ချန်မာဖီ

ချန်မာဖီကို ၁၈၄၈ ခုတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဖူကျန်းပြည်နယ်၊ အမွိုင်၌ မွေးသည်။ ဖခင်မှာ လယ်သမားကြီး ချန်အီရှင်း ဖြစ်သည်။

အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ်တွင် ပီနန်သို့ ထွက်လာကာ စင်္ကာပူဆိပ်၌ အလုပ်လုပ်သည်။ ၁၈၇၂ ခုတွင် ရန်ကုန်ပြောင်းလာပြီး ငှက်ခတ်သည်။ ဒေးဒရဲမှ သူကြီး ဦးအောင်ဘက ယုံမှတ်သဖြင့် လူယုံမွေးရာ ဆန်လှေများကို ကြီးကြပ်ရသည်။

၁၈၈၃ ခုတွင် တိတ်လျောင်ကုမ္ပဏီကို ရန်ကုန်တွင် တည်သည်။ ရေနံ၊ ဆန်နှင့်ဆေးရွက်ကြီး အသွင်းအပို့လုပ်သော လုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ နောက် တရုတ်မီးသင်္ဘောကုမ္ပဏီ ဒါရိုက်တာ ဖြစ်လာသည်။ ၁၈၉၄-၉၉ ကာလတွင် ဆန်ရောင်းဝယ်ရေး၌ အရေးပါသူအဖြစ် ထင်ရှားသည်။

ရန်ကုန်၏ အကြီးဆုံး မြေရှင်ဖြစ်ပြီး ဝင်ဒါမီယာ (ယခု သံလွင်လမ်း) တွင် မြေ ၉၉ ကွက် ပိုင်ဖူးသည်။ သို့သော်လည်း စံအိမ်မှာ အလုံ၌ ရှိပြီး ထိုအိမ်သွားရာလမ်းကို ချန်မာဖီလမ်း တွင်သည်။

လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းအလိုက် ခွဲခြားနေထိုင်ကြသည့် ရန်ကုန်တွင် တရုတ်အသိုင်းအဝိုင်းကို ကျော်ကာ အဆက်အသွယ် များစွာရှိသည့် ထင်ရှားသောပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်ခဲ့သည်။

ဦးအောင်ဘ၏သမီး အေးမြနှင့် လက်ထပ်ရာ ချန်ချောခိုင်၊ ချန်ချောပိုင်၊ ချန်ချောလှိုင် ဟူသော သား ၂ ယောက်၊ သမီး ၁ ယောက် ရသည်။

ချန်မာဖီနှင့် ဒေါ်အေးမြတို့ ရွှေတိဂုံဘုရားတွင် တန်ဆောင်းလှူသည်။ မာဖီယားတန်ဆောင်း တွင်သည်။ ရွှေတိဂုံဘုရား တပေါင်းပွဲတွင်လည်း စတုဒီသာ လုပ်သည်။

ဟွာကျုံး တရုပ်အထက်တန်းကျောင်း (နောက် အမှတ် ၃ ဒေသကောလိပ်၊ ယခု အမှတ် (၃) အစိုးရအထက်တန်းကျောင်း ကြည့်မြင်တိုင်) ဆောက်လှူသည်။

တရုပ်တန်း၌ ချိန်ဖူကုန်း ဖူကျင်းကွမ်ရင်ဘုရားကျောင်း လှူသည်။

၁၉၀၃ ခုတွင် ရန်ကုန် ဟုတ်ကိန်အသင်း၏ ပင်မအလှူရှင် ဖြစ်သည်။

အလုံ၌ ချန်မာဖီဆေးရုံ ဆောက်ပေးသည်။

ပီနန်၌လည်း တရုပ်ဘုရားကျောင်းများ ဆောက်လှူသေးသည်။