Ազգային Լեզու
Ազգային լեզու, ազգորեն կազմավորված ժողովրդի լեզուն, պատմականորեն ձևավորված լեզվական այն ընդհանրությունը, որը միավորում է տվյալ ժողովրդի լեզվական միջոցների ամբողջությունը՝ գրական լեզվի հետ ներառելով նաև բարբառները, խոսվածքները և սոցիալական ժարգոնները։ Ազգի գրական լեզուն դիտվում է որպես ազգային լեզվի բարձրագույն ձև, արտահայտություն, որ կարող է լինել նաև պետական լեզու, եթե պաշտոնական լեզվի ճանաչում է ստանում տվյալ ազգի, ժողովրդի պետականության սահմաններում։ Ըստ այդմ էլ հաճախ գործածում են ազգային-պետական լեզու, ազգային-գրական լեզու։ Որոշակի տարածքում որպես առաջին լեզու խոսվող մեկ կամ ավելի լեզուները կարող են համարվել ազգային լեզուներ։ Ազգային կամ պետական լեզուների մասին նշված է ավելի քան 150 երկրների սահմանադրություններում։
Կոնրադ Բրաննը հիմնականում նկատի ունենալով Աֆրիկան՝ ենթադրում է, որ կան չորս միմյանցից տարբերվող ազգային լեզվի իմաստներ
- «Տարածքային լեզու» (քթոնոլեկտ, chthonolect)
- «Շրջանային լեզու» (քորոլեկտ, choralect)
- «Հիմնական կամ համայնքային լեզու» (դեմոլեկտ, demolect) ամբողջ պետության տարածքում օգտագործվող լեզուն
- «Կենտրոնական լեզու» (պոլիտոլեկտ, politolect) կառավարության կողմից օգտագործվող և հավանաբար խորհրդանշական արժեք ունեցող լեզուն
Կենտրոնական լեզուն հաճախ անվանում են նաև պետական լեզու։ Ստանդարտացված լեզուները, օրինակ՝ ստանդարտ գերմաներենը, ֆրանսերենը և իսպաներենը կարող են լինել ազգային, տարածքային կամ միջազգային լեզուներ։
Ազգային լեզվի գաղափարը համընդանուր ընդունելի չէ։ Այսպես, Սամուիլ Բերնշտայնը մերժում էր հասկացության լեզվաբանական բովանդակությունը՝ համարելով այն զուտ գաղափարական կառույց։ Դրան հակառակ՝ Վիկտոր Վինոգրադովը ազգային լեզուն համարում էր այն լեզվական իրականությունը, որի ներսում տեղի է ունենում լեզվական երևույթների վերախմբումը և հատկապես՝ բարբառների շարունակական տարբերակումը։
Ծանոթագրություններ
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Ազգային լեզու, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.