গিৰীশ কৰ্ণাড

গিৰীশ কৰ্ণাড
কৰ্ণেল বিশ্ববিদ্যালয়ত গিৰীশ কৰ্ণাড, ২০০৯
জন্ম	গিৰীশ ৰঘুনাথ কৰ্ণাড ১৯ মে', ১৯৩৮ মাথেৰণ, বোম্বে প্ৰেচিডেন্সি, ব্ৰিটিছ ভাৰত (বৰ্তমান মহাৰাষ্ট্ৰ, ভাৰত)
মৃত্যু	১০ জুন, ২০১৯ (৮১ বছৰ) বেংগালুৰু, কৰ্ণাটক, ভাৰত
পেচা	নাট্যকাৰ, চলচ্চিত্ৰ পৰিচালক, অভিনেতা, চিত্ৰ্যনাট্যকাৰ
ৰাষ্ট্ৰীয়তা	ভাৰতীয়
মাতৃশিক্ষায়তন	কৰ্ণাটক বিশ্ববিদ্যালয় অক্সফোৰ্ড বিশ্ববিদ্যালয়
সময়	১৯৩৮-২০১৯
ধৰণ	কল্পসাহিত্য
সাহিত্যিক বিপ্লৱ	নব্য কন্নড় সাহিত্য
উল্লেখনীয় কৰ্মৰাজি	টুঘলক ১৯৬৪ তালেদণ্ড
সন্তান	ৰঘু কৰ্ণাড

চাৰি দশক জুৰি গিৰীশ কৰ্ণাডে ঐতিহাসিক আৰু ধৰ্মীয় আখ্যানমূলক কাহিনীক বৰ্তমান সময়ৰ লগত খাপ খুৱাই নাট্যৰ যোগেৰে প্ৰতিফলিত কৰিছে। তেওঁৰ নাটক সমূহ ইংৰাজীকে আদি কৰি বিভিন্ন ভাষাত অনূদিত হৈছে। লগতে বহুতে বিখ্যাত নাট্য পৰিচালকে তেওঁৰ নাটক মঞ্চস্থ কৰিছে।

তেওঁ ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰৰ জগতৰ লগতো সক্ৰিয় ভাবে চলচ্চিত্ৰ পৰিচালক, অভিনেতা আৰু চিত্ৰনাট্যকাৰ হিচাপে জড়িত হৈ আছিল। তেওঁৰ হিন্দী আৰু কন্নড় বোলছবিয়ে বহুতো ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পুৰস্কাৰ বুটলিব সক্ষম হৈছে। তেওঁ বিভিন্ন শাখাৰ সৰ্বমুঠ ১০টা ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা আৰু ৭টা ফিল্মফেয়াৰ বঁটা লাভ কৰিছে। তেওঁ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে ভাৰত চৰকাৰে তেওঁক ১৯৭৪ চনত পদ্মশ্ৰী আৰু ১৯৯২ চনত পদ্মভূষণ বঁটা প্ৰদান কৰিছিল।

২০১৯ চনৰ ১০ জুন তাৰিখে দীৰ্ঘদিন অসুস্থতাৰ ফলত ৮১ বছৰ বয়সত বেংগালুৰুত গিৰীশ কৰ্ণাডে শেষ নিশ্বাস ত্যাগ কৰে।

১৯৩৮ চনৰ ১৯ মে' তাৰিখে ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ অন্তৰ্গত বোম্বে প্ৰেচিডেন্সিৰ মাথেৰণত গিৰীশ কৰ্ণাডৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ এটি সন্তানৰ সৈতে বিধৱা মাতৃ কৃষ্ণাবাঈয়ে ধাত্ৰীবিদ্যাৰ প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰি থাকোঁতে বোম্বে মেডিকেল সেৱাত কৰ্মৰত ডাঃ ৰঘুনাথ কৰ্ণাডক লগ পায়। সমাজত বিধৱা পুনৰবিবাহৰ নিয়ম নথকাৰ বাবে তেওঁলোকে পাঁচ বছৰলৈ বিয়া কৰাব পৰা নাছিল। পিছত আৰ্য সমাজৰ সহায়ত তেওঁলোকৰ বিবাহ সম্পন্ন হয়। তেওঁলোকৰ তাৰপিছত জন্ম হোৱা চাৰি সন্তানৰ ভিতৰত গিৰীশ তৃতীয় সন্তান।

তেওঁ প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষা মাৰাঠী ভাষাত গ্ৰহণ কৰিছিল। তেওঁ কৰ্ণাটকৰ সৃষ্টিত থাকোঁতে তেওঁ থিয়েটাৰ দল, নাটক মণ্ডলীত যোগ দিয়াৰ সুযোগ লাভ কৰে। শৈশৱত তেওঁ গাঁৱৰ থিয়েটাৰ যক্ষগণৰ ডাঙৰ প্ৰশংসক আছিল। ১৪ বছৰ বয়সত তেওঁৰ পৰিয়ালে কৰ্ণাটকৰ ধাৰৱাদলৈ উঠি আহে।

১৯৫৮ চনত তেওঁ কৰ্ণাটক বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অন্তৰ্গত ধাৰৱাদৰ কৰ্ণাটক কলা মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা গণিত শাস্ত্ৰ আৰু পৰিসংখ্যা বিজ্ঞানৰ স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে। তাৰপিছত তেওঁ উচ্চ শিক্ষাৰ বাবে ইংলেণ্ডলৈ যায় আৰু তত তেওঁ অক্সফোৰ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধীনৰ মেগডালেন কলেজত দৰ্শন, ৰাজনীতি বিজ্ঞান আৰু অৰ্থনীতি অধ্যয়ন কৰে। ৰডছ স্কলাৰ হিচাপে তেওঁ ১৯৬৩ চনত দৰ্শন, ৰাজনীতি বিজ্ঞান আৰু অৰ্থনীতিৰ স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰে। তেওঁ ১৯৬২-৬৩ চনত অক্সফোৰ্ড ইউনিয়নৰ অধ্যক্ষ পদত নিৰ্বাচিত হৈছিল।

