O sorgo común (Sorghum vulgare Pers, sin.
Sorgo común (Sorghum bicolor) | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sorgo común | |||||||||||||||||||
Clasificación científica | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Especies | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Sinonimia | |||||||||||||||||||
Lista
|
Moench) ou simplemente sorgo é unha especie de planta herbácea pertencente a familia das gramíneas cultivada polo seu gran que se utiliza como alimento para humanos, pensos para animais e produción de etanol. O sorgo é orixinario de África do Norte e agora cultívase extensamente en rexións tropicais e subtropicais. O sorgo é o quinto cereal máis producido no mundo, despois do trigo, arroz, millo e cebada.,. O S. común é tipicamente anual, pero algúns cultivares son perennes. Crece en grupos que poden alcanzar máis de 4 m de altura. O gran é pequeno, de 2 a 4 mm de diámetro. Os sorgos doces son cultivares de sorgo común que se cultivan principalmente para forraxe, produción de xarope e etanol; son máis altos que os que se cultivan para gran.
O "sorgo común" é a especie cultivada de sorgo; os seus parentes silvestres constitúen o xénero botánico Sorghum.
O sorgo problablemente sexa unha das primeiras plantas que se cultivaron polo ser humano, as formas actuais deste pode que sexan orixinarias da Etiopía, desde onde se estendeu por toda África e de aí primeiro por Asia e Europa e máis recentemente por América e Australia.. Está rexistrado por Xenofonte de Atenas no 401 a .C. nas chairas de Cilicia, en Asia Menor, na actual Turquía. Xa se coñecía na época grecorromana.
Os principais produtores de S. bicolor en 2011 eran Nixeria (12,6%), a India (11,2%), México (11,2%) e os Estados Unidos (10,0%). Esta especie pode crecer en solos áridos e soportar longas secas. Ten catro características que a converten na planta cultivada máis resistente á seca de todas.
O sorgo común é un dos principais cereais cultivados do mundo e ten nunha gran variedade de usos en moitos países sendo en moitos países de África e Asia, onde se fan pans planos, un alimento básico. No continente americano, así como en Australia e Europa, o sorgo en grans está destinado principalmente á industria dos pensos, pero tamén se pode usar para a produción de etanol. En todo o mundo, están en marcha proxectos para desenvolver tecnoloxías e difundir o cultivo de sorgo con fins enerxéticos. A produción de sorgo azucrado tamén alimenta un número crecente de plantas de etanol no Brasil, Filipinas, a India e os Estados Unidos..
Ao redor da metade da produción mundial destínase ao consumo humano. O consumo de sorgo por habitante é máis estable e máis elevado nas zonas rurais que nos centros urbanos. Ademais, tende a ser maior nas rexións cunha pobreza e inseguridade alimentaria máis pronunciadas. O consumo per cápita é maior en África (por exemplo, ao redor de 90-100 kg por ano en Burkina Faso e o Sudán). En Asia, o sorgo segue sendo un cultivo importante para a seguridade alimentaria nalgunhas rexións, onde o consumo anual é aínda superior a 70 kg.
O sorgo pódese comer en gran, o igual que o arroz, ou reducirse a fariña.. Do mesmo xeito que noutros cereais, o gran de sorgo está composto esencialmente de amidón (ao redor do 70%). O contido de proteínas (10,4% da parte comestible) é comparable ao do millo (9,2%) e o trigo (10,6%). O contido de graxa bruta do sorgo é do 3%, superior ao do trigo, pero inferior ao do millo; 100 gramos de sorgo achegan 329 quilocalorías, fronte a 358 quilocalorías do millo e 348 quilocalorías do trigo. O sorgo é rico en vitaminas do grupo B. Certos cultivares co endosperma amarelo conteñen beta-caroteno que pode ser transformado en vitamina A polo corpo humano. Tamén é rico en antioxidantes, que se cre que axudan a reducir os riscos de cancro, diabetes e enfermidades cardíacas. Ademais, o sorgo non contén elementos biotecnolóxicos que o convertan nun organismo transxénico ou modificado xeneticamente. Algúns sorgos teñen grans de cor escura. Esta coloración está asociada á forte presenza de taninos nas capas máis superficiais do gran que inhiben a dixestión das proteínas do gran. Estas capas elimínanse por descascarización, unha operación que pode reducir o rendemento ata 65 - 75%. Os grans de sorgo inmaturos pódense comer asados enteiros, os maduros pódense torrar como os de millo en "flocos". En xeral, o sorgo consúmese en forma de grans enteiros descascados ou en fariña. A fariña obtense a partir de grans descascados e úsase pura ou mesturada con fariña doutros cereais. Pódense distinguir os seguintes grupos de alimentos tradicionais a base de sorgo:
Baixo o nome de " jowar" na India, a fariña de sorgo é preferida para a elaboración do pan " bhakri", un alimento básico en moitas rexións. Nos países occidentais utilízase na composición de galletas para aperitivos. En Tunes adóitanse facer pasteis de sorgo (droo) e a fariña de sorgo mesturada con auga, especias e azucre pode converterse nunha especie de sopa robusta para o almorzo. O sorgo tamén é a base de bebidas populares, especialmente durante o ramadán. Os talos do sorgo común pódense mastigar como a cana de azucre..
