महाकाली नदी: भारतका नदी

महाकाली नदी महाकाली नदी, कुटी याङ्दी, काली नदी, शारदा नदी
महाकाली नदीको दृश्य
स्थान
Country	नेपाल
भौतिक विषेशताहरू
मुख	गंगा नदी
•  स्थान	सुदूरपश्चिम प्रदेश
•  उन्नतांस	0 units?
लम्बाइ	350 units?

महाकाली नदी नेपालको पश्चिमी भागबाट उत्पन्न भई नेपाल र भारतको सिमानाबाट बग्ने एउटा नदी हो । यस नदीको उद्गम स्थान बृहत्तर हिमालयमा ३,६०० मिटरको उचाइमा स्थित लिम्पियाधुरा नामक स्थानमा छ, जो नेपालको दार्चुला जिल्लाको एक भाग हो । यस नदीको नाम काली माताको नामबाट भएको हो । लिम्पियाधुरा लिपुलेक दराका निकट भारत, नेपाल र तिब्बतको सीमामा स्थित छ। यस नदीको उपल्लो क्षेत्रमा नेपाल र भारतको सीमा बनाउँछ । भारतमा उत्तराखण्ड र उत्तर प्रदेशका मैदानी क्षेत्रहरूमा पुग्दा शारदा नदीका नामले चिनिन्छ ।

महाकाली नदीमा जौल्जिबी नामक स्थानमा गोरी नदी पनि मिल्दछ । यो स्थान एक वार्षिक उत्सवका लागि प्रख्यात छ । पछि गएर यो नदी, कर्नाली नदीसित मिल्दछ । बहराइच जिल्लाहरूमा पुगेपछि सरयु र त्यसपछि गंगा नदीमा मिल्न जान्छ। पञ्चेश्वर आसपासको भारतीय क्षेत्रलाई 'काली कुमाँऊ' भनिन्छ ।

पञ्चेश्वरमा सिंचाइ र जलविद्युत ऊर्जाका लागि नेपाल र भारतको संयुक्त परियोजनाका रूपमा बाँध बनाउन महाकाली सन्धि गरिएको छ । टनकपुरमा भने भारतले एकलौटी टनकपुर जलविद्युत परियोजना (१२० मेगावाट) अप्रिल १९९३ मा उत्तराखण्ड सिंचाइ विभागद्वारा सञ्चालन गरेको छ । यस अन्तर्गत टनकपुरमा ब्यारेज बनाइएको छ ।

महाकाली नदी गंगा नदी प्रणालीको एक भाग हो ।

• भारत-नेपालले विश्वका सबैभन्दा ऊँचो बाँध निर्माणको डीलमा हस्ताक्षर गरे।
• टकनपुर पनविद्युत परियोजना। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २००७-१०-२७ मिति

 

विकिमिडिया कमन्समा महाकाली नदी सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।