Үй торғайы (лат.
Passer domesticus) — бүкіл континенттерде, қай жерде болса да адамға серіктес және таныс құс.
Үй торғай | ||||
---|---|---|---|---|
Амандық күйі | ||||
Ғылыми топтастыруы | ||||
| ||||
Native range Introduced range | ||||
Синонимдері | ||||
Fringilla domestica Linnaeus, 1758 |
Қазақстанда аумақтың үлкен бөлігінде – адам қоныстанған жерлердің барлығында ұялайды. Ол отырықшы өмір сүреді.
Үй торғайының аталығы торғайлар көріксіздігі туралы пікірдің кең тарағандығына қарамастан, зәйтүн түстес - сұр, сарғылт - қоңыр, қара және ақ түстерден едәуір алабажақ реңді болып келеді. Жылдың көп бөлігінде үйір түзеді, алайда жеке жұп болып ұялайды. Ұясы түрлі-түрлі қуыстарда, адам салған құрылыстарда басымырақ - көше шамдары мен ескі пошта жәшіктерінде орналасады. Ұяны аталығы мен аналығы 2-9 күнде салады. Салындыдағы 5-7 теңбілді жұмыртқаларды тек қана күндіз басады. Балапандар 10-18 күннен соң жұмыртқаны жарып шығады. Жұмыртқа басу орташа есеппен 12 күнге созылады. Балапандар ұяда 11-19 (орташа есеппен - 14) күн болады. Оларды ата-енелері ұядан ұшқан соң тағы бір аптаға жуық жемдейді. Бір жазда екі рет ұялайды. Ұялас балапандар екінші рет ұядан ұшқан соң, үй торғайлар басқа торғайлармен үйірге бірігіп, дәнді дақылдар пісіп жетілген егістікке осы кезеңде шабуыл жасайды. Алайда қалада өмір сүрген торғайлар жыл бойы қоныс аудармай, осы жерден қорегін табады.
1. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010.
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Үй торғайы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.