Komunumo De Nacioj: Asocio de 53 sendependaj ŝtatoj, principe Unuiĝinta Reĝlando kaj ĝiaj antaŭaj kolonioj

La Komunumo de Nacioj (angle: Commonwealth of Nations ) estas asocio de 53 sendependaj ŝtatoj, principe Unuiĝinta Reĝlando kaj ĝiaj antaŭaj kolonioj.

Ĝi do estas la ido de la brita imperio, kaj komenciĝis en la 1930-aj jaroj. Sed estas membroj de la Komunumo kiuj neniam estis en la imperio. Ekzemple, Mozambiko, Kameruno, Ruando, Gabono kaj Togo. La gazeto Monato uzas la terminon Brita Regnaro.

Komunumo de Nacioj
emblemo
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio
interregistara organizaĵo • komunejo
Komenco 11-a de decembro 1931 vd
Antaŭe Brita imperio vd
Geografia situo , 0° 8′ 9″ U 51.505-0.1358329999999951° 30′ 18″ N, 0° 8′ 9″ U
Sidejo Marlborough House
Komunumo de Nacioj (Granda Londono)
Komunumo de Nacioj (Granda Londono)
DEC
Komunumo de Nacioj
Komunumo de Nacioj
Lokigo de Granda Londono en Anglio
Komunumo de Nacioj
Ĉefestro(j) Karlo la 3-a vd
Lingvoj

angla lingvo

Filioj Commonwealth Business Council • Sekretariejo de la Komunumo de Nacioj • Commonwealth Foundation • Komunuma Milit-Tomba Komisio vd
Retejo Oficiala retejo
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio
vdr
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio
La ĉefministroj de kvin membroj de la Komunumo de Nacioj en 1944 ĉe la Konferenco de ĉefministroj de la Komunumo de Nacioj
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio
Protestoj dum la Konferenco de ĉefministroj de la Komunumo de Nacioj en 2011 en Perto, Okcidenta Aŭstralio

La simbola ĉefo de Commonwealth estas reĝo Karlo la 3-a (ekde 2022), sed li ne havas rektan regopovon sur la membroŝtatoj. Li estas la ŝtatestro nur de 15 t.n. Komunumaj reĝlandoj; la aliaj komunumanoj estas 32 respublikoj kaj 5 monarĥioj kun indiĝenaj monarĥoj. Tiel la Commonwealth malsamas al la antaŭa imperio. Certe ĝi datiĝas el la mezo de la 20-a jarcento kaj ties malkoloniigo de la Brita Imperio pere de pliiĝinta memregado de ties teritorioj. Ĝi estis formale konstituita de la Londona Deklaro de 1949, kiu establis la membrojn ŝtatojn kiel "liberaj kaj egalaj".

Membroj

Jen la membroj de la Commonwealth, kun la jaro de ilia membriĝo.

Membraj landoj de Komunumo de Nacioj laŭ kontinentoj
Eŭropo Oceanio Afriko
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Britio (1931) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Aŭstralio (1931) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Sud-Afriko (1931)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Kipro (1961) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Nov-Zelando (1931) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Ganao (1957)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Malto (1964) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Samoo (1970) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Niĝerio (1960)
Norda kaj Suda Ameriko Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Tongo (1970) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Sieraleono (1961)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Kanado (1931) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Fiĝio (1970) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Tanzanio (1961)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Jamajko (1962) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Papuo-Nov-Gvineo (1975) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Ugando (1962)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Trinidado kaj Tobago (1962) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Salomonoj (1978) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Kenjo (1963)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Gujano (1966) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Tuvalo (1978) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Malavio (1964)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Barbado (1966) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Kiribato (1979) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Zambio (1964)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Bahamoj (1973) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Vanuatuo (1980) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Gambio (1965)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Grenado (1974) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Nauro (1999) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Bocvano (1966)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Dominiko (1978) Azio Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Lesoto (1966)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Sankta Lucio (1979) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Barato (1947) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Maŭricio (1968)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Sankta Vincento kaj la Grenadinoj (1979) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Pakistano (1947) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Svazilando (1968)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Antigvo kaj Barbudo (1981) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Srilanko (1948) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Sejŝeloj (1976)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Belizo (1981) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Malajzio (1957) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Namibio (1990)
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Sankta-Kito kaj Neviso (1983) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Singapuro (1965) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Mozambiko (1995)
  Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Bangladeŝo (1972) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Kameruno (1995)
  Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Maldivoj (1982) Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Ruando (2009)
  Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Brunejo (1984)  

