དངོས་ཁམས་རིག་པ་

དངོས་ཁམས་རིག་པ་ནི་རང་བྱུང་ཚན་རིག་གི་རིག་ཚན་གཙོ་ཤོས་ཤིག་ཡིན། ཆེ་བ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནས་ཕྲ་བ་གཞི་རྩའི་རིལ་རྡུལ་བར་གྱི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་ཆེས་རྩ་བའི་འགུལ་སྐྱོད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད། དེར་བརྟེན་རང་བྱུང་ཚན་རིག་གི་རིག་ཚན་གཞན་དག་གི་ཞིབ་འཇུག་གི་རྨང་གཞིར་འགྱུར་ཡོད། དེའི་གཞུང་ལུགས་ཆགས་གཞིའི་ནང་གྲངས་རིག་གི་ལག་ཆ་མང་བོ་བཀོལ་ནས་བྱ་བའི་སྐད་བརྡ་བྱས་ཡོད། དངོས་བཤེར་ནི་གཞུང་ལུགས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཡིན་མིན་ར་སྤྲོད་པའི་ཚད་གཞི་ཉག་གཅིག་བྱེད། དེང་གི་དུས་ཆེས་ཞིབ་ཚགས་ཀྱི་རང་བྱུང་ཚན་རིག་གི་རིག་ཚན་ཞིག་ཡིན།

• ཤུགས་རིག་པ་ ཤུགས་རིག་པ་ལ་རྨད་བྱུང་ཤུགས་རིག་ཀྱང་ཟེར། དེ་ནི་ཆེ་ཆུང་གི་ཚད་འཛིན་པའི་དངོས་གཟུགས་ལ་ཕྱི་ཤུགས་ཐེབས་པའི་དབྱིབས་འགྱུར་དང་། འོད་ཀྱི་འགྲོས་ཚད་ལས་ཧ་ཅང་དལ་བའི་འགྲོས་ཚད་ཀྱི་འགུལ་སྐྱོད་བརྒྱུད་རིམ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་རང་བྱུང་ཚན་རིག་ཅིག་ཡིན། ཤུགས་རིག་པར་རགས་དབྱེ་བྱས་ན་འཇགས་ཤུགས་རིག་པ་དང་། འགུལ་སྐྱོད་རིག་པ། སྒུལ་ཤུགས་རིག་པ་བཅས་ཁག་གསུམ་དུ་བགར་ཆོག

• ཚ་བ་རིག་པ་ ཚ་བ་རིག་པ་ནི་དངོས་རྫས་དེ་ཚ་བའི་རྣམ་པར་གནས་སྐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་དངོས་ཁམས་རིག་པའི་བྱེ་བྲག་ཅིག་ཡིན། ཚ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཡང་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་གླེང་ཡོད་དེ། གཅིག་ནི་རགས་མཐོང་གཞུང་ལུགས་སམ་ཚ་ཤུགས་རིག་པ་ཡིན་ལ། ཅིག་ཤོས་ནི་ཕྲ་མཐོང་གི་གཞུང་ལུགས་སམ་སྡོམ་རྩིས་དངོས་ཁམས་རིག་པ་ཡིན།

• གློག་སྡུད་རིག་པ་ གཙོ་བོ་གློག་སྡུད་རླབས་དང་། གློག་སྡུད་ར་བ། ད་དུང་གློག་ཁུར་དང་གློག་ལྡན་དངོས་གཟུགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་སྒུལ་ཤུགས་རིག་པ་སོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད།

• འོད་རིག་པ་ སྒྲ་དོག་འཇུག་ཏུ། འོད་དང་མཐོང་ཚོར་ཐད་ཀྱི་ཚན་རིག་ལ་གོ སྒྲ་ཡངས་འཇུག་གམ་དེང་སང་རྒྱུན་པར་འོད་རིག་པ་ཞེས་པ་ནི་ཕྲ་རླབས་ནས་དམར་ཕྱིའི་ཐིག་དང་མཐོང་ཐུབ་འོད། སྨུག་ཕྱིའི་ཐིག Xའཕྲོ་ཐིག་གི་རླབས་ཚན་བཅས་ཀྱི་མཚམས་ཁོངས་སུ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན།

• ཚད་རྡུལ་ཤུགས་རིག་པ་ ༼Quantum Mechanics༽ ཕྲ་བའི་རིལ་རྡུལ་གྱི་འགུལ་སྐྱོད་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་རིག་ཚན་ཞིག་ཡིན། དེས་གཙོ་བོ་མ་རྡུལ་༼རྡུལ་ཕྲན༽དང་། ཆ་རྡུལ། དཀག་འདུས་རྣམ་པའི་དངོས་རྫས། མ་རྡུལ་ཉིང་། གཞི་རྩའི་རིལ་རྡུལ་བཅས་ཀྱི་ཆགས་གཞི་དང་རང་བཞིན་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད།

• ལྟོས་བཅས་སྨྲ་བ་ ལྟོས་བཅས་སྨྲ་བ་ནི་ཡུལ་དུས་དང་འགུག་ཤུགས་སྐོར་གྱི་རྩ་བའི་གཞུང་ལུགས་ཤིག་ཡིན། དངོས་གཟུགས་ཀྱི་འགྲོས་མཐོ་འགུལ་སྐྱོད་ཀྱི་འབྲས་སྣང་དང་དེའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་སྒུལ་ཤུགས་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད། གཙོ་བོ་ཨིན་སི་ཐེན་གྱིས་གསར་དུ་བཏོན།

