Sarah Bernhardt: Pranses nga aktres ti entablado ken nasapa nga aktres ti pelikula

22/23 Oktubre 1844 – 26 Marso 1923) ket maysa idi a Pranses nga entablado ken nasapa nga aktres ti pelikula, ken nakunkuna idi a kas "ti kalatakan nga aktres a naam-ammuan iti lubong". Ni Bernhardt ket nakaaramid ti pannakadayawna kadagiti entablado ti Pransia kadagidi tawen ti 1870, ket natunton idi idiay Europa ken ti Kaamerikaan. Isu ket nakaparang-ay ti dayaw a kas maysa a naganetget a dramatiko nga aktres, a nakagun-od ti birngas a kas "Ti Nainlangitan a Sarah".

Sarah Bernhardt
Ni Bernhardt idi panawen ti 1878, potograpia babaen ni Paul Nadar (nakissayan)
Nayanak	Rosine Bernardt ca. (1844-10-22)22 Oktubre 1844 Paris, Pransia
Natay	26 Marso 1923(1923-03-26) (tawen 78) Paris, Pransia
Tawen nga aktibo	1862–1922
A(s)sawa	Ambroise Aristide Damala (n. 1882–1889)
[urnosen iti Wikidata]

 

 

Ni Bernhardt ket naipasngay idi diay Paris a kas ni Rosine Bernardt, ti anak a babai ni Julie Bernardt (1821, Amsterdam – 1876, Paris) ken ti maysa a di ammo nga ama. Ni Julie ket maysa idi kadagiti innem nga annak ti maysa a managbanniaga a Hudio a nagtagtagilako iti anteohos, "espesialista iti mata" ken bassit a kriminal, ni Moritz Baruch Bernardt, ken ni Sara Hirsch (intono kua nga ammo a kas ni Janetta Hartog; c. 1797–1829). Lima a law-lawas kalpasan ti ipupusay ti asawana idi 1829, ti ama ni Julie ket inasawana ni Sara Kinsbergen (1809–1878). Isu ket pinanawanna dagiti lima nga annakna a babbai ken maysa nga anak a lalaki iti agsiuman nga ina idi 1835. Ni Julie, ken kakauyogna ti ub-ubing a kabsatna a babai a ni Rosine, ket napanda idiay Paris, nga idiay ket nangged a kas kortesana ken ammo idi babaen ti nagan a kas "Youle". Ni Julie ket addaan kadagiti lima nga annak a babbai, a mairaman dagiti singn a pimmusay a kas maladaga idi 1843.

Ni Sarah Bernhardt ket binaliwanna ti umuna a naganna ket nangnayon iti "h" iti apelyidona. Dagiti rehistro iti pannakaipasngayna ket napukaw iti maysa a puor idi 1871. Tapno mapasingkedan iti Pranses a pannakaumilina—a nasken para iti pannakapili ti Légion d'honneur —isu ket nagpartuat kadagiti palso a rehistro iti pannakaipasngay, nga idi kano ket anak a babai ni "Judith van Hard" ken ni "Édouard Bernardt" manipud idiay Le Havre, kadagiti naladladaw a sarita kano nga estudiante ti linteg, kondador, kadete ti marina wenno opisial ti marina.

Idi ubing ni Sarah, isu ket inpatulod ti inana idiay Grandchamp, ti maysa nga Agostino a kombento nga eskuela idiay asideg ti Versailles. Idi 1860 isu ket nangrugrugin a simrek iti the Conservatoire de Musique at Déclamation idiay Paris ken kanungpalan a nagbalin nga estudiante idiay Comédie Française nga idiay ket nangrugianna a kas aktres (11 Agosto 1862) iti titulo a papel iti Iphigénie ni Racine kadagiti saan a nasayaat a pannakairepaso. Isu ket saan unay a nagpaut idiay; isu ket nagikkat kalpasan idi tinungpana iti rupa ti maysa a sabali nga aktres gapu ti panangiduronna ti ub-ubing a kabsatna a babai iti maysa a selebrasion iti kasangay para kenni Molière.

Kaaduan kadagiti madudua a kinapudno iti biag ni Bernhardt ket agtaud manipud iti gaganayna nga agpapasaw ken mangrungad. Ni Alexandre Dumas, fils, ket inpalawagna nga isu ket nakaro a salawasaw.

 

Ti enteblado a pagsapulan ni Bernhardt ket nangrugi idi 1862 bayat nga isu idi ket estudiante iti Comédie-Française, ti kadayawan a teatro ti Pransia. Isu ket nangikeddenga a pumanaw idiay Pransia, ken kanungpalan a napan idiay Belhika, nga idiay ket nagbalin a kamalala ni Henri, Prinsipe ti Ligne, ken naganak iti anakda a lalaki, ni Maurice, idi 1864. Kalpasan ti pannakaipasngay ni Maurice, ti Prinsipe ket nangidiay nga agassawada, ngem inparit met ti pamilia ti lalaki ken naawisda ni Bernhardt a mangtallikud ken mangipatingga ti relasionda. Kalpasan iti pannakapapanaw iti Comédie Française, isu ket nagsubli iti biag a kas kortesana a nakaipayammuanna idi ubing babaen ti inana, ken nangged met ti adu idi las-ud iti dayta a panawen (1862–65). Idi las-ud iti daytoy a panawen, isu ket nakagun-od iti naindayegan a lungonna, a nasansan a nagturturoganna imbes nga iti maysa a kama – a nagtunton a ti kasta ket nakatulong a nangipalawag kaniana kadagiti adu a trahiko a papelna.

Ni Bernhardt ket nagsubli met iti teatro, ken nakaal aiti kontrata iti Théâtre de L’Odéon nga idiay ket nangrugrugi a nagpabpabuya idi 1866. Ti kadayegan a pabuyana idiay ket ti trabestia a pabuya a kas ti Florentina a ministrel iti Le Passant ni François Coppé (Enero1869). Idi nangrugi ti gubat ti Franco-Prussia, napasardeng idi dagiti pabuya ken ni Bernhardt ket nangibaliw iti teatro iti kasla maysa nga ospital ken isu ket nagay-aywan kadagiti nasugatan a soldado iti paggugubatan. Isu ket nakaaramid iti dayawna kadagiti entablado iti Europa kadagiti tawen ti 1870 ken kalpasanna ket kaaduanen a natonton iti amin a paset ti Europa ken idiay New York. Iti baetan dagiti panagbanbanniaga a panagpabuya, innala ni Bernhardt ti abang ti Théâtre de la Renaissance, a nangipatpataray a kas produser-direktor-bida manipud idi 1893 aginggana idi 1899.