Gravo

Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio 
Elizabeto la 2-a, antaŭa estro de la Komunumo de Nacioj

Membroj ŝtatoj ne havas laŭleĝajn devojn de unu al alia. Anstataŭe, ili estas unuigitaj pro la komunaj lingvo, historio, kulturoj, kaj ties kunhavataj valoroj de demokratio, homaj rajtoj, kaj la jura stato. Tiuj valoroj estas enkadrigitaj ene de la Komunuma Ĉarto kaj helpita de la kvarjaraj Ludoj de la Komunumo de Nacioj. La 3an de oktobro 2013, post 48 jaroj de membreco, Gambio iĝis la plej ĵusa lando kiu retiriĝis el la Komunumo.

La Komunumo kovras pli ol 29,958,050 km² (do preskaŭ 30 milionoj), nome kvarono de la monda terareo, kaj estas en ĉiuj kontinentoj. Kun ĉirkaŭkalkulita loĝantaro de 2.328 miliardoj, preskaŭ triono de la monda loĝantaro, la Komunumo en 2012 produktis Malneta enlanda produkto (MEP) de 10.450 mil miliardoj de usonaj dolaroj, reprezente 17% el la tutmonda malneta produkto mezurita en aĉetpova pareco (PPP) kaj 14% el la tutmonda malneta produkto mezurita laŭkvante. Tio reprezentas la duan plej grandan kvantan MEP kaj trian plej grandan MEP PPP en la mondo.

Historio

Origino

Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio  Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Brita Imperio.

En 1884, dum vizito al Aŭstralio, Archibald Primrose, 5a Grafo Rosebery nome Lordo Rosebery priskribis la ŝanĝantan Britan Imperion, kiel io el kiu kelkaj kolonioj iĝas pli sendependaj, kiel jam "Commonwealth of Nations" (Komunumo de Nacioj). Okazis Konferencoj de britaj kaj koloniaj ĉefministroj laŭperiode el tiu unua Kolonia Konferenco en 1887, kiu kondukis al la kreado de la Imperiaj Konferencoj en 1911.

La Komunumo disvolviĝis el la Imperiaj Konferencoj. Specifa propono estis prezentita de Jan Smuts en 1917 kiam li stampis la terminon "the British Commonwealth of Nations" kaj antaŭvidis la "estontajn konstituciajn rilatojn kaj alĝustigojn en esenco" ĉe la ĉiukaze gravega Konferenco de Versajlo de 1919 kun delegitoj el la dominioj same kiel el Britio. La termino unuafoje ricevis imperian statutan agnoskon en la Angl-Irlanda Traktato de 1921, kiam la termino "British Commonwealth of Nations" estis anstataŭita de "Brita Imperio" en la vortumado de la protokolo farita de membroj de la parlamento de la Irlanda Libera Ŝtato.

Dominioj

En la Deklaro Balfour de la Imperia Konferenco de 1926, Britio kaj ties dominioj interkonsentis, ke ili estas "egalaj laŭ statuso, neniel subordigitaj unu al alia en iu ajn aspekto de ties enlandaj aŭ eksterlandaj aferoj, kvankam unuigitaj per komuna fideleco al la Krono, kaj libere asociitaj kiel membroj de la Brita Ŝtatkomunumo de Nacioj." Tiuj aspektoj de la rilato estis formaligitaj fare de la Statuto de Westminster en 1931, kiu validis por Kanado sen la bezono de ratifiko, sed Aŭstralio, Nov-Zelando, kaj Novlando devis ratifi la statuton por ĝin ekvalidigi. Novlando neniam faris, ĉar la 16an de februaro 1934, kun la konsento de sia parlamento, la regado de Novlando libervole finiĝis kaj la administrado revenis al rekta kontrolo de Londono. Novlando poste aliĝis al Kanado kiel ĝia 10-a provinco en 1949. Aŭstralio kaj Nov-Zelando ratifis la Statuton en 1942 kaj 1947 respektive.

Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio 
La Dispartiga Plano de UN de 1947: la brita regado en Mezoriento rezultis nek en aligo de landoj al la Komunumo de Nacioj nek en pacigo de la mondoregiono.

