ଅପର୍ଣ୍ଣା ମହାନ୍ତି: ଓଡ଼ିଆ କବି

ଜନ୍ମ ଓ ଶୈଶବ

ଅପର୍ଣ୍ଣା ୧୯୫୨ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ମାସ ୧୬ ତାରିଖରେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଗୋରଖପୁର ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ବିଚିତ୍ରାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି ଓ ମାତାଙ୍କ ନାମ ନିର୍ମଳା ମହାନ୍ତି । ଚାରି ଭଉଣୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅପର୍ଣ୍ଣା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତାମାତା ଉଭୟ ଭୂଦାନ ଓ ସର୍ବୋଦୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବଡ଼ବାପା ସର୍ବେଶ୍ୱର ମହାନ୍ତି ଜଣେ ସ୍ୱାଧିନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଥିଲେ । ଘରେ ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ସ୍ୱାଧିନତା ସଂଗ୍ରାମର ମାହୋଲ ଥିଲା । ପିଲାଦିନରୁ ଅପର୍ଣ୍ଣା, ଅନ୍ନପୂର୍ଣ୍ଣା ମହାରଣା, ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀ, ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ, ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାରଣା ଆଦି ସ୍ୱାଧିନତା ଓ ସର୍ବୋଦୟ କର୍ମୀଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଥିଲେ । ଅନ୍ନପୂର୍ଣ୍ଣା ମହାରଣା ହିଁ ତାଙ୍କର ନାମ ରଖିଥିଲେ, 'ଅପର୍ଣ୍ଣା' । ଚାରି ବର୍ଷ ବୟସରୁ ସେ ମଣିନାଗ ପର୍ବତରେ ଥିବା ବାବ ବୈକୁଣ୍ଠନାଥ ବ୍ରହ୍ମଚାରୀଙ୍କ ଆଶ୍ରମକୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ହିଁ ଲାଳନପାଳନ ଓ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଶିକ୍ଷାରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ବାବା ବୈକୁଣ୍ଠନାଥଙ୍କ ସାନିଧ୍ୟରେ ହିଁ ଅପର୍ଣ୍ଣାଙ୍କର ସାହିତ୍ୟ ସର୍ଜନାର ଅଙ୍କୁରଦଗମ ହୋଇଥିଲେ ।

ଶିକ୍ଷା

ବାବ ବୈକୁଣ୍ଠନାଥ ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ ନିପ୍ରା ବିଦ୍ୟାଳୟ, କପିଳେଶ୍ୱର ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ, କଟକର ସନ୍ଥ ନଳିନୀ ହାଇସ୍କୁଲ ଓ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ାର ସରକାରୀ ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସେ ନିଜ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଶୈଳବାଳା ମହିଳା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ କେନ୍ଦ୍ରପଡ଼ା ମହିଳା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସେ ନିଜ ସ୍ନାତକ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ । ସେ ରେଭେନ୍ସା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଓ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ପିଏଚଡ଼ି ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।

ପରିବାର

୧୯୭୫ ମସିହାରେ ଅପର୍ଣ୍ଣା ଡକ୍ଟର ଧିରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମହାନ୍ତିଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କର ଦୁଇଟି ଝିଅ ଅଛନ୍ତି ।

ବୃତିଗତ ଜୀବନ

୧୯୭୭ ମସିହାରେ ଅପର୍ଣ୍ଣା ପ୍ରଥମେ ଆଳି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ପରେ ତୁଳସୀ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷାଦ୍ନା କରି ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

ଅପର୍ଣ୍ଣା ମୁଖ୍ୟତଃ ଜଣେ କବି । ତାଙ୍କ କବିତା ହିନ୍ଦୀ, ବଙ୍ଗଳା, ମରାଠି, କନ୍ନଡ଼, ଗୁଜରାଟୀ ଓ ତେଲୁଗୁ ଆଦି ଭାଷାକୁ ଅନୁବାଦିତ ହୋଇଛି । ସେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ, ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ ସମାଜ, ଓଡ଼ିଶା ଲେଖିକା ସଂସଦ, ଓଡ଼ିଶା ଗବେଷଣା ପରିଷଦ, କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ଆଦି ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ।

ରଚନାବଳୀ

• ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର,୨୦୦୭ (ଝିଅ ପାଇଁ ଝରକାଟିଏ ପାଇଁ)
• ଝଙ୍କାର ପୁରସ୍କାର (କବିତା), ୨୦୦୯(ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଚାର ସମିତି ପ୍ରଦତ୍ତ)
• ଭାନୁଜୀ ରାଓ ସ୍ମାରକୀ ପୁରସ୍କାର - ୨୦୧୯(ଗଙ୍ଗାଧର ରଥ ଫାଉଣ୍ଡେସନଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦତ୍ତ)
• କୋରାପୁଟ ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ (କବିତା) ୨୦୧୮
• ଗୋକର୍ଣ୍ଣିକା ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୩
• ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ର ପୁରସ୍କାର - ୧୯୯୪
• ବସନ୍ତ ମୁଦୁଲି ସ୍ମୃତି ସମ୍ମାନ - ୧୯୯୪
• ଅଭିନନ୍ଦନ ସମ୍ମାନ
• ସ୍ୱାଗତିକା ସମ୍ମାନ
• ବୋଇତ ବନ୍ଦାଣ ସମିତି ସମ୍ମାନ