Na China, o sorgo é coñecido como gaoliang (高粱) e é fermentado e destilado para producir un tipo de bebida espirituosa coñecida como baijiu (白酒) da que a bebida máis famosa é a maotai (o Moutai). En Taiwán, na illa chamada Kinmen, elabórase licor de sorgo. En varios países de África, tales como Cimbabue , Burundi, Malí, Burkina Faso, Ghana, e Nixeria, utilízase o sorgo das variedades vermella e branca para facer a tradicional cervexa opaca. O sorgo vermello dálle unha cor rosa amarronado á cervexa.
O sorgo común é un obxectivo prometedor para a produción de biocombustibles. Trátase dun cultivo C4 que necesita poucas entradas e acumula unha gran cantidade de carbohidratos no talo. Con todo, a súa plantación a grande escala en terras marxinais requiriría variedades melloradas con optimización dos caracteres relacionados co seu papel como biocombustible e unha maior tolerancia aos factores de tensións bióticos e abióticos. Por este motivo, leváronse a cabo moitos estudos para crear recursos xenéticos e xenómicos en relación co sorgo común.
As variedades cultivadas de sorgo común teñen fenotipos e morfoloxías diversas. As variantes empregadas para producir biocombustibles teñen unha elevada proporción de biomasa biocelulosica. Algúns xenotipos, coñecidos como "sorgo doce", acumulan hidratos de carbono solubles no talo. O sorgo doce pode alcanzar unha altura de case 20 metros e xera unha cantidade de biomasa significativamente maior que o sorgo para uso alimentario. O talo do sorgo doce é máis groso e carnoso que o do sorgo para uso alimentario, aínda que produce relativamente poucas sementes..
A concentración de carbohidratos no talo do sorgo doce mídese en unidades Brix, que corresponden á porcentaxe de carbohidratos solubles. Un grao Brix equivale a 1 g de azucre por cada 100 g de zume. O contido Brix difire entre variedades e tamén depende das condicións ambientais, a posición dos talos, o período do ano e a fase de colleita. O sorgo común pode acumular unha cantidade de zume equivalente ao 78% da súa biomasa total, mentres que o seu contido en Brix vai do 14% ao 23%. Os glícidos que conteñen os talos de sorgo común compóñense principalmente de sacarosa ( 75%) con cantidades pequenas ( 2,6%) de frutosa e glicosa. En comparación con cultivos de biomasa lignocelulósica, tales como Panicum virgatum e Miscanthus, os glícidos solubles en forma de glicosa, frutosa e sacarosa do sorgo común son fáciles de fermentar. Outros trazos agronómicos, como un ciclo de vida de só catro meses, a súa capacidade de crecer en condicións ambientais adversas, a pouca necesidade de entradas, o baixo custo do seu cultivo e a fotosíntese C4 fan un cultivo de produción de biocombustibles particularmente útil. Este último trazo é especialmente importante porque contribúe a mellorar a eficiencia de uso do nitróxeno e a auga, así como a resistencia xeral do sorgo común, o que lle permite subsistir en rexións áridas, con máis insolación e temperaturas máis altas.
Diferentes cultivares de sorgo común presentan efectos diferentes da salinidade sobre a xerminación das semente e o crecemento das plántulas. Un estudo publicado en 2016 suxeriu que o sorgo común pódese regar con auga salgada de ata 150 mM de NaCl, xa sexa en estado vexetativo ou en estado reprodutivo.