Post la fino de la Dua Mondmilito, la Brita Imperio estis iom post iom malmuntita al la 14 britaj transoceanaj teritorioj daŭre tenitaj fare de Britio. En Aprilo 1949, sekve de la Londona Deklaracio, la vorto "British" estis faligita de la titolo de la ŝtatkomunumo por reflekti ke ĝi ŝanĝas naturon. Birmo (ankaŭ konata kiel Mjanmao, 1948) kaj Adeno (1967) estas la nuraj ŝtatoj kiuj estis britaj kolonioj dum la milito kaj ne estis aliĝintaj al la ŝtatkomunumo pro sia sendependeco. Iamaj britaj protektoratoj kaj mandatoj kiuj ne iĝis membroj de la ŝtatkomunumo estas Egiptujo (sendependa en 1922), Irako (1932), Transjordanio (1946), Brita Palestino (parto de kiu iĝis la ŝtato Israelo en 1948), Sudano (1956), Brita Somalio (kiuj kuniĝis kun la antaŭa Itala Somalio en 1960 por formi Somalion), Kuvajto (1961), Barejno (1971), Omano (1971), Kataro (1971), kaj la Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj (1971).

Respublikoj

La fino de la ŝtatkomunuma membreco de Irlando la 18an de aprilo 1949 estis rekonita post kiam la Leĝo por la Irlanda Respubliko de 1948 venis en validon en tiu tago kaj la Irlanda Akto de 1949 estis pasigita kun retroaktiva efiko. Tiele, ĝi estis aŭtomate ekskludita el la Komunumo.

Dum Irlando ne aktive partoprenis la ŝtatkomunumon ekde la komenco de la 1930-aj jaroj kaj estis kontenta foriri, aliaj regnoj deziris iĝi respublikoj sen distranĉado de siaj ligoj kun Britio. La temo ĝisdatiĝis en aprilo 1949 ĉe la renkontiĝo de ŝtatkomunumaj ĉefministroj en Londono. Sub la Londona Deklaracio, Hindio konsentis ke, kiam ĝi iĝos respubliko en januaro 1950, ĝi akceptos la britan suverenon kiel "simbolon de la libera unuiĝo de ties sendependaj membronacioj kaj kiel la Estro de la ŝtatkomunumo". Post aŭdado de tio, la reĝo Georgo la 6-a diris al la hinda politikisto V. K. Krishna Menon: "Tiel, mi fariĝis "kiel la"". La aliaj Komunumaj regno-landoj rekonis la daŭran membrecon de Hindio en la unuiĝo. Ĉe la insisto de Pakistano, Barato ne estis konsiderata kiel escepto kaj estis supozite, ke al aliaj ŝtatoj estus aljuĝitaj la sama traktado kiel al Barato.

La Londona Deklaracio ofte estas vidita kiel markilo de la komenco de la moderna ŝtata komunumo. Sekvante la precedencon de Barato, aliaj nacioj iĝis respublikoj, aŭ konstituciaj monarkioj kun siaj propraj monarkoj, dum kelkaj landoj retenis la saman monarkon kiel Britio, sed iliaj monarkioj formiĝis alimaniere kaj baldaŭ iĝis plene sendependaj de la brita monarkio. La monarko estas rigardita kiel aparta laŭleĝa gravulo en ĉiu teritorio, eĉ se la sama persono estas monarko de ĉiu teritorio.

Nova Komunumo

Ĉar la komunumo kreskis, Britio kaj la antaŭ-1945 regnoj iĝis neformale konataj kiel la Malnova Komunumo kaj planistoj de la intermilita periodo, kiel Lord Davies, kiu ankaŭ prenis "elstaran parton en konstruado de la Unio de la Ligo de Nacioj" en Britio, en 1932 fondis la Socion por Nova Komunumo, de kiu Winston Churchill iĝis la prezidanto. Tiu nova socio estis planita ĉe la kreado de internacia aerarmeo por esti la armeo de la Ligo de Nacioj, por permesi al nacioj senarmiĝi kaj protekti la pacon.

La esprimo New Commonwealth (Nova Komunumo) estis uzita en Britio (precipe en la 1960-aj jaroj kaj 1970-aj jaroj) por aludi al ĵus malkoloniigitaj landoj, ĉefe de neblankuloj kaj disvolvigontaj. Ĝi ofte estis uzita en debatoj pri enmigrado el tiuj landoj.

