Wextqıse
Wextqıse, çekuya ke zıwan de ‘kerdene, hal u biyaena’ çi ya ki merdumi ifade kena.
mana
antene
Zazaki de wextqısey gorey kes, amare, wext, modus u cınsi anciyenê.
rabırriyaene
Cumla de cagırewtena wextqısan ra gore, wextqıseyê pırri u wextqıseyê yardımkerdoği estê.
Hetê awankerdışi ra ki wextqısey bırriyenê ra (yanê rıstım, cumla de cagırewtene u mana).
aktif u pasif
Zazaki de dı cınsê wextqısan estê, nê aktif u pasifê. Halê wextqısan hetê kerdoği ra 'aktif'o u hetê biyaoği ra ki 'pasif'o.
transitif u intransitif
Gorey halê wextqısan be obje ra, wextqısey bırriyenê ra dı gruban. Nê wextqıseyê transitif u intransitifê. Wextqıseyê ke objeo direkt gêne /cênê cıra wextqıseyê transitifi, êyê ke objeo direkt nêgêne /nêcênê ki cıra wextqıseyê intransitifi vaciyenê.
partizip
Wextqısan ra gorey zemiranê kesan ra partizipi yenê meydan. Nê yenê mana sıfet u naman. Ninan ra dı hali estê, nê agentivpartizip u präteritalpartizipê.
| partizip | neri | ma[y]ki | xeylê | |
|---|---|---|---|---|
| agentivpartizip | -oğ | -oğe | -oği | |
| präteritalpartizip | -e | -iye | -ey |
wextqısan ra vıraştena naman
Eke rıstımê wextqısan ra dıme peybend -(y)ış ame, nê benê name. Labelê mesderê wextqısan ki merdım şeno (cumla de) zey naman bıgêro /bıcêro.
mesder
Mesderê wextqısanê Zazaki ebe peybend -ene qediyeno. No peybend bestiyeno ra rıstımê (wextê veri) wextqısan.
rıstımê wextqesan
Zazaki de hirê rıstımê wextqesan estê.
| rıstımê wextê nıkay | rıstımê wextê veri | rıstımê modusê waştene | |
|---|---|---|---|
| -en- | -ø-, -d-, -t-, -ıt-, -na-, -a-, -iya-, -niya- | bı-…rıstımê wextqısey (bê rıstımê wextê veri) |
Wextqıseyê Zazaki ebe rıstımê wextê veri u peybend -ene vıraciyenê. Ninan ra Zazaki de heşti grubi estê:
- rıstımê wextê veri be -ø
- rıstımê wextê veri be -d
- rıstımê wextê veri be -t
- rıstımê wextê veri be -ıt
- rıstımê wextê veri be -na
- rıstımê wextê veri be -a
- rıstımê wextê veri be -iya
- rıstımê wextê veri be -niya
This article uses material from the Wikipedia Zazaki article Wextqıse, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Zerrekê cı bınê CC BY-SA 4.0 de qeyd biyo. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Zazaki (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.