Xhorxhia

Xhorxhia është shteti i 24-të më i madh në zonë dhe e 8-ta më e populluar nga 50 shtetet e SHBA-së. Popullsia e saj në vitin 2020 ishte 10,711,908. Atlanta, një qytet global "beta(+)", është njëkohësisht kryeqyteti dhe qyteti më i madh i shtetit. Zona metropolitane e Atlantës, me një popullsi prej më shumë se 6 milion njerëz në 2020, është zona e 9-të metropolitane më e populluar në Shtetet e Bashkuara dhe përmban rreth 57% të të gjithë popullsisë së Xhorxhias.

Xhorxhia Georgia
Shteti
Shteti i Xhorxhias
Flamuri Stema
Nofka(t):  Peach State, Empire State of the South
Parimet:  "Wisdom, Justice, Moderation"
Himni: "Georgia on My Mind"
Harta e Shteteve të Bashkuara me Xhorxhia të theksuar
Vendi	Shtetet e Bashkuara
Para shtetësisë	Provinca e Xhorxhias
U pranua në Bashkim	2 janar 1788 (4-të)
Kryeqyteti (dhe qyteti mě i madh)	Atlanta
Metroja më e madhe dhe zonat urbane	Atlanta
Qeveria
• Guvernatori	Brian Kemp (R)
• Guvernatori toger	Geoff Duncan (R)
Legjislatura	Asambleja e Përgjitshme e Xhorxhias
• Dhoma e sipërme	Senati
• Dhoma e ulët	Dhoma e Përfaqësuesve
Gjyqësori	Gjykata e Lartë e Xhorxhias
Senatorët amerikan	Jon Ossoff (D) Raphael Warnock (D)
Delegacioni i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA	8 Republikanë 6 Demokratë (lista)
Sipërfaqja
• Gjithsej	59.425 sq mi (153.909 km2)
• Sipërfaqe tokësore	57.906 sq mi (149.976 km2)
• Sipërfaqe ujore	1.519 sq mi (3.933 km2)  2.6%
Sipërfaqja vendi	24th
Dimensionet
• Gjatësia	298 mi (480 km)
• Gjerësia	230 mi (370 km)
Lartësia mbidetare	600 ft (180 m)
Lartësia më e lartë (Brasstown Bald)	4.784 ft (1.458 m)
Lartësia më e ulët (Oqeani Atlantik)	0 ft (0 m)
Popullsia  (2020)
• Gjithsej	10.711.908
• Vendi	8-të
• Dendësia	185,2/sq mi (71,5/km2)
• Dendësia vendi	18-të
• Të ardhurat mesatare shtëpiake	$61,200
• Të ardhurat vendi	29-të
Emri i banorëve	Xhorxhian
Gjuha
• Gjuha zyrtare	Anglisht
• Gjuhët e folura	Anglisht Spanjisht (7.42%) Të tjerë (2.82%)
Zona kohore	UTC−05:00 (Lindore)
• Verës (DST)	UTC−04:00 (EDT)
Shkurtesa USPS	GA
Kodi ISO 3166	US-GA
Shkurtesa tradicionale	Ga.
Gjerësia gjeografike	30.356–34.985° N
Gjatësia gjeografike	80.840–85.605° W
Faqja zyrtare	www.georgia.gov

E themeluar në vitin 1732 si Provinca e Xhorxhias dhe duke u bërë një koloni mbretërore më 1752, Xhorxhia ishte e fundit dhe më jugore nga Trembëdhjetë Kolonitë e hershëm që u krijuan. E quajtur pas Mbretit George II të Britanisë së Madhe, Kolonia e Xhorxhias mbulonte zonën nga Karolina e Jugut në jug deri në Floridën spanjolle dhe në perëndim deri në Luizianën franceze në lumin Misisipi. Më 2 janar 1788, Xhorxhia u bë shteti i katërt që ratifikoi Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara. Nga viti 1802 deri në 1804, Xhorxhia perëndimore u nda për të formuar Territorin e Misisipit, i cili më vonë u pranua si shtetet amerikane të Alabama dhe Mississippi. Xhorxhia shpalli shkëputjen e saj nga Bashkimi më 19 janar 1861 dhe ishte një nga shtatë shtetet origjinale të Konfederatës. Pas Luftës Civile, ishte shteti i fundit që u rivendos në Bashkim, më 15 korrik 1870. Në epokën e pas-rindërtimit të fundit të shekullit të 19-të, ekonomia e Xhorxhias u transformua pasi një grup politikanësh, biznesmenësh dhe gazetarësh të shquar, të udhëhequr nga Henry W. Grady, përkrahën filozofinë "New South" të pajtimit seksional, industrializimit dhe epërsive e të bardhëve. Gjatë mesit të shekullit të 20-të, disa xhorxhian, më së shumti Martin Luther King Jr., ishin udhëheqës të shquar gjatë lëvizjes për të drejtat civile. Atlanta u zgjodh si mikpritëse e Lojërave Olimpike Verore të vitit 1996, e cila shënoi 100 vjetorin e Lojërave Olimpike moderne. Që nga viti 1945, Xhorxhia ka parë rritje të konsiderueshme të popullsisë dhe ekonomike si pjesë e fenomenit më të gjerë të Sun Belt. Nga viti 2007 deri në 2008, 14 nga qarqet e Xhorxhias u renditën në mesin e 100 qarqeve me rritjen më të shpejtë të vendit.

Xhorxhia përcaktohet nga një shumëllojshmëri peizazhesh, flore dhe faune. Rajonet më veriore të shtetit përfshijnë Blue Ridge Mountains, pjesë e sistemit më të madh të maleve Appalachian. Pika më e lartë e Xhorxhias është Brasstown Bald në 4,784 ft (1,458 m) mbi nivelin e detit; më i ulëti është Oqeani Atlantik. Me përjashtim të disa zonave me lartësi të madhe në Blue Ridge, i gjithë shteti ka një klimë të lagësht subtropikale. Nga shtetet tërësisht në lindje të lumit Misisipi, Xhorxhia është më e madhja në sipërfaqe.

Prodhimi bruto shtetëror (PPB) i Xhorxhias në vitin 2018 ishte 602 miliardë dollarë. Për vite me radhë, Xhorxhia si shtet ka pasur vlerësimin më të lartë të kreditit nga Standard & Poor's (AAA) dhe është një nga vetëm 15 shtetet me një vlerësim AAA. Nëse Xhorxhia do të ishte një vend i pavarur, do të ishte ekonomia e 28-të më e madhe në botë, bazuar në të dhënat e vitit 2005.

Janë 17 nga 500 kompanitë më të mëdha dhe 26 nga 1000 kompanitë më të mëdha që e kanë selinë qendrore në Xhorxhia, duke përfshirë edhe emra të tillë si Home Depot, UPS, Coca-Cola, TSYS, Delta Air Lines, Aflac, Southern Company, Anthem Inc., dhe SunTrust Banks.

Atlanta krenohet me aeroportin më të ngarkuar në botë, i matur si nga trafiku i pasagjerëve ashtu edhe nga trafiku i avionëve. Gjithashtu, Porti i Savannah është porti i katërt më i madh detar dhe porti detar i kontejnerëve me rritjen më të shpejtë në Amerikën e Veriut, duke importuar dhe eksportuar gjithsej prej 2.3 milion TEU në vit.