12 Май

Ел ахырына кадәр 233 көн кала.

	Тарих порталы
	Вакыт порталы
	Бәйрәмнәр порталы

Дөнья тарихында бу көн:

 

  Халыкара

•   FAO — Халыкара үсемлекләр сәламәтлелеген саклау көне (гарәп. اليوم الدولي للصحة النباتية‎, ингл. International Day of Plant Health, кыт. 国际植物健康日, рус. Международный день охраны здоровья растений).
• Халыкара шәфкать туташлары шурасы — Халыкара шәфкать туташы көне (гарәп. اليوم العالمي للتمريض‎, ингл. International Nurses Day, кыт. 国际护士节, рус. Международный день медицинской сестры).

  Милли

•   Финләндия — Фин милли кемлеге көне (фин. Suomalaisuuden päivä, ингл.  Day of the Finnish Identity, рус. День финского самосознания).

  Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Халыкара фибромиалгия һәм хроник арганлык синдромы авырулары турында мәгълүмат тарату көне (исп. Día Internacional de la Fibromialgia y el Síndrome de fatiga crónica, ингл.  International Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome Awareness Day).
• Халыкара математикада хатын-кызлар көне (ингл. International Women in Mathematics Day, фр. Journée internationale des femmes en mathématiques).
•   Босния һәм Герцеговина /   Серб республикасы (d) — Армия көне (серб. Дан Војске Републике Српске, ингл. Day of the Army of the Republika Srpska).
•   Гөрҗистан — Беренче дәшелгән Апостол Андрей көне (гөрҗ. წმინდა მოციქულის ანდრია პირველწოდებულის საქართველოში შემოსვლის დღე, рус. День Святого апостола Андрея Первозванного).
•   Россия Федерациясе — Экологик белем бирү көне (рус. День экологического образования).

Киң вакытлы халыкара чаралар

• 1830 —   Эквадор Җөмһүрияте төзелүе игълан ителә.
• 1993 —   Эстония   Европа Шурасына кабул ителә.

Шулай ук карагыз: Төркем:12 май көнне туганнар

• 1160 — Ибн әл-Әсир,
• 1670 — Аугуст II Көчле,
• 1759 — Дмитрий Казинский,  /  Россия империясе дәүләт эшлеклесе,   Казан губернасы губернаторы.
• 1815 — Виктор Григорович,
• 1818 — Борис Бересфорд, Казан университеты һәм башка уку йортларында чит телләр укытучысы.
• 1830 — Алексей Саврасов, рәссам.
• 1868 — Леонид Савёлов,
• 1872 — Антон Корошец,
• 1879 — Михаил Тушнов,
• 1879 — Мөхәммәтҗан Танышбаев, казакъ сәяси һәм җәмәгать эшлеклесе.
• 1886 — Ольга Молчанова,
• 1895 — Вильям Җиок,
• 1904 — Вилис Лацис,
• 1907 — Васыйк Хангилдин,
• 1907 — Дементий Шмаринов, ССРБ халык рәссамы.
• 1907 — Кэтрин Һепбёрн, Оскар премиясенә 4 тапкыр лаек булган киноактриса.
• 1910 — Дороти Һоҗкин,
• 1911 — Ширияздан Сарымсаков, татар театры режиссеры.
• 1912 — Наум Мейман,
• 1912 — Чыңгыз Әхмәров, татар рәссамы.
• 1929 — Миңнебай Саттаров,
• 1930 — Әнвәр Әлимҗанов,
• 1931 — Владимир Бровиков,
• 1933 — Андрей Вознесенский, рус шагыйре, прозаик, рәссам, архитектор.
• 1934 — Хәмит Зәйдуллин,
• 1938 — Аяз Мөтәлибов,  /  Азәрбайҗан ССР коммунистлар фиркасе үзәк комитетының беренче сәркатибе,   Азәрбайҗан президенты.
• 1938 — Владимир Шимко,
• 1938 — Зоя Краснова,
• 1939 — Хатыйп Миңнегулов, татар әдәбият галиме, дәреслекләр авторы, тәнкыйтьче.
• 1941 — Варис Хәсәнов,
• 1944 — Илдар Шиһапов, музыкант, артист һәм режиссер. Мәскәүдәге Татар мәдәни үзәгенең сәнгать җитәкчесе, Русиянең атказанган артисты.
• 1956 — Олег Эпштейн,
• 1967 — Айбулат Рәхмәтуллин,
• 1967 — Михаил Кийко,
• 1972 — Хулисса Вильянуэва,
• 1978 — Малин Акерман,
• 1981 — Ханна Ильд,
• 1983 — Алинә Кабаева, спорт эшлеклесе.
• 2003 — Ленар Фәттахов,

Шулай ук карагыз: Төркем:12 май көнне вафатлар

• 1701 — Пётр Лопухин,
• 1838 — Анджей Снядецкий, поляк табибы, биолог, химияче.
• 1859 — Сергей Аксаков, рус язучысы, дәүләт һәм җәмгыять эшлеклесе.
• 1878 — Илья Борщов,
• 1884 — Бедржих Сметана (Bedřich Smetana), чех композиторы.
• 1905 — Алексей Безобразов,
• 1918 — Вилһелм Радлов, тюрколог-галим.
• 1935 — Юзеф Пилсудский,  /  Польша Җөмһүрияте сәясәт һәм дәүләт эшлеклесе.
• 1961 — Сергей Коричев,
• 1966 — Фёкла Беззубова,
• 1970 — Нелли Закс,
• 1972 — Антоний Буковецкий,
• 1981 — Леонид Соколов,
• 1982 — Зоя Базилевская,
• 1991 — Андрей Куторкин,
• 1992 — Гали Әбдерәзәков, Бөек Ватан сугышы чоры Кызыл Гаскәренең сапёрлар батальоны сержанты, Советлар Берлеге каһарманы, зоотехник.
• 1995 — Андрей Болтнев,
• 1996 — Фуат Таһиров, Татарстан Республикасының халык артисты, Татар дәүләт «Әкият» курчак театрын оештыручыларның берсе, язучы.
• 2000 — Аделаида Авакян,
• 2009 — Роже Планшон,
• 2009 — Саҗидә Галимова,
• 2009 — Эрот Зарипов (70), татар рәссамы.
• 2014 — Валентина Селивёрстова,

  Исем бәйрәмнәре