Plano G kaj invito al Eŭropo al aliĝo

Kiam Germanio, Francio kaj kvar aliaj ŝtatoj estis planante por kio poste iĝis la Eŭropa Unio, kaj ĵus sendependaj afrikaj landoj estis aliĝintaj al la Komunumo, ŝvebis novaj ideoj por eviti, ke Britio restu izolata en ekonomiaj aferoj. La britia komerco kun la Komunumo estis kvarfoje pli granda ol la komerco kun Eŭropo. La britia registaro sub ĉefministro Anthony Eden konsideris en 1956-57 "planon G" por krei eŭropan liberkomercan zonon dum ĝi ankaŭ protektis la favoran statuson de la Komunumo. Britio konsideris ankaŭ inviti Skandinavion kaj aliajn eŭropajn landojn aliĝi al la Komunumo por ke ĝi iĝu ĉefa ekonomia komuna merkato. Iam en oktobro de 1956 Eden kaj la franca ĉefministro Guy Mollet studis enmeti Francion ene de la Komunumo. Nenio floris el tiaj proponoj.

Strukturo

Estro de la Komunumo de Nacioj

Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio 
Reĝino Elizabeto la 2-a, iama estro de la Komunumo de Nacioj.

Laŭ la formulo de la Londona Deklaro, la reĝino Elizabeto la 2-a estis la Estro de la Komunumo de Nacioj, titolo kiu estas laŭjure parto de la reĝaj titoloj en ĉiu el la komunumaj reĝlandoj, nome la 16 membroj de la Komunumo kiuj agnoskis la reĝinon kiel sian monarkon. Kiam la monarko mortas, la sukcedanto al la krono ne aŭtomate iĝas la Estro de la Komunumo de Nacioj. Tamen, en sia kunsido de Aprilo 2018, la estroj de la Komunumo interkonsentis, ke la Princo Karlo sukcedu sian patrinon kiel estro. Tiu posteno estas simbola, reprezentanta la liberan asocion de sendependaj membroj, kies majoritato (33) estas respubliko, kaj kvin havas respektivajn monarkojn de diversaj reĝaj familioj (nome Brunejo, Svazilando, Lesoto, Malajzio, kaj Tongo).

Kunsido de Ŝtatestroj de la Komunumo de Nacioj

La ĉefa decid-fara forumo de la organizaĵo estas la duajara Kunsido de Ŝtatestroj de la Komunumo de Nacioj (Commonwealth Heads of Government Meeting, CHOGM, nome KŜKN), en kiu la registarestroj, inklude (inter aliaj) ĉefministroj kaj prezidentoj, ariĝas dum kelkaj atgoj por diskuti aferojn de komuna intereso. La KŜKN estas sukcedanto de la Kunsido de Ĉefministroj de la Komunumo de Nacioj kaj, antaŭe, la Imperiaj Konferencoj kaj la Koloniaj Konferencoj, date el 1887. Estas ankaŭ regulaj kunsidoj de financaj ministroj, justicaj ministroj, sansistemaj ministroj ktp. Estontaj membroj, kaj specialaj membroj antaŭ ili, ne estas invitataj sendi reprezentantojn ĉu al ministraj kunsidoj ĉu al KŜKN-oj.

La registarestro kiu estas gastiganto de la KŜKN estas nomata Proparolanto de la Komunumo de Nacioj "Chair-in-Office" (CIO) kaj retenas tiun postenon ĝis la venonta KŜKN. El la plej ĵusa KŜKN, en Unuiĝinta Reĝlando en 2018, la "Chair-in-Office" estis la Ĉefministro de Unuiĝinta Reĝlando.

La venonta (26a) KŜKN devis okazi en Kigali, Ruando, en Junio 2020. Pro la pandemia Kronvirusa malsano de 2019, ĝi estis prokrastita por okazigo tie en la semajno de la 21a de Junio 2021. Ĝi estos akompanata de kunsidoj de la Junulara Forumo de la Komunumo de Nacioj, Virina Forumo de la Komunumo de Nacioj kaj Popola Forumo de la Komunumo de Nacioj.

Sekretariaro de la Komunumo de Nacioj

Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio 
la domo de Marlborough, Londono, sidejo de la Sekretariejo de la Komunumo de Nacioj, la ĉefa interregistara institucio de la Komunumo de Nacioj.

