Чад
Чад — Үзәк Африкада урнашкан дәүләт.
Башкаласы — Нджамена. Диңгезгә чыгу юлы юк. Төньякта Ливия белән, Көнчыгышта Судан белән, Көньякта Үзәк Африка Җөмһүрияте белән, Көньяк-көнбатышта Нигерия һәм Кәмирун белән, Көнбатышта Нигер белән чиктәш. Мәйдан буенча бу Африкада бишенче ил.
Чад төрле табигый зоналарга бүленгән: төньякта сахра, үзәктә коры Сахель поясы һәм көньякта мул Судан саваннасы өлкәсе. Башкала Нджамена илдә иң зур шәһәр. Чад 200 дән артык этник төркем өчен өй булып тора. Илнең рәсми телләре француз теле һәм гарәп теле. Ислам һәм христианлык диннәре киң таралган. Безнең эрага кадәр 7-нче меңьеллыкта халык күпләп Чад территориясенә күченә. Безнең эрага кадәр 1-енче меңьеллыкта Сахара территориясе аша сәүдәне кулда тотучы дәүләтләр һәм империяләр үсеп чыга. 1920 елга Франция территорияне били һәм Франция Экваториаль Африка өлеше итә. 1960-ынчы елда Томбалай хакимлеге астында бәйсезлек яулана. 1979-ычны елда фетнәчеләр башкаланы ала һәм көньякта хөкемдарлыкка ахыр куя. 2003 елда Дарфурда кризис булган һәм чик аша Суданнан көнчыгыш Чадка качаклар күп килгән. Чад дөньяда иң ярлы һәм корумпирланган илләрнең берсе, халыкның күпчелеге ярлы көтүчеләр яки фермерлар. 2003 елдан чи нефть экспортта мамыкны уза.
 Байрак  Илтамга | |
| Шигарь | Unity, Work, Progress  |
|---|---|
| Халык саны | 15 477 751 (2018) |
| Нигезләнгән | 11 август 1960 |
| Сәгать кушагы | UTC+01:00 |
| Кардәш шәһәрләр | Айсай |
| Рәсми тел | француз теле, гарәп теле |
| География | |
| Мәйдан | 1,284,000.0 км² |
| Координатлар | 15.46667°N 19.4°E |
| Сәясәт | |
| Икътисад | |
| ТЭП | 11 780 миллион US$ (2021), 12 704 миллион US$ (2022) |
| Акча берәмлеге | КФА BEAC франкы |
| Эшсезлек дәрәҗәсе | 7% (2014) |
| Туу күрсәткече | 6.156 (2014) |
| КПҮИ | 0.394 (2021) |
| Яшәү озынлыгы | 52.903 ел (2016) |
| Джини коэффициенты | 37.5 (2018) |
| Башка мәгълүмат | |
| Ярдәм телефоннары | |
| Автомобил хәрәкәте ягы | уң |
| Челтәр көчәнеше | 220 вольт |
| Телефон коды | +235 |
| ISO 3166-1 коды | TD |
| ХОК коды | CHA |
| Интернет домены | .td |
Диннәр
 | Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
|
This article uses material from the Wikipedia Tatarça / Татарча article Чад, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәгълүмат CC BY-SA 4.0 буенча таратыла (әгәр башкасы күрсәтелмәсә). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tatarça / Татарча (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.