Kardamom (Elettaria cardamomum) jo rostlina ze swójźby jumbjerowych rostlinow (Zingiberaceae), kótaraž se ako wěrca wužywa.
Kardamom (Elettaria cardamomum) | |
systematika | |
---|---|
Domena | Eukaryoty |
Swět | Rostlinstwo |
Monokotyledony Commelinidy | |
pórěd: | (Zingiberales) |
swójźba: | Jumbjerowe rostliny (Zingiberaceae) |
rod: | Kardamom (Elettaria) |
družyna: | Wšedny kardamom |
wědomnostne mě | |
Elettaria cardamomum | |
(L.) Maton | |
Kardamom jo wěcejlětna rostlina z mócnym ricomom. Jadnotliwe spła z wjele łopjenami su zwětšego 2-3 metrow wusoke, rědko su až do 5,5 m wusoke. Wogonk z kwiśonkami wurosćo z nadzemskich wogonkow a jo až do 1,5 metrow wusoki. Kwiśonki su zrědowane w grankach a maju swětłomódre łopjena ze žołtymi kšomami. Płody su zeleno-žołte słomowate kapsle z tśimi bokami. W kuždej kapsli jo 16–24 cerwjenobrunych semjenjow, kótarychž formy se rozeznawaju.
Kardamom póchada z pódpołdnjoweje Indiskeje a z kupy Sri Lanka. Indiski kardamom jo mjeńšy, ale wěcej aromatiski. Kardamom se źinsa teke z Guatemale, Tanzanije a Vietnama importěrujo.
W kardamomowych semjenjach jo eteriski wólej, cogoždla maju wěrcojtu, słodkowótšu aromu. Dokulaž kardamom swój aroma malsnje pózgubijo, se góźi jen w kapslach wobchowaś a semjenja akle pśed wužywanim wuprojś a zetrěś.
Kardamom jo rozšyrjony pśedewšym w aziatiskej kuchni. W europskej kuchni se wužywa pśi pjacenju gódownego pjacywa, na pś. paprjeńca. Mimo togo se wužywa teke za jěšnice, likery a ako źěl wěrcowych měšańcow. Pśi gótowanju arabiskego kafeja jo rozšyrjony nałog, kafej z kardamomom wěrcowaś. Rowno tak se wužywa za gótowanje teja z mlokom, kótaryž se tradicionelnje pó islamskem zajtšnem bjatowanju póstaja.
This article uses material from the Wikipedia Dolnoserbski article Kardamom, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Wopśimjeśe stoj pód CC BY-SA 4.0 k dispoziciji, jolic njejo se hynac pódało. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Dolnoserbski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.