Праиндоевропски Јазик
Праиндоевропскиот јазик (PIE) е реконструиран јазик и заеднички предок на сите индоевропски јазици.
Не постои директен запис за праиндоевропскиот јазик; неговите предложени карактеристики се изведени со лингвистичка реконструкција од документираните индоевропски јазици.
| Проиндоевропски јазик | |
|---|---|
| ПИЕ | |
| Реконструкција од | Индоевропските јазици |
| Регион | Понтско-касписката Степа |
| Ера | ок. 4500 – ок. 2500 п.н.е. |
Историска и географска поставеност
Научниците предложиле повеќе хипотези за тоа кога, каде, и од кого бил зборуван PIE. Курганската хипотеза, за прв пат предложена во 1956 од Марија Гимбутас, станала најпопуларна. Според неа првичните говорници на PIE потекнувале од Јамната култура, која е поврзана со погребување на мртвите во кургани (погребни могили) во Понтско-касписката Степа северно од Црното Море.:305–7 Според оваа теорија, овие луѓе биле номади-сточари кои го припитомиле коњот, што им овозможило да се движат низ Европа и Азија со коли и кочии. До почетокот на третиот милениум п.н.е., тие се прошириле низ Понтско-касписката Степа и во источна Европа.
Наследници на праиндоевропскиот јазик
| Фамилија | Прајазик | Опис | Изумрени јазици | Современи наследници |
|---|---|---|---|---|
| Анадолски | праанадолски | Денес се сите изумрени, а најдобро документиран е хетскиот јазик. | хетски, лувиски, палајски, ликиски, лидиски, кариски, писидиски, сидетски | Не постојат живи наследници на праанадолскиот јазик. |
| Тохарски | пратохарски | Гранка на изумрени јазици познати од ракописи кои датираат од 6ти до 8ми век од нашата ера пронајдени во северозападна Кина. | тохарски A, тохарски B | Не постојат живи наследници на пратохарскиот јазик. |
| Италски | праиталски | Во оваа група спаѓале повеќе јазици, меѓутоа сите денешни преживеани јазици се потомци на латинскиот. | латински, фалиски, умбриски, оскански, афроромански, далматински | португалски, галисиски, шпански, ладино, каталонски, окситански, француски, италијански, реторомански, романски, влашки, сардински, корзикански, венецијански, латински (како литургиски јазик на католичката црква и официјален јазик на Ватикан), пикардски, мирандски, арагонски, валонски, пиемонтски, ломбардски, наполитански, сицилиски, емилијаноромањолски, лигурски |
| Келтски | пракелтски | Некогаш зборувани низ цела Европа, а денес главно се ограничени на нејзиниот северозападен дел. | галски, келтиберски, пиктски, кумбриски, староирски, средновелшки | ирски, шкотски, велшки, бретонски, корнски, мански |
| Германски | прагермански | Се разграниле на: западногермански, источногермански (денес изумрени) и северногермански јазици. | староанглиски, старонордиски, готски, старогорногермански, старосаксонски, вандалски, бургундски, кримскоготски, норн | англиски, германски, африканс, холандски, јидиш, норвешки, дански, шведски, фризиски, исландски, фарски, луксембуршки, шкотски, лимбуршки. |
| Балто-словенски | прабалтословенски | Се разграниле на балтички и словенски јазици. | пруски, старословенски, јатвиншки, селонски, полапски, кнаански | Балтички: латвиски и литвански Словенски: руски, украински, белоруски, полски, чешки, словачки, лужички, српско-хрватски, бугарски, словенечки, македонски |
| Индоирански | праиндоирански | Се разграниле на индоариски, ирански и нуристански јазици. | ведски санскрит, пали, пракритски јазици; староперсиски, партски, азарски, мидиски, елу, согдиански, сака, авестиски, бактриски | Индоариски: хиндустански (хинди и урду), маратски, силхетски, бенгалски, асамски, одија, конкани, гуџаратски јазик, непалски, догри, ромски, синдски, маитхили, синхалски, малдивски, пенџапски, кашмирски, санскрит (оживеан); Ирански: персиски, паштунски, белуџиски, курдски, зазански, осетски, лурски, талишки, татиски, гилански, мазендерански, семнански, јагнобски; нуристански |
| Ерменски | праерменски | Се разгранил на источноерменски и западноерменски. | класичен ерменски | ерменски |
| Хеленски | прагрчки | антички грчки, антички македонски | грчки, цаконски | |
| Албански | праалбански | Албанскиот е единствениот современ јазик кој припаѓа на засебна гранка на индоевропската јазична фамилија. | илирски (спорно) дако-тракиски (спорно) | албански |
Наводи
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Праиндоевропски јазик, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.