དེང་རབས་ཀྱི་དངོས་ཁམས་ཞིབ་འཇུག་ཆེ་ཕྱོགས་ནས་བགོས་ན། གནམ་དཔྱད་དངོས་ཁམས་རིག་པ་དང་། མ་རྡུལ་དངོས་ཁམས་རིག་པ། ཆ་རྡུལ་དངོས་ཁམས་རིག་པ། འོད་རླབས་དངོས་ཁམས་རིག་པ། རིལ་རྡུལ་དངོས་ཁམས་རིག་པ། དཀག་འདུས་རྣམ་པའི་དངོས་ཁམས་རིག་པ་སོགས་ཡོད།

དངོས་བཤེར་དངོས་ཁམས་རིག་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་བཤེར་ཇུས་འགོད་དང་སྒྲུབ་པ་བརྒྱུད། གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་བཏོན་པའི་སྔོན་དཔག་ར་སྤྲོད་པ་དང་དངོས་ཁམས་སྣང་ཚུལ་གསར་བ་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད། གཞུང་ལུགས་དང་དངོས་བཤེར་གཉིས་ཁ་ཁ་སོ་སོ་ཡིན་ན་ཡང་། དེ་གཉིས་བར་འབྲེལ་བ་ཡང་དམ་ཟབ་ཆགས་ཡོད། དངོས་བཤེར་མཁན་གྱིས་སྣང་ཚུལ་གསར་བ་ཞིག་རྙེད་ཅིང་།ཤེས་ཟིན་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་སྣང་ཚུལ་གསར་བ་ལ་འགྲེལ་མ་ཕོག་པའམ། ཡང་ན། གཞུང་ལུགས་གསར་བ་གཞིར་བཟུང་ནས་བཏོན་པའི་སྔོན་དཔག་ལ། དངོས་བཤེར་ཞིབ་ཚགས་ཇུས་འགོད་བྱས་ནས་ར་འཕྲོད་ཚེ། དངོས་ཁམས་རིག་པར་རྒྱུན་པར་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་སྲིད།

• ཡ་ལེ་སི་ཏོ་ཏེལ། གནའ་བོའི་ཀེ་རི་སེ།༼སྔོན་གྱི་༣༨༤ནས་༣༢༢༽
• ཨར་ཆི་མེ་ཏི། གནའ་བོའི་ཀེ་རི་སེ།༼སྔོན་གྱི་༢༨༧ནས་༢༡༢༽
• ཀ་ལེ་ལི། དབྱི་ཐ་ལི།༼༡༥༦༤ནས་༡༦༤༢༽
• ཉིའུ་ཏུན། དབྱིན་ལན།༼༡༦༤༢ནས་༡༧༢༧༽
• ཨམ་ཕེར། ཧྥ་རན་སེ།༼༡༧༧༥ནས་༡༨༣༦༽
• ཅོར། དབྱིན་ཇི།༼༡༨༡༨ནས་༡༨༨༩༽
• མ་ཁི་སི་ཝེལ། དབྱིན་ཇི།༼༡༨༣༡ནས་༡༨༧༩༽
• ཧེར་ཚི། འཇར་མན།༼༡༨༥༧ནས་༡༨༩༤༽
• ཕི་ལན་ཁི། འཇར་མན།༼༡༨༥༨ནས་༡༩༤༧༽
• རུ་ཟེར་ཧྥོར། དབྱིན་ལན།༼༡༨༧༡ནས་༡༩༣༧༽
• ཨིན་སི་ཐེན། ཨ་རི།༼༡༨༧༩ནས་༡༩༥༥༽
• པོར། ཏེན་མག༼ ༡༨༨༥ནས་༡༩༦༢༽
• ཧྲོ་ཏིན་ཨེར། ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡ།༼༡༨༨༧ནས་༡༩༦༡༽
• ཧེ་སེན་པེར། འཇར་མན།༼༡༩༠༡ནས་༡༩༧༦༽
• ཏི་ར་ཁི། དབྱིན་ཇི།༼༡༩༠༢ནས་༡༩༨༤༽
• ལན་ཏོ། སུའུ་ལེན།༼༡༩༠༨ནས་༡༩༦༨༽
• ཀི་ཡུ་རི། པོ་ལན།༼༡༨༦༧ནས་༡༩༣༤༽
• ཧྥེ་ཨིན་མན། ཨ་རི།

གཞུང་ལུགས་དངོས་ཁམས་རིག་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་རྡུལ་ཤུགས་རིག་པ་དང་ཁྱབ་ཆེ་ལྟོས་བཅས་སྨྲ་བ་གཉིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས་ཚད་རྡུལ་འགུག་ཤུགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་འཐོབ་པར་བརྩོན་བཞིན་ཡོད། །ཞིབ་འཇུག་འདི་མགོ་བརྩམས་ནས་དུས་རབས་ཕྱེད་ལྷག་ཟིན་ཡང་།མིག་སྔར་མཇུག་འབྲས་ཡིད་ཚིམ་པ་ཞིག་ཐོབ་མེད། ད་སྔ་ཅུང་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད་པའི་གཞུང་ལུགས་ནི། Mགཞུང་ལུགས་དང་། ཚད་བརྒལ་རྒྱུད་གཞུང་ལུགས། ཀོར་ཚད་རྡུལ་འགུག་ཤུགས་སྨྲ་བ་བཅས་སོ།།