Էլի Վիզել
Էլի Վիզել (իդիշ՝ אלי וויזל, ֆր.՝ Elie Wiesel, սեպտեմբերի 30, 1928(1928-09-30), Սիգետու Մարմացիեյ, Մարամուրեշ, Ռումինիայի թագավորություն - հուլիսի 2, 2016(2016-07-02), Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի և ֆրանսիացի ազգությամբ հրեա գրող, լրագրող, հասարակական գործիչ, պրոֆեսոր։ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի 1986 թվականի դափնեկիր։ Գրել է իդիշ, եբրայերեն, ֆրանսերեն և անգլերեն լեզուներով։ Էլի Վիզելը հայտնի է Հոլոքոստի, ցեղասպանագիտության և Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ իր աշխատություններով, բազմիցս հանդես է եկել Իսրայելի կառավարության կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման կոչով։ Հանդիսանում էր «Ավրորա» առաջին մրցանակի ընտրող հանձնաժողովի անդամ։
| Էլի Վիզել անգլ.՝ Elie Wiesel | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 30, 1928[…] |
| Ծննդավայր | Սիգետու Մարմացիեյ, Մարամուրեշ, Ռումինիայի թագավորություն |
| Մահացել է | հուլիսի 2, 2016[…] (87 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Գերեզման | Քենսիկո և Sharon Gardens Cemetery |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ,  Ռումինիայի թագավորություն և .svg){kind=small} Հունգարիայի Թագավորություն |
| Մայրենի լեզու | իդիշ |
| Կրոն | հուդայականություն |
| Կրթություն | Փարիզի արվեստների ֆակուլտետ |
| Երկեր | Night? |
| Մասնագիտություն | գրող, քաղաքական ակտիվիստ, Judaic scholar, վիպասան, ինքնակենսագիր, համալսարանի դասախոս, թարգմանիչ, լրագրող, մարդասեր, փիլիսոփա և դրամատուրգ |
| Աշխատավայր | Yedioth Ahronoth?, Բոստոնի համալսարան և Նյու Յորքի քաղաքային համալսարան |
| Ամուսին | Marion Wiesel? |
| Ծնողներ | հայր՝ Shlomo Wiesel?, մայր՝ Sarah Feig? |
| Պարգևներ և մրցանակներ |        և |
| Անդամություն | Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
| Երեխաներ | Elisha Wiesel? |
 Elie Wiesel Վիքիպահեստում | |
Ծագում է Հոլոքոստը վերապրած կրոնական ավանդապահ հրեական ընտանիքից։ Վիզելը նացիստական համակենտրոնացման Օսվենցիմ և Բուխենվալդ ճամբարների գերիներից էր։ Այնուհետև դարձել է նշանավոր ցեղասպանագետ և եվրոպական հրեկանության Աղետի մասնագետ։
1985-ին պարգևատրվել է ԱՄՆ Կոնգրեսի Ոսկե մեդալով։ Նշանավորվել է նաև բազմաթիվ այլ պարգևներով գրական, հասարակական և քարոզչական գործունեության համար:
Կենսագրություն
Ծնվել է Հյուսիսային Տրանսիլվանիայնի Սիգետ քաղաքում, հանդիսացել է վիժնիցյան հասիդական հուդայականության հետևորդ։ Ունեցել է երեք քույր, ստացել հրեական կրոնական կրթություն։
1940 թվականին Սիգետը կցվել է Հունգարիային, 1944 թվականի մայիսին Նացիստական Գերմանիայի ճնշման տակ քաղաքի բոլոր հրեաները, այդ թվում՝ Վիզելը քույրերի և ծնողների հետ արտաքսվում են Օսվենցիմ համակենտրոնացման ճամբար։ Նրա դաջվածքային համարն էր «A-7713»: Ճամբարում նրան հոր հետ բաժանում են մորից և քույրերից։ Մայրը և քույրերից փոքրը զոհվում են Օսվենցիմում, իսկ հայրը ուտելիքի կռվի պատճառով ծեծվում և սպանվում է Բուխենվալդի ճամբարում (1945 թվական), մյուս գերիների կողմից։
Ստեղծագործությունները
- Elie Wiesel bibliography
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
- Bartrop P. R. (անգլ.)русск., Jacobs L. S. (անգլ.)русск. Fifty Key Thinkers on the Holocaust and Genocide. — Routledge, 2013. — P. 294-301. — 336 p.
Արտաքին հղումներ
- Elie Wiesel: First Person singular-ը(անգլ.)(անգլ.)
- Academy of Achievement: Elie Wiesel(անգլ.)(անգլ.)
- Text and audio of Elie Wiesel'հայտնի s speech on The Perils of Indifference(անգլ.)(անգլ.)
- 1988 Audio Interview with Elie Wiesel by Դոն Swaim of CBS Radio, RealAudio Արխիվացված 2006-10-01 Wayback Machine(անգլ.)(անգլ.)
- «Wiesel Words». The Nation. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 13-ին.
- 8 Questions for Elie Wiesel, JEWSWEEK article briefly discussing Wiesel's view regarding the moral necessity of the Iraq War. Արխիվացված 2011-09-09 Wayback Machine(անգլ.)(անգլ.)
- New York Times — ի The Conversation with Elie Wiesel(չաշխատող հղում)(անգլ.)(անգլ.)
- Elie Wiesel on his Beliefs — Toronto Star-ը Արխիվացված 2011-06-06 Wayback Machine(անգլ.)(անգլ.)
- Elie Wiesel & Palestinian Memories Արխիվացված 2016-03-06 Wayback Machine(անգլ.)(անգլ.)
- Հարձակումը Էլի Визеля Արխիվացված 2008-11-22 Wayback Machine
- Գրել-up գիրքը "Հաջորդ սերունդ" ամսագրում "Ժողովուրդը Գրքեր գրքերի աշխարհում"(ռուս.)(ռուս.)
- Шубинский Վ. գիշերվանից Հետո // Ժողովուրդը Գրքեր գրքերի աշխարհում. 2016. Թիվ 123(ռուս.)(ռուս.)
- Լուսանկարներ Визеля
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլի Վիզել» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Էլի Վիզել, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.