ଶାନ୍ତନୁ

ଶାନ୍ତନୁ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ ଜନ୍ମରେ ଇକ୍ଷାକୁ ବଂଶର ଜଣେ ପ୍ରତାପଶାଳୀ ରାଜା ଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କା ନାମା ଥିଲା ମହାଭିଷ । ସେ ତାଙ୍କ ପୁଣ୍ୟ ଓ ଯଜ୍ଞ ବଳରେ ସ୍ୱର୍ଗ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥିଲେ । ଥରେ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ଏକ ଦେବ ସଭାରେ ଅନେକ ଦେବଗଣ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ଦେବୀ ଗଙ୍ଗା ତଥା ମହାଭିଷ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ହଠାତ୍‍ ପବନରେ ଦେବୀ ଗଙ୍ଗାଙ୍କ ବସ୍ତ୍ର ଉଡିଯାଇଥିଲା । ଏଥିରେ ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ସମସ୍ତ ଦେବ ଗଣ ମୁହଁ ତଳକୁ କରିଦେ‍ଇଥିଲାବେଳେ ମହାଭିଷ ଗଙ୍ଗାଂକୁ ଚାହିଁରହିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଏ ମାନବୀୟ ଆଚରଣରେ ବ୍ରହ୍ମା କ୍ଷୁବ୍ଧ ହୋଇଏ ତାଙ୍କୁ ଓ ଦେବୀ ଗଙ୍ଗାଂକୁ ମର୍ତ୍ତ୍ୟରେ ଜନ୍ମ ନେବାକୁ ଅଭିଶାପ ଦେ‍ଇଥିଲେ ।

ଯେତେବେଳେ ଗଙ୍ଗା ସେ ଦେବସଭାରୁ ଫେରୁଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଅଷ୍ଟ ବସୁ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥିଲେ କି ଗଂଗାଂକ ମାନବ ଜନ୍ମରେ ସେମାନଂକୁ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଭାବେ ସେ ଜନ୍ମ ଦେବେ । ଗଙ୍ଗା ଏଥିରେ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ ।

ପୂର୍ବୋକ୍ତ ବ୍ରହ୍ମା ଅଭିଶାପ ଅନୁଯାୟୀ ଶାନ୍ତନୁ ମର୍ତ୍ତ୍ୟରେ କୁରୁ ରାଜା ପ୍ରତୀପଙ୍କ ପୁତ୍ର ଭାବେ ଜନ୍ମ ନେଇ ହସ୍ତିନାପୁର ରାଜା ହୋଇଥିଲେ | ଥରେ ଗଙ୍ଗା ନଦୀ କୂଳରେ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ସେ ଜଣେ ସୁନ୍ଦରୀ ସ୍ତ୍ରୀଂକୁ ଦେଖି ରୂପରେ ମୋହିତ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଲେ । ଏ ସ୍ତ୍ରୀ ଜଣଂକ ଥିଲେ ଦେବୀ ଗଂଗାଂକ ମାନବୀ ଅବତାର । ଗଙ୍ଗା ଏ ପ୍ରସ୍ତାବରେ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ, କିଂତୁ ସେ ଶାନ୍ତନୁଙ୍କ ନିକଟରେ ସର୍ତ୍ତ ରଖିଥିଲେ କି ସେ ତାଙ୍କର ପରିଚୟ କେବେ ଦେବେ ନାହିଁ ତଥା ସେ ଯାହା ବି କରିବେ ଶାଂତନୁ ସେଥିରେ କୌଣସି ପଶ୍ନ ପଚାରିବେ ନାହିଁ । ଯେଉଁ ଦିନ ଏ ସର୍ତ୍ତ ଭଂଗ ହେବ ସେ ଶାଂତନୁ ତ୍ୟାଗ କରଇ ଚାଲିଯିବେ । ଏ ସର୍ତ୍ତରେ ଶାଂତନୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ମାନବୀ ଗଙ୍ଗାଙ୍କୁ ବିବାହ କରି ସୁଖରେ କାଳାତିପାତ କରିଥିଲେ ।

ମାତ୍ର ଯେତେବେଳେ ଗଙ୍ଗାଙ୍କର ସଂତାନ ଜନ୍ମ ହୁଅଂତି ସେ ତାଙ୍କୁ ତୁରଂତ ନଦୀରେ ବିସର୍ଜନ କରିଦିଅଂତି । ଶାନ୍ତନୁ ନିଜ ସର୍ତ୍ତ ପାଳନ କରି ଗଙ୍ଗାନ୍ଗ୍କୁ କୌଣସି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏହିପରି ଶାନ୍ତନୁ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ସାତଟି ସଂତାନ ହରାଂତି । ଏହି ସଂତାନମାନେ ଥିଲେ ଅଷ୍ତ ବସୁ ମାନଂକ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମ ସାତ ବସୁ । ସେମାନେ ସବୁ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ କର୍ମ ଯୋଗୁଁ ଅଭିଶାପ ପାଇ ମ୍ରର୍ତ୍ତ୍ୟରେ ଜନ୍ମ ହେବାର ଥିଲା ।

ଯେତେବେଳେ ଗଙ୍ଗା ତାଙ୍କର ଅଷ୍ଟମ ପୁତ୍ରକୁ ନଦୀରେ ବିସର୍ଜନ କରିବକ୍କୁ ଉଦ୍ୟତ ହୁଅଂତି, ସେତେବେଳ ଶାନ୍ତନୁ ତାଙ୍କୁ ଅଟକାଇଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଗଙ୍ଗା ସେ ଶିଶୁ ପୁତ୍ରକୁ ବଂଚାଇ ରଖିଥିଲେ, ମାତ୍ର ସର୍ତ୍ତ ଭଂଗ ହୋଇଥିବାରୁ ଶାନ୍ତନୁଙ୍କୁ ଛାଡି ଚାଲିଯା‍ଇଥିଲେ ଓ ମାନବୀ ରୂପ ପରିତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ।

ଏହି ଅଷ୍ଟମ ଶିଶୁ ବଡ଼ ହୋଇ ଦେବବ୍ରତ ଭୀଷ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ।