Հիւլէ
Հիւլէն կամ աթոմը (հին յունարէն ἄτομος — անտրոհելի) ելեկտրոնապէս չէզոք նիւթի մասնիկ է, որ կազմուած է դրական լիցք ունեցող միջուկէ եւ բացասական ելեկտրոնային ամպրոնային ամպէ։ Քիմիական տարրի նուազագոյն մասնիկն է՝ կը հանդիսանայ իր քիմիական յատկութիւնները կրողը։ Ելեկտրոնային ամպը միջուկի շուրջ կը պահուի ելեկտրամագնիսական ուժերու հաշուով։ Տարբեր տեսակի եւ թիւով հիւլէները կապուելով միջհիւլէական կապերով, կը կազմեն մասնիկ (մոլեքիւլ)։
Հիւլէի միջուկը կազմուած է դրական լիցքով պրոտոններէ եւ նեւտրոններէ (միակ բացառութիւնն է ջրածինի հիւլէն, որ նեւտրոններ չպարունակող միակ կայուն միջուկն է)։ Եթէ պրոտոններու քանակը միջուկին մէջ կը համապատասխանէ ելեկտրոններու քանակին, ապա հիւլէն ելեկտրոնապէս չէզոք է։ Հակառակ պարագային, հիւլէն ունի որոշակի դրական կամ բացասական լիցք եւ կը կոչուի իոն։ Հիւլէները կը դասակարգուին ըստ միջուկին պրոտոններու եւ նեւտրոններու թիւին։ Պրոտոններու թիւով կ’որոշուի քիմիական տարրին հիւլէի պատկանելիութիւնը, իսկ նեւտրոններու թիւով, քիմիական տարրի զուգաթիւին (իզոթոփ)։ Ժամանակակից հիւլէի ձեւը՝ նկարագրած է Էրնեսթ Ռեզերֆորտը։
Ծանօթագրութիւններ
This article uses material from the Wikipedia Արեւմտահայերէն article Հիւլէ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Արեւմտահայերէն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.