Պորտ-Օ-Պրենս
Պորտ-օ-Պրենս (ֆր.՝ Port-au-Prince), Հայիթիի մայրաքաղաքը և արտաքին առևտրային նավահանգիստ։ 2015 թվականի դրությամբ բնակչության թիվը կազմում է 1,897,859 մարդ, ագլոմերացիայի հետ միասին՝ 3,296,386 մարդ։ Հայիթիի Վիճակագրության և ինֆորմատիկայի ինստիտուտի (IHSI) որոշման համաձայն, Պորտ-օ-Պրենսի քաղաքամերձ գոտու մեջ են մտնում հետևյալ շրջանները՝ Դելմաս, Սիթե Սոլեյ, Տաբարե, Քարֆուր և Պետիոնվիլ։
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Պորտ-օ-Պրենս | |||
| Port-au-Prince | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Հայիթի | ||
| Ենթարկում | Մայրաքաղաք | ||
| Ներքին բաժանում | Q47364624?, Martissant? և Q47365047? | ||
| Հիմնադրված է | 1749 թ. | ||
| Մակերես | 36,04 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 98 մետր | ||
| Խոսվող լեզուներ | ֆրանսերեն | ||
| Բնակչություն | 1․234․742 մարդ (2015) | ||
| Խտություն | 53,000 մարդ/կմ² | ||
| Ագլոմերացիա | 2,896,386 | ||
| Ժամային գոտի | UTC-5 | ||
| Փոստային դասիչ | HT6110 | ||
| |||
Պորտ-օ-Պրենսը տուժել է 2010 թվականի հունվարի 12-ի երկրաշարժից : Բազմաթիվ շինություններ վնասվել կամ ավերվել են։ Հայիթիի կառավարության գնահատմամբ, զոհերի թիվը կազմել էր 230 000 մարդ։
Պատմություն
1706 թվականին Գոնավ ծովածոց է ժամանել ֆրանսիական «Պրենս» (Արքայազն) նավը։ Նավապետը ծովածոցն անվանեց Պորտ-օ-Պրենս, ինչը նշանակում էր ««Արքայազն» նավի նավահանգիստ»։ Հիմնադրվել է 1748 թվականին, որպես նավահանգիստ։ Տեղաբնակ հնդկացիները դաժանորեն ոչնչացվել են գաղութարարների կողմից, իսկ այնուհետև այստեղ բերվել են աֆրիկացի ստրուկներ ոսկե հանքերում և պլանտացիաներում աշխատելու համար։ 1770 թվականից քաղաքy եղել է ֆրանսիական Սան Դոմինգո գաղութի կենտրոնը։
Քաղաքի ճարտարապետություն
Պորտ-օ-Պրենսը կառուցված է ամֆիթատրոնի տեսքով նավարկության համար ամենահարմար և ամենագեղատեսիլ ծովածոցի ափին։ Մայրաքաղաքի կենտրոնը կառուցապատված է գեղեցիկ սպիտակ շինություններով։ Մասնավորապես շատ գեղեցիկ են երկու հրապարակները՝ Շամ-դե-Մարսը (Մարսի դաշտ), որը իրենից ներկայացնում է զբոսայգու և շքերթների համար նախատեսված հրապարակի ինքնատիպ համադրություն, և Անկախության հրապարակը, որը հայտնի է իր գեղեցիկ գազոններով և բույսերով։ Հրապարակում է գտնվում նախագահի պալատը, պերճաշուք հյուրանոցներ։ Քաղաքի կենտրոնում է գտնվում շատ գեղեցիկ զբոսայգի։ Տեսարժան վայրերի շարքին է դասվում նար Նոտր Դամ տաճարը։
Տուրիզմ
Մինչ 1983 թվականը տուրիզմը Պորտ-օ-Պրենսում համարվում էր քաղաքային բյուջեի կարևոր մասը։ Օտարերկրացիներին գրավում էին վուդու արարողությունները, ինչպես նաև յուրօրինակ հուշանվերների ձեռքբերումը։
Բնական պայմաններ
Մայրաքաղաքը գտնվում է Պորտ-օ-Պրենս հարմարավետ ծովածոցում, Հայիթի կղզու արևմուտքում։ Այստեղ կլիման արևադարձային պասատային է։ Տարվա ընթացքում ջերմաստիճանը աննշան տատանվում է +25-ից մինչև +28 °C-ի սահմաններում։ Առկա է երկու անձրևային սեզոն՝ ապրիլից հունիս և սեպտեմբերից նոյեմբեր։ Տեղումների տարեկան քանակը կազմում է մոտ 1500 մմ։ Քաղաքի արվարձաններում բուսականությունն արևադարձային է, սակայն հաճախ կարելի է հանդիպել կակտուսների և իշակաթնուկների, որոնք երաշտակայուն են։ Կենդանական աշխարհը շատ աղքատ է բազմաթիվ կենդանատեսակների լրիվ ոչնչացման պատճառով։
| Պորտ-օ-Պրենսի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Միջին բարձր °C (°F) | 31 (88) | 31 (88) | 32 (90) | 32 (90) | 33 (91) | 35 (95) | 35 (95) | 35 (95) | 34 (93) | 33 (91) | 32 (90) | 31 (88) | 32.8 (91.2) |
| Միջին օրական °C (°F) | 27 (81) | 26.5 (79.7) | 27 (81) | 28 (82) | 28 (82) | 30 (86) | 30 (86) | 29.5 (85.1) | 28 (82) | 28 (82) | 27 (81) | 26.5 (79.7) | 27.96 (82.29) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 23 (73) | 22 (72) | 22 (72) | 23 (73) | 23 (73) | 24 (75) | 25 (77) | 24 (75) | 24 (75) | 24 (75) | 23 (73) | 22 (72) | 23.3 (73.8) |
| Անձրևի տեղումներ մմ (դյույմ) | 33 (1.3) | 58 (2.28) | 86 (3.39) | 160 (6.3) | 231 (9.09) | 102 (4.02) | 74 (2.91) | 145 (5.71) | 175 (6.89) | 170 (6.69) | 86 (3.39) | 33 (1.3) | 1353 (53,27) |
| Միջ. անձրևոտ օրեր (≥ 1 mm) | 3 | 5 | 7 | 11 | 13 | 8 | 7 | 11 | 12 | 12 | 7 | 3 | 99 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 279.0 | 254.2 | 279.0 | 273.0 | 251.1 | 237.0 | 279.0 | 282.1 | 246.0 | 251.1 | 240.0 | 244.9 | 3116,4 |
| աղբյուր: Climate & Temperature | |||||||||||||
Ծանոթագրություններ
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Պորտ-օ-Պրենս, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.