Վերելակ, ընդհատ գործողության ստացիոնար վերահան, որի խցիկը կամ պլատֆորմը շարժվում են ուղղաձիգ՛ բոլոր կողմերից ցանկապատված հորանում տեղադրված կոշտ ուղղորդիչներով։ Տարբերում են 320-2400 կիլոգրամ բեռնունակությամբ մարդատար (սովորական, արագընթաց, հիվանդանոցային) և մինչև 10 տոնա բեռնունակությամբ բեռնատար (ընդհանուր նշանակման և հատուկ) վերելակներ։ Մարդատար վերելակի սխեման է՝
Վերելակի արագությունը 0,5-4 մետր վայրկյան է (եզակի կոնստրուկցիաներում՝ 7 մետր վայրկյան), բեռնատարինը՝ 0,18-1,5 մետր վայրկյան։ Վերելքի բարձրությունը 150 մետր է և ավելի։ Վերելակի նախատիպերը գոյություն են ունեցել Հին Հռոմում դեռես մեր թվարկությունից առաջ 1-ին դարում։ Ռուսաստանում առաջին մարդատար վերելակները կառուցվել են 18-րդ դարի կեսերին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 400)։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Վերելակ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.