La Sekretariejo de la Komunumo de Nacioj, establita en 1965, estas la ĉefa interregistara agentejo de la Komunumo de Nacioj, kiu faciligas konsultadon kaj kunlaboradon inter membraj registaroj kaj landoj. Ĝi estas respondeca antaŭ la membraj registaroj kolektive. la Komunumo de Nacioj estas reprezentata en la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj fare de la Sekretariaro kiel observanto. La Sekretariaro organizas pintokunvenojn de la Komunumo, kunsidojn de ministroj, konsultaj kunsidoj kaj teknikajn diskutojn; ĝi helpas al la politika disvolvigo kaj havigas politikan konsilaron, kaj faciligas multflankan komunikadon inter la membraj registaroj. Ĝi ankaŭ havigas teknikan asistadon por helpi al registaroj en la socia kaj ekonomia disvolvigo de ilia landoj kaj por subteno de la fundamentaj politikaj valoroj de la Komunumo.

La Sekretariejo estas regata de la Ĝenerala sekretario de la Komunumo de Nacioj kiu estas elektita de la registarestroj de la Komunumo de Nacioj por ne pli ol du kvar-jaraju regotempoj. Tiu Ĝenerala sekretario kaj du deputitaj ĝeneralaj sekretarioj estras la diviziojn de la Sekretariaro. La nuntempa Ĝenerala sekretario estas Patricia Scotland, el Dominiko, kiu enposteniĝis la 1-an de aprilo 2016, sukceedante al Kamalesh Sharma de Barato (2008–2016). La unua Ĝenerala sekretario estis Arnold Smith de Kanado (1965–75), sekvita de Siro Shridath Ramphal de Gujano (1975–90), ĉefo Emeka Anyaoku de Niĝerio (1990–99), kaj Don McKinnon de Nov-Zelando (2000–2008).

Civitaneco de la Komunumo de Nacioj kaj altaj komisionanoj

Dekomence la landoj de la Komunumo de Nacioj ne estis konsiderataj "eksterlandaj" unu disde alia ĉar iliaj civitanoj estis britaj ŝtatanoj kaj poste ŝtatanoj de la Komunumo de Nacioj. La juro pri ŝtataneco evoluis sendepende en ĉiu lando de la Komunumo de Nacioj. Por ekzemplo, en Aŭstralio, por la celo konsideri kelkaj detalojn de la konstituciaj kaj juraj aferoj oni ne faras distingon inter Komunumo de Nacioj kaj eksterlandaj landoj: en la kazo de la Alta Tribunalo de Aŭstralio nome Sue kontraŭ Hill, aliaj landoj de la Komunumo de Nacioj (specife, Unuiĝinta Reĝlando) estis konsideritaj 'eksterlandaj povoj'; simile, en la kazo Nolan kontraŭ la Ministro por Enmigrado kaj Etnaj Aferoj, la ŝtatanoj de aliaj landoj de la Komunumo de Nacioj estis konsideritaj 'eksterlandanoj'.

Tamen, kelkaj membroj de la Komunumo de Nacioj traktas loĝantajn ŝtatanojn de aliaj landoj de la Komunumo prefere al ŝtatanoj de aliaj landoj kiuj ne estas membroj de la Komunumono. Britio kaj kelkaj aliaj, ĉefe el Karibio, havigas voĉdonrajton al la ŝtatanoj de aliaj landoj de la Komunumo de Nacioj kiuj loĝas en tiuj landoj.

Tiom forta ligiteco inter landoj de la Komunumo de Nacioj estas respegulita en la diplomataj protokoloj de la landoj de la Komunumo de Nacioj. Por ekzemplo, se okazas engaĝiĝo duflanka de unu kun alia, la registaroj de la landoj de la Komunumo de Nacioj interŝanĝas Altajn Komisionanojn anstataŭ ambasadorojn. En landoj kiuj ne estas membroj de la Komunumo de Nacioj en kiuj ilia propra lando ne estas reprezentata, la ŝtatanoj de la landoj de la Komunumo de Nacioj povas peti konsulan helpon en la Britia ambasadejo kvankam estos la ambasadejo kiu decidos, en sia diskrecio, ĉu havigi la helpon aŭ ne. Ankaŭ aliaj alternativoj povas okazi kiel pro urĝo en la konsulaj servoj estis interkonsentoj inter Kanado kaj Aŭstralio, kiuj startis en 1986.

