اريٽيريا
اريٽيريا:Eritrea: (/ˌɛrˈtreɪ.ə/ or /ˌɛrˈtriːə/; سانچو:Lang-ti, listen (مدد·ڄاڻ)), officially the State of Eritrea, آفريڪا جو ھڪ ملڪ جنھن جي گاديءَ جو هنڌ اسمارا آھي جنھن جون سرحدون اولھ ۾ سوڊان سان، ڏکڻ ۾ ايٿوپيا سان، ڏکڻ-اوڀر ۾ جبوتيء سان ۽ اتر-اوڀر ۽ اوڀر ۾ ڳاڙهي سمنڊ سان ملن ٿيون.
اسٽيٽ آف اريٽيريا
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
ترانو: Ertra, Ertra, Ertra Eritrea, Eritrea, Eritrea | |||||
.svg) Location within Africa (dark gray) and the Eastern Hemisphere (gray) | |||||
_-_ERI_-_UNOCHA.svg) | |||||
| گادي جو هنڌ | اسمارا | ||||
| سڀ کان وڏو شهر | اسمارا | ||||
| دفتري ٻوليون | ڪاب نہ (see working languages) | ||||
| تسلیم ٿيل قومي ٻولي |
| ||||
| ڪم واريون ٻوليون | |||||
| نسلي گروھ (2012) |
| ||||
| مقامي آبادي | اريٽيرين اريٽيريائي | ||||
| حڪومت | يونيٽريھڪ پارٽيءَ جي رياستصدارتي ريپبلڪ | ||||
• صدر | عيسائس افورڪي | ||||
| مقننه | نيشنل اسيمبلي | ||||
| اريٽيريا جي قيام | |||||
• Dʿmt | c. 980 BC | ||||
• اڪسم جي بادشاھت | c. 100 AD | ||||
• ميدري بھري (Medri Bahri) | 1137 | ||||
• اٽالين اريٽيريا | 1890 | ||||
• ايٿوپيائي وفاق | 15 September 1952 | ||||
• ڊي فيڪٽو اريٽيريائي رياست | 24 May 1991 | ||||
• ڊي جيور اريٽيريائي رياست | 24 May 1993 | ||||
| پکيڙ | |||||
• جملي | 117٬600 km2 (45٬400 sq mi) (99th) | ||||
• پاڻي (%) | 0.14% | ||||
| آبادي | |||||
• 2016 اندازو | 4,954,645 (116th) | ||||
• گھاٽائي | 51.8 /km2 (134.2 /sq mi) (154th) | ||||
| جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2018 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $10.176 billion | ||||
• في سيڪڙو | $1,466 | ||||
| جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2018 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل | $6.856 billion | ||||
.svg)
تفصيلي تعارف
ھن ملڪ جي پکيڙ 117600 ھم چورس ڪلوميٽر آهي جنھن ۾ دھلڪ آرڪيپيلگو Dahlak Archipelago ۽ ٻيا ڪيترائي [[ھنيش ٻيٽ] Hanish Islands پڻ شامل آھن. اريٽيريا يوناني ٻوليءَ جو لفظ آهي جيڪو يوناني ڳاڙهي سمنڊ لاءِ استعمال ڪندا ھئا. ۽ اھو پھريون دفعو اٽالين اريٽيريا جي لاءِ 1890 ۾ استعمال ڪيو ويو. اھو ھڪ گھڻ نسلي ملڪ آهي جنھن ۾ نو مختلف نسلن جا ماڻهو رهن ٿا. ان جي آبادي ڪثرت سان ايفرواييشائي شاخن واريون ٻوليون ڳالھائيندا آھن. آبادي ۾ سڀ کان وڏو نسلي گروھٽگرنيا Tigrinyas آھي جيڪو آباديءَ جو % 55 آهي. ٻئي نمبر تي ٽگري آھن جيڪي آبادي جو %30 آھن نلوصحرائي نلوئي بہ اتان جي نسلي گروهن ۾ شامل آهن . ان ملڪ جي آبادي عيسائيت ۽ اسلام سان تعلق رکندڙ آهي. پھرين يا ٻي صدي عيسويءَ ۾ موجوده اريٽيريا جو تقريبن سمورو علائقو اڪسوم جي بادشاھت جو حصو ھيو . ھن ملڪ ۾ عيسائيت چوٿين صدي عيسويءَ ۾ اختيار ڪئي وئي. 1942 ۾ اٽليءَ جي بيٺڪي فوج جي شڪست کان بعد اريٽيريا برطانيہ جي فوجي ڪنٽرول ۾ آيو جيڪو 1952 تائين جاري رھيو.1952 ۾ گڏيل قومن جي جنرل اسيمبلي جي فيصلي ھيٺ اريٽيريا مقامي پارليامينٽ جي حڪومت ھيٺ آندو ويو پر ڏھن سالن لاءِ ان جي خارجي ۽ دفاعي ايٿوپيا جي وفاقي اختيار ۾ ڏنا ويا پر 1962 ۾ ايٿوپيا ان جي برعڪس ان جي پارليامينٽ کي منسوخ ڪري ان کي پنھنجي ملڪ جو حصو بڻائي ڇڏيو. ان کان اڳ ئي 1960 اتان جي ماڻهن اريٽيرين لبريشن فرنٽ نالي پارٽي ٺاهي مخالف شروع ڪري ڏني ھئي ۽ ٽي سال ھٿياربند جدوجهد کانپوءِ 1991 ۾ اريٽيريا کي ايٿوپيا کان آزاد ڪرايو. اريٽيريا ھڪ پارٽيءَ واري رياست آھي ۽ آزادي کان پوءِ ڪڏهن بہ اتي اليڪشن ڪانہ ٿي آهي. اريٽيريا گڏيل قومن، آفريڪي يونين جو ميمبر آهي ۽ عرب ليگ ۾ مبصر آھي.
حوالا
This article uses material from the Wikipedia سنڌي، سندھی ، सिन्ध article اريٽيريا, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). مواد CC BY-SA 4.0 ھيٺ موجود آھي جيسيتائين ٻي صورت واضع نہ ڪئي وڃي. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سنڌي، سندھی ، सिन्ध (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.