Ater-Ater

Yèn ing basa Indonésia diarani awalan, yèn ing basa Inggris diarani prefix . Tembungprefix kadadéan saka tembung lingga fix kang duwé teges "nambahi" lan ater-ater "pre-" duwé teges "sadurungé" .

Pirsani informasi ngenani Ater-ater ing KamusWiki.

Ing basa Jawa, ater-ater iki kapérang dadi telu, yaiku hanuswara, tripurusa, lan ater-ater liya .

Ater-ater hanuswara uga diarani ater-ater kang nganggo swara irung, amarga swarané mbrengengeng . Kang kalebu ater-ater hanuswara yaiku n-, ny-, m-, lan ng- . Ater-ater hanuswara lumrahé ateges solah tingkah utawa nindakaké pagawèyan . Ater-ater uga lumrah mratélakaké tembung tanduk (aktip) .

Ater-ater hanuswara iki uga ngluluhi wyanjana ing ngareping tembung lingga. Wyanjana kang luluh iku:

1. ⟨t⟩ luluh déning n-, tuladha: tari dadi nari
2. ⟨s⟩ lan ⟨c⟩ luluh déning ny-, tuladha: sulih dadi nyulih, cakot dadi nyakot
3. ⟨p⟩ lan ⟨w⟩ luluh déning m-, tuladha: watu dadi matu, puter dadi muter
4. ⟨k⟩ lan ⟨w⟩ luluh déning ng-, tuladha: kembang dadi ngembang, wétan dadi ngétan

Yèn ing tembung lingga kang awalé dudu wyanjana iku, hanuswarané mung ditambahi, tuladha:

1. Jaluk dadi njaluk
2. Arep dadi ngarep
3. Brengengeng dadi mbrengengeng

Ater-ater tripurusa yaiku ater-ater kang minangka sesulih purusa . Ater-ater tripurusa iku kosokbalené ater-ater hanuswara . Béda karo ater-ater hanuswara, déné ater-ater tripurusa mratèlaké tembung tanggap (pasip) . Cacahé ater-ater tripurusa ana telu, yaiku dak- utawa tak-, ko-, lan di- .

Tuladha:

1. dak- + pangan = dakpangan (aku pangan)
2. ko- + pangan = kopangan (kowé pangan)
3. di- + pangan = dipangan (dhèwèké pangan)

Ater-ater saliyané ater-ater hanuswara karo tripurusa cacahé ana 13, yaiku sa- utawa se-, pa-, pi-, pra-, tar- utawa ter-, ka- utawa ke-, kuma-, kapi-, kami-, a-.

Tuladha:

1. sa- + tengah = satengah
2. pa- + emut = pemut (⟨a⟩ ilang amarga tembung linggané awal swara)
3. pi- + kukuh = pikukuh
4. pra- + jurit = prajurit
5. tar- + waca = tarwaca
6. ka- + jupuk = kajupuk
7. kuma- + wani = kumawani
8. kami- + tèngèng = kamitèngèng
9. kapi- + luyu = kapiluyu

• Tembung
• Tembung Andhahan
• Panambang
• Seselan