Membreco

Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio 
La membroj de la Komunumo de Nacioj kolorigitaj laŭ iliaj politikaj statusoj. La reĝlandoj de la Komunumo estas blue, dum la respublikoj estas rozkoloraj, kaj la membroj kiuj havas siajn proprajn monarkiojn estas montrataj verde.

Kriterioj

La kriterioj por membreco en la Komunumo de Nacioj disvolviĝis laŭlonge de la tempopaso el serio de apartaj dokumentoj. La Statuto de Westminster 1931, kiel fundamenta fonda dokumento de la organizaĵo, starigis, ke la membreco postulas iaman dominiecon. La Londona Deklaracio de 1949 finigis tion, kaj akceptis respublikajn kaj indiĝenajn monarkiajn membrojn kondiĉe ke ili agnosku la Britian monarko kiel "Estro de la Komunumo". En la alta tajdo de malkoloniigo en la 1960-aj jaroj, tiuj konstituciaj principoj estis pliigitaj per politikaj, ekonomiaj kaj socialaj principoj. La unua el tiuj estis akceptita en 1961, kiam oni decidis ke respekto por rasa egaleco estu postulo por membreco, kio rezultis rekte en la retiro de la rekandidatigo de Sudafriko (kio estis postulita laŭ la formulo de la Londona Deklaracio post iĝi respubliko). La 14 punktoj de la Singapura Deklaracio de 1971 postulis al ĉiuj membroj la principojn de monda paco, libereco, homaj rajtoj, egaleco, kaj libera komerco.

Tiuj kriterioj ne estis aplikeblaj dum du jardekoj, ĝis, en 1991, estis akceptita la Harare Deklaracio, kiu postulis al la estroj apliki la Singapurajn principojn por la plenumo de la malkoloniigo, la fino de la Malvarma Milito, kaj la fino de apartismo en Sudafriko. Oni kreis mekanismojn per kiuj oni apliku tiujn principojn, kaj la manieron fari tion per la Agadprogramo Millbrook de la Komunumo de 1995, kiu kreis la Ministraran Agadgrupon de la Komunumo, kiu havas la povon kontroli ĉu la membroj plenumas la postulojn por membreco sub la Harare Deklaracio. Ankaŭ en 1995, oni kreis Inter-registaran Grupon por finigi kaj kodi la plenajn postulojn por membreco. Laŭ informo de 1997, adoptita sub la Edinburga Deklaracio, la Inter-registara Grupo decidis, ke ajna estonta membro havu rektan konstitucian ligon kun jam ekzistanta membro.

Aldone al tiu nova regulo, la iamaj reguloj estis plifirmigitaj en unusolan dokumenton. Tiu regularo postulas, ke la membroj devas akcepti kaj plenumi la principojn de la Harare Deklaracio, esti plene suverenaj ŝtatoj, agnoski la monarkon de la Komunumaj Reĝlandoj kiel Estro de la Komunumo, akcepti la uzadon de la Angla lingvo kiel la komunikilo de la Komunumo, kaj respekti la dezirojn de la ĝenerala loĝantaro rilate al la membreco de la Komunumo. Tiuj postuloj estis metitaj al postaj revizioj, kaj informo pri eventualaj amendoj estis prezentitaj fare de la Komitato pri Membreco en la Komunumo de Nacioj al la Kunsido de Registarestroj de 2007. Novaj membroj ne estis akceptitaj en tiu kunsido, kvankam kandidatigoj por akcepto estis konsideritaj en la Kunsido de Registarestroj de 2009.

Novaj membroj devas "kiel ĝenerala regulo" havi rektan konstitucian ligilon al ekzistanta membro. En plej da kazoj, tio konsistas en la fakto, ke temas pri iama kolonio de Unuiĝinta Reĝlando, sed kelkaj havas ligilojn al aliaj landoj, ĉu ekskluzive aŭ pli rekte (ekz. Samoo al Nov-Zelando, Papuo-Nov-Gvineo al Aŭstralio, kaj Namibio al Sudafriko). La unua membro kiu estis akceptita sen havi ajnan konstitucian ligilon al la Brita Imperio aŭ al la Komunumo estis Mozambiko, iama portugala kolonio, en 1995 sekve al ties unuaj demokrataj balotoj kaj al reakcepto de Sudafriko en 1994. Fakte la polemika akcepto de Mozambiko estas kio kondukis al la Edinburga Deklaracio kaj al la nuntempaj membrecgvidlinioj. En 2009, Ruando estis la dua membro de la Komunumo akceptita malhavante ajnan konstitucian ligilon. Ĝi estis estinta Belgia kuratora teritorio kiu estis estinta Germania kolonio ĝis la Unua Mondmilito. Konsidero por ties akcepto estis taksita kiel "escepta cirkonstanco" fare de la Komunuma Sekretariaro.

