Աբգար Ե
Աբգար Ե Ուքքամա (մ.թ.ա.
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աբգար (այլ կիրառումներ)
1-ին դար">մ.թ.ա. 1-ին դար - 50), Օսրոյենեի թագավոր (մ.թ.ա. 4 - մ.թ. 7, մ.թ. 13-50), Օսրոյենեի Մանու Գ Սափուլ թագավորի որդին, ըստ Մովսես Խորենացու հաջորդել է հորը՝ Արշամ Արշակունուն։ Հայոց թագուհի Ավդե Արշակունու եղբայրը և Հեղինե թագուհու ամուսինը, Աբգար Զ-ի հայրը։ Ըստ ավանդության՝ ընդունել է քրիստոնեություն, դրանով դառնալով 1-ին դարի անդրանիկ քրիստոնյա թագավորը։ Հայ առաքելական եկեղեցու տոնելի սուրբ է։ Ըստ Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության», եղել է Հայոց թագավոր։ Աբգար Ե-ն եղել է Հռոմեական կայսրության դաշնակիցը։
Աբգար Ե Ուքքամա | |
|---|---|
| Հայոց թագավոր | |
 | |
| Աբգար թագավորը, Սբ. Կատերինայի վանք, Սինայ լեռ | |
| Իշխանություն | մ.թ.ա. 4 - 7, 13 - 50 |
| Թագադրում | մ.թ.ա. 4 |
| Հանձնում | 7, 50 |
| Ծնվել է՝ | մ.թ.ա. 1-ին դար |
| Մահացել է՝ | 50 |
| ենթդ․ Աբգարի եկեղեցի | |
| Ազգություն | Հայ |
| Հարստություն | Օսրոյենեի Արշակունիներ |
| Նախորդ | Արշամ Արշակունի |
| Աբգար Զ | |
| Հաջորդող | Մանու Դ, Մանու Ե |
| Ուղեկից | Հեղինե թագուհի |
| Տոհմ | Աբգար |
| կառավարիչ և միապետ | |
| Հայր | Արշամ Արշակունի |
| Երեխաներ | Աբգար Զ |
| Հավատք | Քրիստոնեություն |
Քրիստոնեության ընդունումը
Մովսես Խորենացին պատմում է, որ Աբգար Ե-ն, «լսելով Փրկչի սքանչելագործությունների համբավը և հավատալով, որ դրանք մարդու զորություններ չեն, այլ Աստծու», իր բանբերների միջոցով թուղթ՝ նամակ-խնդրագիր է ուղարկում Երուսաղեմ՝ Փրկչին, որպեսզի նա գա և բժշկի իրեն, որովհետև նրա մարմինն ապականված էր չարաչար ցավերով՝ բորոտությամբ։ Աբգարը արժանանում է Փրկչի պատասխանին, որտեղ ասվում է, որ Փրկիչը կուղարկի իր աշակերտներից մեկին, որը կգա, «կբժշկի և կյանք կշնորհի քեզ և քեզ հետ եղողներին»։ Փրկչի համբարձվելուց հետո Թովմաս առաքյալը Եդեսիա է ուղարկում Թադեոս առաքյալին, որը բուժում է Աբգարին, քաղաքի բոլոր հիվանդներին ու ախտավորներին, քարոզում Ավետարանը և Եդեսիայի եպիսկոպոս կարգում Ադդե անունով մետաքսագործին, ապա մեկնում, ըստ Մովսես Խորենացու, Աբգարի քեռորդու՝ Հայոց Սանատրուկ թագավորի արքունիք։ Աբգարը դարձի գալով նամակներ (թղթեր) է հղում Հռոմի Տիբերիոս կայսրին, Ասորեստանի Ներսեհ թագավորին, Պարսից Արտաշիր թագավորին, «որպեսզի նրանք ևս ընդունեն Հիսուս Քրիստոսին՝ որպես Աստծո Որդու և Փրկչի»։
.jpg)
Աբգարի մասին եղած առասպելի օբյեկտիվ վերլուծությամբ հաստատված է, որ Եդեսիայի նշանավոր տիրակալը, որ քրիստոնեություն ընդունեց, Աբգար Թ-ն է, ով ապրել է 2-րդ դարի վերջերին, իսկ առասպելը՝ պատմական իրական դեպքը ետ է տարել մինչև մեր թվարկության սկիզբը և վերագրել մեկ այլ արքայի՝ Քրիստոսին ժամանակակից Աբգար Ե-ին։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
Աղբյուրներ
- «Հայ Ժողովրդի Պատմություն», Հ. 1., Խմբ.` Աղայան Է. Բ., Առաքելյան Բ. Ն., Գալոյան Գ. Ա., Երեմյան Ս. Տ., Խաչիկյան Լ. Ս., Հակոբյան Ա. Մ., Հովհաննիսյան Ա. Գ., Ներսիսյան Մ. Գ.: ՀՍՍՀ ԳԱ Պատմության ին-տ. Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1971., էջ 607
Արտաքին հղումներ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբգար Ե» հոդվածին։ |
| Նախորդող Արշամ Արշակունի | Օսրոյենեի թագավոր Աբգար Ե մ.թ.ա. 4 - 7, 13 - 50 | Հաջորդող Մանու Դ, Մանու Ե |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Աբգար Ե, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.