B hepatitisa gibelean eragiten duen gaixotasun infekziosoa da, hepatitisaren B birusak (Hepadnaviridae familiakoa) eragiten duena.
Gaixotasun honetan hepatozitoen hantura eta nekrosia ematen da.
B hepatitis | |
---|---|
Deskribapena | |
Mota | gaixotasun biriko kutsakorra, hepatitis birikoa, Hepadnaviridae infectious disease (en) eritasuna |
Espezialitatea | infektologia |
Arrazoia(k) | B hepatitisaren birus |
Sintoma(k) | goragalea, Ikterizia, hepatomegalia, anorexia, artralgia, oka, hepatitisa, hepatic encephalopathy (en) , acute liver failure (en) esplenomegalia |
Patogenoaren transmisioa | haemocontact transmission of pathogen (en) placental transmission (en) |
Azterketa medikoa | odol-analisi, gibeleko biopsia, Polimerasaren kate-erreakzioa ELISA |
Asoziazio genetikoa | |
Tratamendua | |
Erabil daitezkeen botikak | adefovir (en) , tenofovir alafenamide (en) , Lamibudina, tenofovir (en) , peginterferon alfa-2a (en) , entecavir hydrate (en) , bicyclol (en) eta tenofovir disoproxil (en) |
Identifikatzaileak | |
GNS-9-MK | 070.30 |
GNS-10 | B16, B18.0 eta B18.1 |
GNS-9 | 070.2 eta 070.3 |
OMIM | 610424 |
DiseasesDB | 5765 |
MedlinePlus | 000279 |
eMedicine | 000279 |
MeSH | D006509 |
Disease Ontology ID | DOID:2043 |
Gaixotasunak 2 prozesu jarrai ditzake: akutua edo kronikoa. Kronikoan zailtasunak ager daitezke; gibeleko zirrosia, gibeleko minbizia, gutxiegitasun hepatikoa, sukarra, ikterizia edota heriotza.
B hepatitisa gaur eguneko munduko gaixotasunik garrantzitsuenetariko bat da. Nahiz eta bere tratamendurako txerto segurua eta eraginkorra (%98tik %100erainoko eraginkortasuna duena) 1982tik existitu, osasun publikoaren arazo handi bat da planeta osoan zehar.
B hepatitisa infektatutako pertsonaren listuaren, odolaren, semenaren edota beste gorputz-fluido baten kontaktuaren bidez kutsatzen da (horretarako listua odolarekin kontaktuan egon behar da, adibidez, aho-zauriekin edota kariesarekin).
Transmititzeko modu arruntenak definitzen du leku bakoitzeko gaixotasunaren forma kronikoaren prebalentzia.
VHBren prebalentziaren arteko desberdintasun horiek azaltzen dira herrialde bateko maila sozio-ekonomikoaren eta txertaketaren arteko erlazioaren bidez. Adbidez, Reunion uhartean (Frantziari dagokiona) prebalentzia %0,7koa da, nahiz eta Ozeano Indikoan egon. Baina, Madagaskarren %16ekoa izan daiteke, preserbatiboen erabilera eskasa eta ama-ume transmisioa direla eta.
Txertaketa zabaldu zenetik, txertoei buruzko politika faboragarria duten herrialdeetan B hepatitisaren prebalentziak behera egin du.
VHB-ren bidezko infekzioa kronifikatzeko probabilitatea hura hartzearen adinaren araberakoa da. 6 urte baino gazteagoak diren umeak daude arrisku larrienetan.
Hurrengo neurrietan hartzen dute infekzio kronikoa:
VHBk infektatutako pertsonen %1ek (2,7 milioi pertsona inguru) GIBa ere harrapatu dute. Bestalde, GIB positiboen artean VHBek infektatuta daudenen prebalentzia %7,4 da. Horregatik, sintomen larritasuna edozein dela ere, 2015etik aurrera, MOEk GIBa duten pertsonak tratatzea errekomendatzen du.
