ئێرانی مەزن

ناسناوەکە ئاماژە بەو ناوچە کۆمەڵایەتی و فەرھەنگییە بەربڵاوانە دەکات کە بەشێک لە ناوچەکانی ڕۆژاوای ئاسیا، باشووری ئاسیا، ئاسیای ناوەندی، قەوقاز و ڕۆژھەڵاتی ئاسیا (بەتایبەتی شینجیانگ) دەگرێتەوە، کە ھەموویان ھەتا ئاستێک کەوتوونەتە ژێر کاریگەریی گەلانی ئێرانی و زمانە ئێرانییەکان.

پان ئێرانیستەکان بانگەشەی ئەوە دەکەن کە خاکی وڵاتەکانی ھەنووکەییی ئێران، ئەفغانستان، تاجیکستان، ئەرمەنستان، ئازەربایجان، تورکیا (باکووری کوردستان)، سووریا (ڕۆژاوای کوردستان)، عێراق (باشووری کوردستان)، ئۆزبەکستان، تورکمانستان، گورجستان (ئۆسێتیای باشوور) و پاکستان (پەشتوونستان و ڕۆژھەڵاتی بەلۆچستان) بەشێک لە خاکی داواکراوی ئێرانی مەزنە.

 

 

 

پان ئێرانیزم بزاڤێکی سیاسیی و نیشتمانییە کە داوا دەکات ھەموو نەتەوەکانێک کە لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست و ئاسیای ڕۆژاوادا لە ڕەگەزی سامی و ئالتایی نین، دەبێت بە ئێرانی بزانرێن و لەژێر دەسەڵاتی حکۆمەتێکی ناسیۆنالیستی ئێرانیدا بن. پان ئێرانیستەکان داوا دەکەن کە ئامانجیان یەکگرتنی ھەموو ئەو نەتەوانەیە کە بە ئێرانییان دەزانن. لە بیرو ڕای ئەوانە ئەو نەتەوانە لەناوی ناوچەی ڕەفەی ئێران و ناوچەکانی تر دەژێن و فەرھەنگێکیان ھەیە کە پێ دەڵێن فەرھەنگی ئێرانی. ئەم نەتەوانە لەلای پان ئێرانیستەکان بریتین لە فارسەکان، ئازەرییەکان، لوڕەکان، گیلەکەکان، تەبەرییەکان، کوردەکان، تاڵشەکان، تاجیکەکان، ئەرمەنییەکان، پەشتوونەکان، ئۆسیتییەکان، پامیرییەکان و بەلۆچەکان. لە باوەڕی پان ئێرانیستەکان ھیچ کام لەم نەتەوانە نابێت لەژێری دەوڵەتێکی سەربەخۆ بن و دەبێت دەسەڵاتێکی ناسیۆنالیزمی ئێرانی لەسەر ھەموو ئەم نەتەوانە حکوومەت بکات. یەکەم کەسێک کە بەدوای ئەم بیردۆزە کەوت دکتۆر مەحموود ئەفشار یەزدی بوو.

• پان ئێرانیزم
• زمانە ئێرانییەکان

•  دەروازەی ئێران
•  دەروازەی عێراق
•  دەروازەی جوگرافیا
•  دەروازەی ئەفغانستان
•  دەروازەی پاکستان
•  دەروازەی ئایین