O sorgo utilízase na alimentación e o pastoreo do gando. Aínda que, con todo, o seu uso é limitado porque o amidón e as proteínas do sorgo son máis difícil de dixerir para os animais que o amidón e as proteínas do millo. Están a realizarse investigacións para atopar un proceso para preparar o gran. Un estudo en gando concluíu que o sorgo en flocos era preferible ao sorgo seco, xa que melloraba a ganancia diaria de peso nos animais.. Nos porcos, demostrouse que o sorgo é un alimento máis eficiente que o millo ao ser ambos os grans procesados da mesma maneira.
A introdución de variedades melloradas, xunto cunha mellora nas prácticas de xestión, fixo mellorar a produtividade do sorgo. Na India, crese que a mellora na produtividade liberou seis millóns de hectáreas de terra. O International Crops Research Institute for the Semi-Arid Tropics, en colaboración con outras institucións, produce variedades melloradas de cultivos, entre as que se inclúen o sorgo. A insitución liberou ata 194 cultivos de sorgo.
O gran proporciona amidón, que tamén serve para preparar colas, adhesivos e glicosa, aceite e materia prima para a preparación de pensos. O azucre e a melaza obtéñense da medula dos sorgos azucrados. As fibras do talo tamén se utilizan para fabricar paneis utilizados na construción. As glumas, a vaina foliar e outras partes da planta de certos cultivares conteñen pigmentos que se utilizan como colorantes nas industrias alimentaria e téxtil. As umbelas en forma de paraugas, desprovistas do gran, utilízanse para a produción artesanal das tradicionais vasoiras de sorgo, a máis común antes do uso de materiais plásticos.
O xarope de sorgo doce úsase nalgunhas partes dos Estados Unidos.
Estase a investigarse para desenvolver un cruzamento xenético que faga a planta máis tolerante a temperaturas máis frías ou para desactivar os mecanismos de tolerancia da planta as secas, xa que é nativa de climas tropicais. Nos Estados Unidos, isto é importante porque o custo do millo estivo a crecer de forma continuada dado o seu uso na produción de etanol para ser engadido á gasolina. Pódese utilizar o sorgo ensilado como substituto do millo ensilado na dieta das vacas leiteiras. Outras investigacións concluíron que o sorgo ten máis valor nutricional que o millo na alimentación das vacas, e que o tipo de procesado é tamén esencial na obtención da máxima nutrición do gran. O sorgo en flocos mostrou un incremento na produción de leite en comparación ao sorgo seco.
Adicionalmente, está a investigarse sobre o sorgo como unha fonte de alimento potencial para dar resposta o incremento na demanda de comida a escala global. O sorgo é resistente á seca e ás altas temperaturas. A diversidade xenética entre as diferentes subespecies de sorgo, faio máis resistente ás pragas e os patóxenos, comparado con outras fontes alimenticias menos diversas. Ademais, é altamente eficiente na conversión da enerxía solar a enerxía química, así como no uso de auga. Todas estas características fana unha candidata prometedora para facer fronte á demanda global de comida, en aumento. Como tal, moitos grupos de investigación en todo o mundo están a seguir proxectos e iniciativas sobre o sorgo (especialmente o Sorghum bicolor ), como a Universidade Purdue, o HudsonAlpha Institute for Biotechnology, o Danforth Plant Science Center, a Universidade de Nebraska, e a Universidade de Queensland.
Outra aplicación do sorgo que se está investigando é o biocombustible. O sorgo doce ten moito azucre no tallo, que se pode converter en etanol. A biomasa pódese queimar e converter en carbón, gas sintético e bio-cru.
Principais produtores de sorgo no 2018 | |
---|---|
País | Produción (toneladas) |
Estados Unidos | 9.271.070 |
Nixeria | 6.862.343 |
Sudán | 4.953.000 |
Etiopía | 4.932.408 |
India | 4.800.000 |
México | 4.531.097 |
Brasil | 2.272.939 |
China | 2.192.032 |
Níxer | 2.100.190 |
Burkina Faso | 1.929.834 |
Arxentina | 1.563.445 |
Malí | 1.469.688 |
Camerún | 1.416.116 |
Australia | 1.257.219 |
Bolivia | 1.023.314 |
Wiki Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Sorgo común |
This article uses material from the Wikipedia Galego article Sorgo común, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Todo o contido está dispoñible baixo a licenza CC BY-SA 4.0, agás que se indique o contrario. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Galego (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.