Membroj

Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio 
Flagoj de Membroj de la Komunumo de Nacioj en Parliament Square, Londono.
Komunumo De Nacioj: Membroj, Gravo, Historio 
La flago de la Komunumo de Nacioj svinganta ĉe la Kanada Parlamento en Otavo.

La Komunumo de Nacioj enhavas 54 landojn, tra ĉiuj loĝataj kontinentoj. La membroj havas totalan loĝantaron de 2.4 mil milionoj da personoj, preskaŭ unu triono de la tutmonda loĝantaro, el kiuj 1.37 mil milionoj loĝas en Barato aŭ 94% loĝas en Azio kaj Afriko kombinite. Post Barato, la sekvaj plej grandaj landoj de la Komunumo de Nacioj laŭ loĝantaro estas Pakistano (220 milionoj), Niĝerio (170 milionoj), Bangladeŝo (156 milionoj), kaj la Unuiĝinta Reĝlando (65 milionoj). Tuvalu estas la plej malgranda membro, kun ĉirkaŭ 10 000 personoj.

La tera areo de la landoj de la Komunumo estas ĉirkaŭ 31 500 000 km², aŭ ĉirkaŭ 21% de la totala tutmonda terareo. La du plej grandaj landoj de la Komunumo laŭ areo estas Kanado kun 9 984 670 km² kaj Aŭstralio kun 7 617 930 km².

La statuso de "Membrokandidato" ("Member in Arrears") estas uzata por referenci tiujn kiuj estas kandidatoj jam pagante aliĝkotizojn. La statuso estis origine konata kiel "speciala membreco", sed estis renomita laŭ rekomendo de la Komitato pri Membreco en la Komunumo de Nacioj. Ne estas nuntempe Membrokandidatoj. La plej ĵusa Membrokandidato, nome Nauru, revenis al la plena membreco en Junio 2011. Nauru alternis inter speciala kaj plena membreco ekde sia aligo al la Komunumo de Nacioj, depende de sia financa situacio.

Bildaro


Vidu ankaŭ

Referencoj

Bibliografio

Tags:

Komunumo De Nacioj MembrojKomunumo De Nacioj GravoKomunumo De Nacioj HistorioKomunumo De Nacioj StrukturoKomunumo De Nacioj MembrecoKomunumo De Nacioj BildaroKomunumo De Nacioj Vidu ankaŭKomunumo De Nacioj ReferencojKomunumo De Nacioj BibliografioKomunumo De Nacioj1930-aj jarojAngla lingvoBrita imperioHelpo:PrononcindikoKolonioMonato (gazeto)Unuigita Reĝlando de Britio kaj Nord-Irlando

🔥 Trending searches on Wiki Esperanto:

Francisco FrancoNulesArmena lingvoSud-KoreioSamtavola komunikadoSpavoMalvola orgasmoRembrandtUnuiĝinta Reĝlando1210-aj jarojSpringeKotonsepariloBerlinoZaragozoSeksumadoVikipedioSankta KompanioUniversala Kongreso de EsperantoSandviĉo (seksumado)Ĝenerala Datum-Protekta RegularoPublika havaĵoGoogle DoodleDistordo (apartigilo)PugnokoitoDekoltaĵoNational Center for Biotechnology InformationMetroMustafa Kemal AtatürkDodekanoErotikaj helpilojKladruby (distrikto Tachov)El-NinjoKolapogiloAŭzajoSunoIslamoTorri di QuartesoloPlenuma povoOperaciumoȘumugiuMerkredoSalvadoroVeteroGermana lingvoAlzira (stacidomo)Bodo WartkeBakuparioMontohotelo GabelbachAbdomena kvakoGavaroMuzeo de HarapoPapilioRusioGeometrioEkspozicio migraJarrowAlgemesí (stacidomo)ArdenojInternacia helpoRadoWest Ham UnitedVato (mezurunuo)Carl DavisEldomigoFinna lingvo🡆 More