Kirgistan
Ang Kirgistan (Kirgis: Кыргызстан, tr.
Hinahangganan ito ng Kasakistan sa hilaga, Usbekistan sa kanluran, Tayikistan sa timog, at Tsina sa silangan. Ang kabisera at pinakamalaking lungsod nito ay Biskek.
Republikang Kirgis | |
|---|---|
Awitin: Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик гимни Kyrgyz Respublikasynyn Mamlekettik gimni "Pambansang Awit ng Republikang Kirgis" | |
.svg) | |
| Kabisera at pinakamalaking lungsod | Biskek 42°52′N 74°36′E / 42.867°N 74.600°E |
| Wikang opisyal | Kirgis (estado) Ruso (opisyal) |
| Katawagan | Kirgis |
| Pamahalaan | Unitaryong republikang pampanguluhan |
• Pangulo | Sadyr Japarov |
| Lehislatura | Kataas-taasang Konseho |
| Formation History | |
• Yenisei Kyrgyz Khaganate | 693 |
• Timurid Empire | 1370 |
| 1876 | |
• Turkestan Autonomy | 27 November 1917 |
| 30 April 1918 | |
• Kara-Kirghiz AO | 14 October 1924 |
• Kirghiz ASSR | 11 February 1926 |
| 5 December 1936 | |
| 30 December 1990 | |
• Independence declared from USSR | 31 August 1991 |
• Independence recognized | 26 December 1991 |
• Current constitution | 11 April 2021 |
| Lawak | |
• Kabuuan | 199,951 km2 (77,202 mi kuw) (85th) |
• Water | 7,198 km2 (2,779 mi kuw) |
• Katubigan (%) | 3.6 |
| Populasyon | |
• Pagtataya sa 2023 | 7,037,590 (112th) |
• Densidad | 27.4/km2 (71.0/mi kuw) (109th) |
| KDP (PLP) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan |  $44.623 billion (134th) |
• Bawat kapita | $6,438 (148th) |
| KDP (nominal) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan | $12.681 billion (151st) |
• Bawat kapita | $1,829 (166th) |
| Gini (2020) | 29.0 mababa |
| TKP (2021) | 0.692 katamtaman · 118th |
| Salapi | Som ng Kirgistan (c) (KGS) |
| Sona ng oras | UTC+6 (KGT) |
| Ayos ng petsa | dd/mm/yyyy |
| Gilid ng pagmamaneho | right |
| Kodigong pantelepono | +996 |
| Kodigo sa ISO 3166 | KG |
| Internet TLD | .kg |
Mga Lalawigan at mga Distrito
Nahahati ang Kirgistan sa pitong mga lalawigan (sing. oblast (область), pl. oblasttar (областтар)) na pinamumunuan ng mga tinalagang mga gubernador. Ang kabiserang lungsod, Bishkek, at ang ikalawang pinakamalaking lungsod na Osh ay mga lungsod na may kapantay na estado gaya ng mga lalawigan.
Ang mga lalawigan, at mga independenteng lungsod ay ang sumusunod:
- Lungsod ng Bishkek
- Batken
- Chuy
- Jalal-Abad
- Naryn
- Osh
- Talas
- Issyk-Kul
- Lungsod ng Osh
Binubuo ang mga lalawigan ng mga distrito (mga raion), na pinamamahalaan ng mga tinalagang mga opisyal (akim). Ang mga pamayanang rural o mga nayon (ayıl ökmötü), ay binubuo ng 20 maliliit na settlements, at mayroon silang mga halal na alkalde at mga konsehal.
Demograpiya
Tinatayang nasa 5.2 milyon ang populasyon ng noong 2007.[kailangan ng sanggunian] 34.4% ng mga iyon ay nasa gulang na 15 at 6.2% naman ay nasa mahigit 65 na taong gulang. Isang bansang rural ang Kirgistan: Isang katlo ng populasyon lamang ang nakatira sa mga pook urban. Karaniwang 25 katao ang densidad ng bansa bawat km². Pinakamalaking pangkat etniko ang mga Kirgis, isang pangkat ng mga Turko, na bumubuo sa 69% ng tinatayang populasyon noong 2007. Ang iba pang pagkat etniko ay ang mga Ruso (9.0%) na nakatipon sa hilaga at ang mga Uzbek (14.5%) na nakatira naman sa timog.
Talababa
Ang lathalaing ito na tungkol sa Bansa ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wiki sa pagpapalawig nito.
This article uses material from the Wikipedia Tagalog article Kirgistan, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Maaaring gamitin ang nilalaman sa ilalim ng CC BY-SA 4.0 maliban kung nabanggit. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tagalog (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.