Бярозаўскі Раён Сялец

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Сялец.

Цэнтар сельсавету Бярозаўскага раёну Берасьцейскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 861 чалавек. Знаходзіцца за 12 км ад места і чыгуначнай станцыі Бярозы.

Сялец лац. Sialec
Касьцёл Сьвятога Аляксея
Дата заснаваньня:	1397
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Берасьцейская
Раён:	Бярозаўскі
Сельсавет:	Сялецкі
Насельніцтва:	861 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 1643
Паштовы індэкс:	225242
Нумарны знак:	1
Геаграфічныя каардынаты:	52°35′0″ пн. ш. 24°52′0″ у. д. / 52.58333° пн. ш. 24.86667° у. д. / 52.58333; 24.86667 24°52′0″ у. д. / 52.58333° пн. ш. 24.86667° у. д. / 52.58333; 24.86667
Сялец на мапе Беларусі ± Сялец Сялец
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Сялец — даўняе мястэчка гістарычнай Берасьцейшчыны.

Вялікае Княства Літоўскае

Першы пісьмовы ўпамін пра Сялец датуецца 1397 годам. З 1471 году тут дзейнічаў касьцёл.

Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565—1566 гадоў Сялец увайшоў у склад Берасьцейскага павету Берасьцейскага ваяводзтва.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Сялец апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Пружанскім павеце. На 1878 год у Сяльцы існавалі валасная ўправа, царква, каталіцкая капліца, юдэйскі малітоўны дом, школа, лякарня. У 1910—1913 гадох у рыма-каталіцкай парафіі ў Сяльцы служыў беларускі каталіцкі сьвятар Францішак Рамейка, які выступаў за шырокае ўжываньне беларускай мовы ў рэлігійным жыцьці беларусаў-католікаў.

За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Сялец занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Сялец абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году Сялец апынуўся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе стаў цэнтрам гміны Пружанскага павету Палескага ваяводзтва.

У 1939 годзе Сялец увайшоў у склад БССР, дзе 12 кастрычніка 1940 году стаў цэнтрам сельсавету. Статус паселішча панізілі да вёскі. На 2002 год у вёсцы было 397 двароў. У 2000-я гады Сялец атрымаў афіцыйны статус «аграгарадку».

• Мястэчка на старых здымках
•  
  Вуліца, 1918 г.
•  
  Царква-мураўёўка, 1935 г.
•  
  Вуліца, 1935 г.
•  
  Сынагога, да 1939 г.

Дэмаграфія

• XIX стагодзьдзе: 1830 год — 468 муж., зь іх шляхты 2, духоўнага стану 2, мяшчанаў-юдэяў 176, мяшчанаў-хрысьціянаў і сялянаў 286, жабракоў 2; 1878 год — 2306 чал. (1126 муж. і 1180 жан.), у тым ліку 932 юдэі
• XX стагодзьдзе: 1921 год — 997 чал.; 1999 год — 1030 чал.
• XXI стагодзьдзе: 2002 год — 1023 чал.; 2010 год — 861 чал.

Інфраструктура

У Сяльцы працуюць сярэдняя школа, лякарня, амбуляторыя, дом культуры, бібліятэка, пошта.

 

Славутасьці

• Касьцёл Сьвятога Аляксея (1912)
• Царква Прачыстай Багародзіцы (1865—1870; мураўёўка)
• Могілкі старыя каталіцкія: капліца Сьвятога Лаўрына

Страчаная спадчына

• Царква

• Алесь Разанаў (1947–2021) — паэт, ляўрэат Купалаўскай прэміі (1990)
• Эліяху бэн Шлома Залман (Віленскі гаон) (1725—1797) — рабін, кабаліст і грамадзкі дзяяч

• Зь мястэчка Сяльцу паходзяць продкі Ўладзімера Высоцкага

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 15: Следавікі — Трыо. — 552 с. — ISBN 985-11-0251-2
• Пейган М. Аспекты рэлігійнага жыцця сяла Сялец // Гістарычная брама. № 1 (5), 1998.
• Пейган М. Што ў імені тваім… // Маяк. № 45, 1997.
• Пейган М. Хто нас вучыў, хто нас лячыў… // Маяк. № 62, 1997.
• Соркіна І. Мястэчкі Беларусі ў канцы ХVІІІ — першай палове ХІХ ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. — 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7.
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IV: Kęs — Kutno. — Warszawa, 1883.

• Сялец , Radzima.org
• Падарожжа Дылетанта. Сялец