B hepatitisaren eragilea VHB birusa da eta honek infektatzeko bi bide ditu: odola eta gorputz fluidoak (esperma, baginako fluidoak).
Infekzio-bideak, beraz, honako bi hauek dira:
Bestetik, B hepatitisa pairatzeko kausak honakoak dira:
Hauek, ordea, ez dira B hepatitisa pairatzeko kausak:
15- 45 eguneko inkubazio epea izango du. Epe hau guztiz asintomatikoa izango da, hurrengo 3-7 egunetan gaixotasun birikoen sintoma orokorrak agertuko dira:
Hurrengo egunetan aurreko sintomak pixkanaka nagusitzen doaz, batez ere nekea, gose falta eta sukarra. Gaixo gehienek koluria (gernuaren kolore iluna), akolia (kolore argiko gorotzak) eta ikterizia (begi eta larruazalaren kolore horia) aurkeztuko dute.
Sintomak hurrengo 4-6 asteetan zehar desagertzen joango dira.
BAT- BATEKO HEPATITISA
B motako hepatitisak duen agerpen larriena da, normalean heriotzean bukatzen du (%92). Hepatitis akutuaren sintomekin hasi ohi da baina denbora oso laburrean sintoma larriagoak agertzen dira. Adibidez gutxiegitasun hepatikoa eta odol galera handiak. Garapena oso azkarra da, ordu edo egun batzuk irauten ditu heriotza baino lehen.
Sintoma orokorrek sei hilabete baino gehiago irauten dutenean eta hurrengo sintoma berriak agertzen direnean:
Hepatitis B-n eta beste gaixotasun birikoetan agertzen diren sintomak oso antzekoak direnez, gehienbat odol analisiak erabiltzen dira gaixotasun honen diagnostikorako. Analisietan, odolean VHB birusaren azaleran egoten den antigenoa (HBs) edo honen aurkako antigorputzak dauden aztertzen da.
Gibel biopsiak ere egiten dira, gibelaren egoera aztertzeko.
Ezinbestekoa da umeek eta arrisku altuko pertsonek B hepatitisaren aurkako txertoa jasotzea.
Birusarekin kontaktuan egon eta 24 ordu pasa ostean txertoa edo B hepatitisaren aurkako inmunoglobulina txertoak lagungarriak izan daitezke infekzioa saihesteko. Azken 25 urteetan txertoari esker B hepatitis kasuen jeitsiera nabarmena egon da.
Hartu beharreko neurriak:
Noramlean ez da tratamendurik behar akutua denean, denborarekin desagertuko baita berez. Funtzio hepatikoa eta gainerako funtzioak odol analisien bitartez kontrolatuko dira. Hala ere, gomendioak atseden hartzea, elikagai osasuntsuak hartzea eta likido asko hartzea dira. Kasu larrienetan medikamentu antibiralak hartu behar dira baita ospitalizazioa ere zailtasunak eragozteko.
Orokorrean ezinbestekoa izango da betirako tratamendu bat jasotzea. Tratamenduak gaixotasun hepatiko bat jasateko arriskua murrizten du eta gainera beste pertsona batzuei transmititzea eragozten da. Tratamenduak:
Birusari aurre egiteko lagungarriak dira, horrela birusak gibela hondatzeko duen gaitasuna murrizten da. Antibiralen artean hauek topa daitezke: entecavir (Baraclude), tenofovir (Viread), lamivudina (Epivir), adefovir (Hepsera) eta telbivudina (Tyzeka).
Tratamendu bezala alfa-2b interferon (Intron A) txertoak erabiltzen dira. Alfa-2b interferona gizakiak sortutako substantzia bat da, gorputzak berez infekzioei aurre egiteko erabiltzen den substantziaren antzekoa dena.
Gibela oso kaltetuta dagoenean (gibel akatsa, zirrosia…) egiten da.
This article uses material from the Wikipedia Euskara article B hepatitis, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.