সাহিত্য কৰ্মৰ বাবে

• সংগীত নাটক একাডেমী বঁটা আৰু ভাৰথুৰ নব্য বঁটা – ১৯৭২
• পদ্মশ্ৰী – ১৯৭৪
• পদ্মভূষণ – ১৯৯২
• কানাড়া সাহিত্য পৰিষদ বঁটা – ১৯৯২
• সাহিত্য অকাডেমি বঁটা– ১৯৯৪
• জ্ঞানপীঠ বঁটা – ১৯৯৮
• কালিদাস সন্মান – ১৯৯৮
• ৰাজোৎসৱ বঁটা, ইউনিভাৰ্চিটি অফ চাউথাৰ্ন কেলিফৰ্ণিয়া, লছ এঞ্জেলেছ - ২০১১

চলচ্চিত্ৰৰ বাবে

ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা

• 1971: শ্ৰেষ্ঠ পৰিচালক : ভমস বৃক্ষ
• 1971: শ্ৰেষ্ঠ কন্নড় চলচ্চিত্ৰ : ভমস বৃক্ষ
• 1973: দ্বিতীয় শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ : কাদু
• 1977: শ্ৰেষ্ঠ কন্নড় চলচ্চিত্ৰ : তাৱলীয়ু নিনাদে মগনে
• 1978: শ্ৰেষ্ঠ চিত্ৰনাট্য : ভূমিকা
• 1978: শ্ৰেষ্ঠ কন্নড় চলচ্চিত্ৰ : অন্দানন্দু কলাদাল্লী
• 1989: শ্ৰেষ্ঠ অপ্ৰদৰ্শিত চলচ্চিত্ৰ : কনক পুৰাণদাৰা
• 1990: সামাজিক সমস্যাৰ শ্ৰেষ্ঠ অপ্ৰদৰ্শিত চলচ্চিত্ৰ: দা লেম্প ইন দা নিছ

• 1992: পৰিৱেশ সংৰক্ষণৰ শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ: চেলুভী
• 1999: শ্ৰেষ্ঠ কন্নড় চলচ্চিত্ৰ : কানুৰু হেগাদাঠি

ফিল্মফেয়াৰ বঁটা দক্ষিণ

• 1972: শ্ৰেষ্ঠ পৰিচালক - কানাড়া – ভমস বৃক্ষ
• 1974: শ্ৰেষ্ঠ পৰিচালক - কানাড়া – কাদু
• 1978: শ্ৰেষ্ঠ পৰিচালক - কানাড়া – অন্দানন্দু কলাদাল্লী
• 1983: শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতা - কানাড়া - আনন্দ ভৈৰৱী

ফিল্মফেয়াৰ বঁটা হিন্দী

• 1980: শ্ৰেষ্ঠ চিত্ৰনাট্য : গধূলি

কৰ্ণাটক ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ বঁটা

• 1971-72 প্ৰথম শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ – ভমস বৃক্ষ
• 1971-72 শ্ৰেষ্ঠ সংকলাপ – ভমস বৃক্ষ
• 1973-74 দ্বিতীয় শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ – কাদু
• 1989-90 শ্ৰেষ্ঠ সহযোগী অভিনেতা

– চান্থ শিশুনাল চাৰিফা

• 1995-96 শ্ৰেষ্ঠ সহযোগী অভিনেতা – সংগীতা সাগৰ গণযোগী পঞ্চক্ষৰ গাভাই
• 1999-00 দ্বিতীয় শ্ৰেষ্ঠ চলচ্চিত্ৰ – কানুৰু হেগাদাঠি

অন্যান্য

• গোবি বিৰান্না বঁটা
• ইউনিভাৰ্চিটি অফ চাউথাৰ্ন কেলিফৰ্ণিয়া, লছ এঞ্জেলেছৰ সন্মানীয় ডক্টৰেট ডিগ্ৰী – ২০১১

গিৰীশ কৰ্ণাডে সৰস্বতী গণপতিৰ লগত বিবাহপাশত আৱদ্ধ হৈছিল আৰু তেওঁলোকৰ দুগৰাকী সন্তান আছে। তেওঁ বেংগালুৰুত বসবাস কৰিছিল। ২০১৯ চনৰ ১০ জুন তাৰিখে দীৰ্ঘদিনীয়া অসুস্থতাৰ ফলত বেংগালুৰুত তেওঁৰ মৃত্যু হয়।

গিৰীশ কৰ্ণাডে বহুসাংস্কৃতিবাদ আৰু অভিব্যক্তিৰ স্বাধীনতাৰ প্ৰতি সদায় মাত মাতিছিল। তেওঁ ধৰ্মৰ নামত কুসংস্কাৰ, ধৰ্মীয় মৌলবাদ আৰু হিন্দুত্বৰ বিষয়ে সমালোচনা কৰিছিল। ১৯৯২ চনৰ বাবৰী মছজিদ ধ্বংসক তেওঁ ৰাজহুৱাকৈ নিন্দা কৰিছিল। তেওঁ সদায় ধৰ্মনিৰপেক্ষতাৰ পক্ষত থিয় দিছিল আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় স্বয়ংসেৱক সংঘ, ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টি আৰু অন্যান্য হিন্দু সংস্থা সমূহৰ প্ৰবল বিৰোধিতা কৰিছিল।