاخانی) nada en Teherán o 12 de maio de 1977 e finada en Palo Alto (California) o 15 de xullo de 2017 foi unha matemática iraniana, profesora de matemáticas na Universidade Stanford.
Os seus campos de traballo incluíron a teoría de Teichmüller, a xeometría hiperbólica, a teoría ergódica e a xeometría simpléctica.
 Maryam Mirzakhani en 2014. | |
| Nome orixinal | (fa) مریم میرزاخانی  |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | 3 de maio de 1977 Teherán, Irán |
| Morte | 15 de xullo de 2017 (40 anos) Palo Alto, California,  Estados Unidos |
| Causa da morte | Morte natural (Cancro de mama ) |
| Datos persoais | |
| Residencia | Palo Alto |
| País de nacionalidade |  Irán |
| Educación | Universidade Sharif de Tecnoloxía (BS) Universidade Harvard |
| Tese académica | 'Simple geodesics on hyperbolic surfaces and the volume of the moduli space of curves (2004) |
| Director de tese | Curtis T. McMullen |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Matemáticas |
| Ocupación | matemática , profesora universitaria , topóloga |
| Empregador | Universidade Stanford (2008–) Universidade de Princeton |
| Membro de | |
| Profesores | Ebadollah S. Mahmoodian (en)  |
| Lingua | Lingua persa e lingua inglesa |
| Participou en | |
| 1994 | Olimpíada Internacional de Matemáticas |
| Obra | |
| Doutorando | Jenya Sapir (en) e Benjamin Dozier (en) |
| Familia | |
| Cónxuxe | Jan Vondrák |
| Premios | |
| Premio Blumenthal (2009) Premio Satter (2013) Clay Research Award (2014) Medalla Fields (2014) | |
| Páxina web | mmirzakhani.com |
  | |
Lista
| |
O 13 de agosto de 2014, Mirzakhani converteuse na primeira muller e a primeira persoa iraniana en recibir a medalla Fields, o premio máis prestixioso das matemáticas. O comité do premio citou o seu traballo na "dinámica e a xeometría das superficies de Riemann e os seus espazos módulo".
Traxectoria
Mirzakhani asistiu en Teherán á escola Farzanegan, que formaba parte da Organización Nacional para o Desenvolvemento de Talentos Excepcionais.
En 1994 gañou a medalla de ouro na Olimpíada Matemática Internacional, primeira estudante iraniana en conseguilo. Na seguinte edición converteuse na primeira iraniana en conseguir unha puntuación perfecta e en gañar dúas medallas de ouro.
Obtivo o seu grao en matemáticas en 1999 na Universidade Sharif de Tecnoloxía de Teherán. Marchou aos Estados Unidos para continuar o seu traballo, logrando o doutoramento na Universidade Harvard en 2004, traballando baixo a supervisión do gañador da medalla Fields Curtis McMullen. En 2004 acadou unha colaboración no Instituto Clay de Matemáticas e como profesora na Universidade de Princeton.
Mirzakhani fixo varias contribucións á teoría de espazos módulo sobre superficies de Riemann. Nos primeiros traballos, Mirzakhani descubriu unha fórmula para expresar o volume dun espazo módulo cun genus dado como polinomio en función do número de compoñentes de fronteira. Isto levouna a obter unha nova demostración para a fórmula descuberta por Edward Witten e Maxim Kontsevich sobre os números de intersección das clases tautolóxicas sobre espazos módulo, ademais dunha fórmula asintótica para o crecemtne do número de xeodésicas pechadas sobre unha superficie hiperbólica compacta, xeneralizando o teorema das tres xeodésicas para superficies esféricas. O seu traballo seguinte centrouse na dinámica de Teichmüller sobre espazos módulo. En particular, probou a conxectura de William Thurston.
A Mirzakhani foille concedida a medalla Fields en 2014 pola "súa extraordinaria contribución á dinámica e á xeometría das superficies de Riemann e os seus espazos módulo" , converténdose na única muller que a posúe até hoxe. O premio foi recibido en Seúl durante o Congreso Internacional de Matemáticas. O presidente Hassan Rouhani felicitouna.
Dende 2019, o 12 de maio celébrase o Día das Mulleres Matemáticas, para conmemorar o nacemento de Maryam Mirzakhani.
Vida privada
En 2013, a Mirzakhani diagnosticáronlle cancro de mama. Tras catro anos estendéuselle á medula ósea e faleceu o 15 de xullo de 2017.
Notas
Véxase tamén
Wiki Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Maryam Mirzakhani  |
Bibliografía
- De Marchi, Vichi (2020). Ellas son de ciencias : Historias, pasiones y sueños de 15 científicas. Madrid: Ediciones del Laberinto. ISBN 978-84-1330-038-2
- Cívico, Irene; Parra, Sergio (2018). Las chicas son de ciencias. 25 científicas que cambiaron el mundo. Barcelona: Penguin Random House. pp. 88-91. ISBN 978-84-9043-882-4.
Outros artigos
Ligazóns externas
- Carey, Bjorn (12-8-2014). "Stanford's Maryam Mirzakhani wins Fields Medal". Stanford News. Consultado o 13-8-2014.
- "Maryam Mirzakhani's work on Riemann surfaces explained in simple terms". Matific. 14-8-2014. Consultado o 18-8-2014.
This article uses material from the Wikipedia Galego article Maryam Mirzakhani, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Todo o contido está dispoñible baixo a licenza CC BY-SA 4.0, agás que se indique o contrario. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Galego (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.