Kardemomme er ei fleirårig urt i ingefærfamilien med frø som blir brukt som krydder.
Kardemomme | |
Kardemomme | |
Systematikk | |
Rike: | Planteriket Plantae |
Underrekkje: | Frøplantar Spermatophytes |
Orden: | Ingefærordenen Zingiberales |
Familie: | Ingefærfamilien Zingiberaceae |
Underfamilie: | Alpinioideae |
Stamme: | Alpinieae |
Slekt: | Elettaria |
Art: | Kardemomme E. cardamomum |
Vitskapleg namn | |
Elettaria cardamomum Maton, 1811 |
Arten stammar frå Malabarkysten sør i India. Ein dyrkar kardemomme særleg i Sri Lanka, Søraust-Asia, Jamaica, Guatemala og Australia.
Frå ein jordstengel veks det opp 4–5 m høge bladberande skot og 0,5 m høge blomstrande skot. Blada er lansettforma og mørkegrøne på oversida og lyst grøne på undersida. Blomane sit i klasar og er røyrforma, usymmetrisk bygde, med grønkvite kronblad og begerblad. Den iaugefallande delen av blomen består av ein omdanna kvit pollenberar med djupraude striper. Frukta er ei treromma kapselfrukt med brune til svarte, aromatiske frø.
Kardemomme er eit urgammalt krydder med eit ujamnt geografisk forbruksmønster. Nesten halve verdsproduksjonen blir brukt i den nære Austen, særleg Saudi-Arabia, og i Skandinavia. Innan arabisk matlaging blir kardemommem særleg brukt til å smaksetja kaffi, og i indisk blir krydderet tilsett te, karriblandingar og til å tyggjast saman med betelblad. I skandinavisk mattradisjon blir kardemomme brukt i bakverk og enkelte kjøtrettar.
Kardemommeolje blir brukt i enkelte likørar.
Andre krydder med kardemomme i namnet er mellom anna siamkardemomme, javakardemomme, bastardkardemomme og svart kardemomme frå slekta Amomum.
This article uses material from the Wikipedia Nynorsk article Kardemomme, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Teksten er tilgjengeleg under CC BY-SA 4.0 om ikkje anna er oppgjeve. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Nynorsk (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.